کتاب سنگ شناسی رسوبی - فریدون سحابی

کتاب سنگ شناسی رسوبی تألیف فریدون سحابی توسط نشر دانشگاه تهران به چاپ رسیده است.

در باب مبحث سنگ شناسی رسوبی کتب فراوانی به تالیف رسیده است که هر یک حاوی مطالب کاربردی فراوانی می باشد و اطلاعات مفیدی را در اختیار خوانندگان قرار می دهند.کتاب حاضر نیز در همین راستا تهیه و تنظیم شده است و سعی دارد با ارائه مطالب جامع تر که از سال 1365 در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در دانشگاه تهران، توسط مولف که از استادان بزرگ در این حرفه می باشد تدریس شده، به عنوان کتابی موثر در آموزش مبحث سنگ شناسی رسوبی مفید واقع شود. مبحث های آموزشی این اثر به صورت بخش های جداگانه، از مطالب پایه ای و اولیه شروع به آشنا ساختن خوانندگان با این پدیده مهم طبیعی می نماید تا دید بهتر و کاملتری به آنان ارائه دهد و دانشجویان را از چگونگی پیدایش سنگ های رسوبی آگاه نماید و در ادامه به مباحث پیشرفته تر در این علم می پردازد. با این ویژگی کتاب حاضر، دانشجویان می توانند به صورت کاملا اصولی و دقیق به آموزش این مبحث که یکی از بخش های مهم به شمار می رود، بپردازند و به عنوان منبعی جامع و کاربردی، از مباحث و مطالب ارزشمند آن نهایت استفاده را ببرند. همچنین این اثر با بیانی روان و به دور از پیچیدگی سعی در افزایش سطح علمی دانشجویان نموده است تا به عنوان اثری مرجع و ماندگار بر جای ماند.

فهرست

بخش اول: مبانی رسوب شناسی آغازی بنیادین بر سنگ شناسی رسوبی فصل اول: کلیات و بحث های مقدماتی ویژگی های سنگ های رسوبی و منشا آن ها اسکلت یا فریم ورک در سنگ های رسوبی ترکیب شیمیایی سنگ های رسوبی انواع سنگ های رسوبی و طبقه بندی آن ها فصل دوم: بافت شناسی و اجزای بافتی سنگ های رسوبی اندازه دانه ها شکل شناسی یا مورفولوژی دانه ها مقیاس های اندازه گیری دانه ها طبقه بندی مجموعه های رسوبی بخش دوم: سنگ های تخریبی و سنگ شناسی آن ها فصل سوم: سنگ های تخریبی دانه درشت:کنگلومرا ها و برش ها ساخت بافت و ترکیب گراول ها و کنگلومرا ها وجوه تمایز عمده گراول ها و کنگلومرا ها از ماسه ها و ماسه سنگ ها انواع کنگلومرا ها و برش ها تقسیم بندی کنگلومرا ها برش ها فصل چهارم: ماسه سنگ ها-کانی شناسی و ترکیب شیمیایی کانی شناسی ماسه سنگ ها کوارتز فلدسپات ها خرده سنگ ها و انواع آن ها رس و کانی های رسی کانی های سنگین فصل پنجم: تقسیم بندی ماسه سنگ ها مبانی مقدماتی تقسیم بندی ماسه سنگ ها فصل ششم: سنگ شناسی ماسه سنگ ها بلوغ سنگ شناسی در ماسه سنگ ها سنگ شناسی گروه های ماسه سنگی لیت آرنایت ها گریوک ها کوارتز آرنایت ها فصل هفتم: دیاژنز در ماسه سنگ ها تشکیل سیمان تسلسل و مراحل سیمانی شدن انواع سیمان در ماسه سنگ ها تخلخل در ماسه سنگ ها چندگونگی در منشا تخلخل ثانوی فصل هشتم: سنگ های رسی یا تخریبی های دانه ریز تعاریف مقدماتی کانی شناسی و ترکیب شیمیایی سنگ های رسی دیاژنز شیل ها سنگ های رسی غیرشیل فصل نهم: سنگ های آذر-آواری یا ولکانوکلاستی تعاریف و کلیات ساخت و بافت سنگ های ولکانوکلاستی سنگ شناسی سنگ های ولکانوکلاستی بخش چهارم: کربنات ها: رسوب شناسی سنگ شناسی فرایند ها و فرآوری های دیاژنزی در سنگ های کربناته فصل دهم: سنگ های کربناته رسوبات کربناته جدید و پهنه بندی آن ها کانی شناسی و ترکیب شیمیایی سنگ های کربناته بافت و اجزای ساختاری در سنگ آهک ها رسوب شناسی سنگ های کربناته فصل یازدهم: محیط های دیاژنزی نزدیک به سطح بخش فرآتیک دریایی بخش اختلاط بخش فرآتیک آب شیرین بخش ویدوز یا بخش غیر اشباع تحت جوی ترتیب و توالی فرایند های دیاژنزی فصل دوازدهم: فرایند های دیاژنزی در زیرزمین یا دیاژنز های زیرزمینی عمیق به هم فشردگی رسوبات همراه خروج سیالات تشکیل استیلولیت ها تشکیل سیمان کلسیتی نفت گیر های دیاژنزی فصل سیزدهم: نوشکلی یا نئومورفیسم ویژگی های ساختاری در کلسیت های اسپاری نئومورف کلسیتی شدن خرده ها و قطعات اسکلتی ترتیب و روند تغییرات نئومورفی فصل چهاردهم: دولومیت و سنگ های دولومیتی شیمی و ساخت بلوری یا کریستال شیمی دولومیت واژه شناسی دولومیت ها الگو های دولومیت زایی بخش پنجم: سنگ های شیمیایی غیر کربناته فصل پانزدهم: سنگ های سیلیسی کانی شناسی و ترکیب شیمیایی چرت ها سنگ شناسی چرت ها تشکیل و پهنه بندی چرت ها منشا چرت ها فصل شانزدهم: رسوبات آهن دار کانی شناسی و تقسیم بندی رسوبات آهن دار منشا رسوبات آهن دار دیاژنز رسوبات آهن دار فصل هفدهم: سنگ های تبخیری رسوبات تبخیری جدید ترکیب شیمیایی رسوبات تبخیری سنگ شناسی تبخیری ها منشا سنگ های تبخیری فصل هجدهم: فسفریت ها و سایر رسوبات فسفر دار کانی شناسی و ترکیب شیمیایی رسوبات فسفات دار سنگ شناسی رسوبات فسفات دار جدید منشا طبقات فسفات دار

برشی از متن کتاب

در غالب موارد اگر چه دانه های تشکیل دهنده هر مجموعه رسوبی، به طور مجرد و مستقل، از نظر بعد و اندازه کاملا مشخص بوده و هر یک تحت نام معینی معرفی می شوند ولی اصولا برای نامگذاری مجموعه های رسوبی از یک روش خاص استفاده نشده، بلکه روش های گوناگونی در این زمینه ارائه شده است. به همین دلیل در مورد طبقه بندی مجموعه های رسوبی، بین صاحبنظران اتفاق نظر وجود ندارد. یکی از علل این عدم توافق، طیف بسیار وسیع اندازه دانه های تخریبی در رسوبات مورد مطالعه است. چنانچه به عنوان مثال، برای دانه های شن تعریف و استاندارد کاملا معینی وجود دارد. حال آن که واژه گراول و یا کنگلومرا از چنان ویژگی ای برخوردار نیست. بدین معنی که در بعضی موارد، منظور از گراول مجموعه رسوبی ای است که اندازه دانه های تشکیل دهنده آن در محدوده تعیین شده قرار می گیرد. حال آن که در موارد دیگر این واژه برای رسوباتی به کار می رود که فقط به میزان حدود 50 درصد از دانه های گراول تشکیل شده است. همان طور که مشاهده می شود هیچ کدام از روش های فوق جامع نیستند و نام های ارائه شده به خوبی دربرگیرنده تمام مشخصات نیست. یک مجموعه رسوبی با جورشدگی ضعیف که از مخلوط گراول و ماسه تشکیل گردیده به طرق متفاوت طبقه بندی و نامگذاری می شود.

نویسنده

فریدون سحابی متولد سال 1316 در شهر تهران و سومین فرزند یدالله سحابی بنیانگذار نهضت آزادی است. وی استاد دانشگاه، نویسنده، مترجم، فعال سیاسی و اولین رئیس سازمان انرژی اتمی بعد از انقلاب بود. سحابی دارای مدرک دکترا در رشته زمین شناسی و اکتشاف نفت از دانشگاه لندن است و بعد از پایان تحصیلات به ایران آمده و به عضویت هیئت علمی دانشگاه تهران انتخاب شد. اثر دیگر از دکتر سحابی کتاب زمین شناسی نفت می باشد که توسط انتشارات دانشگاه تهران به چاپ رسیده است.

نویسنده: دکتر فریدون سحابی انتشارات: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران