کتاب مبانی اقتصاد خرد (با نگرشی به اقتصاد ایران) - نوفرستی

کتاب مبانی اقتصاد خرد (با نگرشی به اقتصاد ایران) تالیف محمد نوفرستی توسط انتشارات رسا به چاپ رسیده است.

اقتصاد، دانشی است که در تمامی حرفه ها به عنوان ابزاری اساسی کاربرد دارد و علمی است که هر شهروند باید از آن بهره ای داشته باشد. اقتصاد خرد نیز شاخه ای از این علم می باشد که به مطالعه منحصر به فرد اقتصاد، تجزیه و تحلیل بازار و بنگاه ها می پردازد. در این شاخه، چگونگی رفتار انسان ها و انتخاب هایشان در سطح واحد های کوچک اقتصادی مانند یک فرد، یک صنعت یا بازار یک کالای خاص بررسی می گردد و به چگونگی تعامل بین خریداران و مصرف کنندگان پرداخته می شود. برای آشنایی با این بخش از علم اقتصاد، منابعی که بتوانند اطلاعات مفید و جامعی را در اختیار دانشجویان این رشته قرار دهند از اهمیت بالایی برخوردار گشته اند، زیرا یکی از بخش های مهم جامعه را اقتصاد تشکیل می دهد و پرورش دانش پژوهان این رشته، می تواند در بهبود شرایط جامعه نقشی موثر ایفا نماید. کتاب "مبانی اقتصاد خرد" با نگرشی به اقتصاد ایران به تالیف رسیده است و زمینه های کاربردی متنوعی در آن ارائه شده تا انگیزه لازم را در دانشجویان برای آموختن علم اقتصاد بوجود آورد. این کتاب از دو قسمت آشنایی با علم اقتصاد و اقتصاد خرد تشکیل شده است و شامل ده فصل می باشد.

هر فصل از کتاب کاربردی "مبانی اقتصاد خرد" با طرح چند ایده اساسی آغاز می شود که در قالب اهداف فصل بیان شده اند؛ متن هر بخش، با بیانی ساده و رسا مفاهیم اقتصادی موردنیاز برای تحلیل ایده مطرح شده در آن بخش را ارائه کرده و آن را به کمک مثال ها، نمودار ها و عکس ها تقویت می نماید. در انتهای هر فصل نیز، خلاصه ای از مطالب آن فصل در قالب مجموعه ای از نکات اساسی آورده شده است تا مرور سریع مطالب فصل را برای خوانندگان امکان پذیر نماید.

 

فهرست

بخش اول : اقتصاد و محدودیت منابع

1. اقتصاد چیست؟

محدودیت منابع و انتخاب مسئله کمیابی کمیابی و انتخاب تعریف اقتصاد  نظام های اقتصادی سرمایه داری و سوسیالیسم اقتصاد اسلامی رقابت، جیره بندی و تبعیض تامل و خودآزمایی  نظام اقتصادی و علم اقتصاد اقتصاد اثباتی و اقتصاد ارزشی نظریه اقتصادی و آزمون چرا اقتصاددانان در مسائل اقتصادی اختلاف نظر دارند؟ تامل و خودآزمایی شیوه تفکر اقتصادی و انتخاب سه اصل بدیهی یک تنخاب منطقی تحلیل بر اساس کمیت های نهایی تامل و خودآزمایی اقتصاد خرد و کلان تامل و خودآزمایی مرور فصل، واژه های کلیدی و تمرینات منحنی ها و معادلات نمودارهای آماری فصل 2: کمیابی و نفع از مبادله اهداف فصل مبادله و هزینه فرصت مزیت نسبی و مبادله منشاء های مزیت نسبی تامل و خودآزمایی  مزیت نسبی و امکانات تولید منحنی امکانات تولید ترکیبات دست یافتنی و دست نیافتنی هزینه فرصت تاثیر بهره وری بر منحنی امکانات تولید منافع حاصل از تخصص و مبادله منحنی امکانات تولید با تعداد زیادی نیروی کار تامل و خودآزمایی بهره برداری موثر از منابع تولیدی کارایی تولیدی و کارایی تخصیصی فایده نهایی هزینه فرصت استفاده از منابع تولیدی به صورت کارا تامل و خودآزمایی عوامل موثر بر انتقال منحنی امکانات تولید افزایش منابع مولد جامعه بهبود تکنولوژی تامل و خودآزمایی مرور فصل، واژه های کلیدی و تمرینات بخش دوم: بازار و تخصیص منابع فصل 3: مکانیسم بازار: عرضه و تقاضا اهداف فصل بازار بازارهای رقابتی نمودار جریان فعالیت های اقتصادی تامل و خودآزمایی عرضه قانون عرضه جدول عرضه و منحنی عرضه منحنی عرضه انفرادی و منحنی عرضه بازار عوامل موثر بر عرضه تغییر در عرضه و تغییر در مقدار عرضه تامل و خودآزمایی تعادل بازار تغییر در نقطه تعادل: انتقال منحنی های عرضه و تقاضا مکانیسم بازار و پاسخ به سه سوال اساسی اقتصاد تامل و خودآزمایی مرور فصل، واژه های کلیدی و تمرینات پیوست: نمایش ریاضی تقاضا، عرضه و تعادل تعیین قیمت و مقدار تعادل بازار به صورت ریاضی معادله منحنی تقاضا معادله منحنی عرضه تعیین نقطه تعادل بازار انتقال منحنی های عرضه و تقاضا تمرینات بخش پیوست فصل 4: کشش و کاربرد آن اهداف فصل کشش قیمتی تقاضا تعریف و چگونگی محاسبه کشش قیمتی تقاضا عوامل موثر بر کشش قیمتی تقاضا کشش در طول یک منحنی تقاضای خطی محاسبه کشش قیمتی تقاضا به صورت هندسی کشش و مخارج کل در طول یک منحنی تقاضای خطی تامل و خودآزمایی کشش درآمدی و کشش قیمتی متقاطع تقاضا کشش درآمدی تقاضا کشش قیمتی متقاطع تقاضا تامل و خودآزمایی کشش قیمتی عرضه تعریف و چگونگی محاسبه کشضش قیمتی عرضه منحنی عرضه کاملا با کشش و بی کشش عوامل موثر بر کشش قیمتی عرضه محاسبه کشش قیمتی عرضه به صورت هندسی تامل و خودآزمایی کاربرد کشش عرضه و تقاضا تعیین قیمت تعادلی جدید بازار با استفاده از کشش های قیمتی عرضه و تقاضا تامل و خودآزمایی مرور فصل، واژه های کلیدی و تمرینات فصل 5: کارایی بازار و اثر مداخله دولت اهداف فصل اضافه رفاه مصرف کننده و تولید کننده تقاضا و فایده نهایی اضافه رفاه مصرف کننده عرضه و هزینه نهایی اضافه رفاه تولیدکننده کارایی بازار تامل و خودآزمایی کنترل قیمت و محدود کردن مقدار سقف قیمت کف قیمت کنترل مقدار تامل و خودآزمایی مالیات ها اصابت مالیاتی: چه کسی بار مالیاتی را تحمل می کند؟ مالیات بر حقوق و دستمزد مالیات و کارایی تامل و خودآزمایی مرور فصل، واژه های کلیدی و تمرینات پیوست: تحلیل ریاضی سقف قیمت، کف قیمت و مالیات ها تعیین آثار سقف قیمت و کف قیمت به صورت ریاضی تحلیل ریاضی سقف قیمت تحلیل ریاضی کف قیمت تحلیل ریاضی مالیات ها تمرینات بخش پیوست اهداف فصل طبیعت ترجیحات مصرف کننده و نظریه مطلوبیت مفهوم مطلوبیت مطلوبیت کل و مطلوبیت نهایی تامل و خودآزمایی تعادل مصرف کننده و تقاضا شرط به حداکثر رسیدن ملوبیت تعادل و مصرف کننده تعادل مصرف کننده و منحنی تقاضای فردی تامل و خودآزمایی مرور فصل، واژه های کلیدی و تمرینات پیوست: تحلیل رفتار مصرف کننده به کمک خط بودجه و منحنی های بی تفاوتی تعیین نقطه تعادل مصرف کننده تاثیر قیمت بر انتخاب مصرف کننده: استخراج منحنی تقاضا تاثیر تغییر درآمد بر انتخاب مصرف کننده: استخراج منحنی انگل فصل 7: نظریۀ تولید نقش بنگاه تولیدی و فرایند تولید تولید در کوتاه مدت تولید در بلندمدت اقتصاد در زندگی روزانه فصل 8: نظریۀ هزینه و ترکیب بهینه نهاده ها مفهوم و ماهیت هزینه های تولید هزینه های تولید در کوتاه مدت هزینه های تولید در بلندمدت حداقل کردن هزینه تولید در بلندمدت مسر توسعه بنگاه در بلندمدت بخش چهارم: ساختار بازار فصل 9: بازار رقابت کامل نظریه رقابت کامل بازار رقابت کامل در کوتاه مدت رقابت کامل در بلند مدت فصل 10: بازار انحصار کامل تعریف انحصار و علل پیدایش آن نظریه انحصار مقایسه بازار انحصاری با بازار رقابت کامل تبعیض قیمت واژگان

برشی از متن کتاب

1. اقتصاد چیست؟: تمام مسائل اقتصادی از آنجا ناشی می شود که خواسته ها و نیاز های انسان فراتر از منابعی است که برای تامین آن وجود دارد. مردم همواره مجبور بوده و هستند که کار کنند و رنج فراوانی را متحمل شوند تا بتوانند تنها بخشی از خواسته های خود را تامین کنند. بشر از آغاز خلقت تاکنون همواره با مشکل کمیابی مواجه بوده است. هرگز منابع کافی برای ارضاء تمام خواسته ها و نیاز های وی وجود نداشته است...
2. کمیابی و نفع از مبادله: یکی از مهمترین یافته های اقتصاد جدید آن است که وقتی دو نفر یا دو کشور در یک فعالیت تولیدی دارای هزینه های فرصت متفاوتی هستند، همواره این امکان وجود دارد که با تخصص یافتن و مبادله با یکدیگر، مقدار کالا ها و خدمات موجود را افزایش دهند...
3. مکانیسم بازار: عرضه و تقاضا: جدول عرضه فهرستی از مقادیر عرضه یک کالا در قیمت های مختلف، به فرض ثابت بودن سایر عوامل موثر بر برنامه ریزی فروش است. منحنی عرضه نشان دهنده رابطه بین مقدار عرضه کالا و قیمت آن است، با این فرض که سایر عوامل موثر بر فروش ثابت باقی بماند...
4. کشش و کاربرد آن: کشش قیمتی تقاضا نشان دهنده آن است که تا چه اندازه مصرف کنندگان به هنگام افزایش قیمت یک کالا حاضرند از آن روی بگردانند. براین اساس، کشش قیمتی تقاضا متاثر از عوامل اقتصادی، اجتماعی و روانی متعددی است که سلیقه مصرف کنندگان را در رابطه با آن کالا شکل می دهد...
5. کارایی بازار و اثر مداخله دولت: اضافه رفاه جامعه که حاصل جمع اضافه رفاه مصرف کنندگان و تولیدکنندگان است، شاخصی است که می توان توسط آن کارایی بازار را ارزیابی کرد. اگر تخصیص منابع در جامعه به گونه ای باشد که اضافه رفاه جامعه را به حداکثر ممکن برساند، آنگاه تخصیص صورت گرفته کارا است...
6. مصرف کننده و چگونگی انتخاب: عمده ترین و اساسی ترین مسئله ای که مصرف کننده با آن مواجه است آن است که با توجه به درآمد محدودی که دارد، کدام کالا ها و خدمات را از میان کالا ها و خدمات موجود انتخاب کند تا از بیشترین خرسندی و رضایت خاطر برخوردار شود...
7. نظریه تولید: مهمترین دلیل سازمان دهی تولید در بنگاه ها، صرفه جویی های ناشی از مقیاس تولید و تخصص است. در نظریه تولید، صرفه جویی های حاصل از مقیاس وقتی ظاهر می شود که با افزایش مقدار تولید، شتاب در افزایش هزینه های تولید کند شود...
8. نظریه هزینه و ترکیب بهینه نهاده ها: گرچه تصور معمول در مورد هزینه های تولید عبارت از قیمتی است که بنگاه عملا برای نهاده های تولید پرداخت می کند ولی چنین تصوری در مورد هزینه های تولید تصور ناقصی است. قیمت پرداخت شده بابت نهاده ها، تنها بخشی از هزینه های تولید می باشد. بخش دیگری از هزینه هایی که بنگاه متحمل می شود از نوع هزینه های ضمنی است...
9. بازار رقابت کامل: در یک بنگاه تولیدی که در بازار رقابت کامل فعالیت می کند، در کوتاه مدت نهاده سرمایه ثابت است و تنها می تواند با افزایش نیروی کار، سطح تولید خویش را افزایش دهد...
10. بازار انحصار کامل: یک بنگاه انحصاری که تنها عرضه کننده محصول در بازار یک صنعت است با منحنی تقاضای نزولی بازار مواجه است. در نتیجه کنترل فوق العاده ای بر روی قیمت کالای خویش خواهد داشت، زیرا با تغییر مقدار کالای عرضه شده در بازار، می تواند قیمت کالا را تغییر دهد...

• نویسنده: محمد نوفرستی
• انتشارات: رسا