کتاب سیستم و ساختار فایلها - روحانی رانکوهی

کتاب ذخیره و بازیابی اطلاعات سیستم و ساختار فایلها (مهندسی فایلها) تألیف سید محمدتقی روحانی رانکوهی توسط انتشارات جلوه به چاپ رسیده است.

ذخیره و بازیابی اطلاعات شاخه ای از انفورماتیک است که در آن به تکنیک های ذخیره سازی انبوهی از اسناد و مدارک گوناگون، معمولاً ساختمند و یا ناساختمند و نیز الگو های بازیابی اطلاعات بر اساس الگو های خاص جستجو، پرداخته می شود. در واقع حیطه ی ذخیره و بازیابی اطلاعات، که بهتر است عنوان گویا تر ((مهندسی داده و دانش)) را بر آن نهاد، شامل چندین موضوع وابسته است که ((سیستم و ساختار فایل ها)) یا ((مهندسی فایل ها)) یکی از آن ها است.

کتاب "ذخیره و بازیابی اطلاعات سیستم و ساختار فایل ها (مهندسی فایل ها)" برای تدریس در ((ذخیره و بازیابی اطلاعات)) در دوره کارشناسی به کمک دانشجویان و اساتید گرامی در رشته های مهندسی و علوم کامپیوتر و کارشناسان مهندسی نرم افزار آمده است. این کتاب که حاصل سال ها تدریس و پژوهش در متون معتبر خارجی و منابع گوناگون معتبر می باشد،  سیستم و ساختار فایل ها را با نگرش مهندسی و رویکرد تحلیلی، با ارائه ی تمرینات تشریحی و پرسش های چهارگزینه ای در اختیار مخاطبین خود قرار می دهد.

این کتاب متشکل از ده فصل می باشد که عبارتند از: 1‐ رسانه های ذخیره سازی 2‐ سیستم فایل: مفاهیم، طرح ها، تکنیک ها 3‐ ارزیابی پارامتریک رسانه ‌ها 4‐ ساختار های مبنای فایل 5‐ ساختار های شاخص دار 6‐ ساختار فایل مستقیم 7‐ ساختار چند حلقه ای 8‐ ساختار های درختی 9‐ ساختار های ترکیبی 10‐ ساختار های دیگر

در فصل اول به تعریف عامِ حافظه، خصوصیات حافظه، سلسه مراتب حافظه ها، معرفی رسانه، چگالی نوار، پارامتر های نوار، ضبط کننده های صوتی، دیسک های نرم، نوری و نوری‐ مغناطیسی می پردازد. سپس در فصول دوم و سوم مخاطب را با مفاهیمی چون فیلد، رکورد، سیستم فایل، انواع فایل، بلاک بندی ها، انواع بافرینگ، الگوریتم های کنترل و پراکنده خوانی آشنا می کند. در فصول چهار و پنج مباحثی چون ضوابط ارزیابی کارایی، زمان نویسی بلاک، واکشی رکورد، مفاهیم مبنایی، شاخص خوشه ساز، معایب شاخص بندی، تکنیک های درج سر ریزی، فایل چند شاخصی، عمل به هنگام سازی، و ایجاد درخت نامتعادل را ارائه می دهد.

فایل های مستقیم مبنایی، توابع مبدل، توابع در هم ساز، واکشی رکورد و فایل های مستقیم گسترش پذیر را در فصل شش و نمایش ساختار در طراحی، ساختار حلقه، موارد استفاده ساختار و روش های بهبود کارایی ساختار چند حلقه ای را در فصل هفتم ارائه می دهد. فصول هشت و نه را به شرح فایل با ساختار درخت جست و جوی دودویی نخ کشی شده، فایل با درخت صفحه بندی شده، فایل با ساختار درخت متعادل، فایل نسبی، فایل با تخصیص پویا و آدرس دهی غیر مستقیم، ترکیب شاخص بندی با ساختار مستقیم و ساختار درونی درخت BD اختصاص می دهد. و نهایتاً در فصل ده فایل های ترانهاده، وارون، سلسله مراتبی، شبکه ای و فایل با ساختار چند فهرستی را شرح می دهد.

 

برشی از متن کتاب

فصل اول: رسانه های ذخیره سازی 1‐3) دیسک مغناطیسی 1‐3‐7) دیسک های نوری استفاده از نور، به جای مغناطیس برای ذخیره سازی داده ها، این مزیت را دارد که فضای لازم برای ذخیره کردن یک بیت خیلی کمتر می ‌شود‌. در دیسک ‌های نوری از تکنولوژی لیزری برای ضبط اطلاعات استفاده می کنند. در نیمه دوم دهه 70‐ 80 پژوهش‌ هایی به منظور ایجاد این گونه دیسک‌ ها آغاز و به نظر می ‌رسد اولین دیسک از این نوع در 1979 ساخته شد. دیسک های نوری سبب کاهش فضای ذخیره سازی می شوند و جهشی است در جهت نیل بیش تر به اهدافی که بشر همیشه دنبال کرده است: کاهش هر چه بیشتر فضای ذخیره سازی، سرعت دستیابی بالا تر به داده‌ های ذخیره شده و هزینه کمتر. تا کنون تکنولوژی توانسته است گونه هایی چند از این دیسک ها به بازار عرضه کند. از جمله این نوع دیسک ها، می ‌توان از: CD ، CD-ROM ، CD-I ، DVD ، WORM ، EOD (CD‐RW)  نام برد. در زیر بعضی این گونه ها به کوتاهی معرفی می ‌شوند. 1‐3‐7‐1) CD-ROM این نوع دیسک چگالی بسیار بالایی دارد، تقریباً 200 برابر دیسک های نرم و 20 برابر دیسک های سخت. به علاوه هزینه آن ها نیز پایین بوده، به تدریج رو به کاهش است. ظرفیت این نوع دیسک از 500 مگابایت تا چند گیگابایت است. 1‐3‐7‐2) دیسک های نوری‐ مغناطیسی با تلفیق دو تکنولوژی مغناطیسی و نوری، تلاش می‌ شود تا دیسک های ایجاد شوند، که هم خاصیت قابل پاک شدن و بازنویسی دیسک های مغناطیسی را داشته باشند و هم چگالی و ظرفیت بسیار بالای دیسک های نوری. به نظر می رسد که این گونه دیسک ها در تولید انبوه به بازار مصرف عرضه شده است. قطر این دیسک ها 1/4 5 اینچ بوده، از نوع پاک شدنی هستند و از سرعت بسیار بالایی برخوردارند. سرعت انتقال در این دیسک ها حدود یک مگابایت در ثانیه و یا بیش تر است.

فهرست

فصل اول: رسانه های ذخیره سازی فصل دوم: سیستم فایل: مفاهیم، طرح ها، تکنیک ها فصل سوم: ارزیابی پارامتریک رسانه ‌ها فصل چهارم: ساختار های مبنای فایل فصل پنجم: ساختار های شاخص دار فصل ششم: ساختار فایل مستقیم فصل هفتم: ساختار چند حلقه ای فصل هشتم: ساختار های درختی فصل نهم: ساختار های ترکیبی فصل دهم: ساختار های دیگر

• ذخیره و بازیابی اطلاعات سیستم و ساختار فایلها «مهندسی فایلها»
• نویسنده: سید محمدتقی روحانی رانکوهی
• انتشارات: جلوه