کتاب روشهای کروماتو گرافی - استوک

کتاب روش های کروماتو گرافی تألیف استوک و رایس، با ترجمه ی سید واقف حسین و جمشید منظوری لشکر توسط مرکز نشر دانشگاهی چاپ شده است.

کروماتوگرافی نامی است که به دسته خاصی از روش های جداسازی با کارایی زیاد اطلاق می شود. اولین روش کروماتوگرافی در سال 1903 به وسیله سوئت توصیف شد. او از این روش برای جداسازی مواد رنگی استفاده کرد و اسم کروماتوگرافی از آنجا ریشه گرفته است. ولی این علم هرگز به ترکیبات رنگی محدود نشد و امروزه اغلب جداسازیها بر مبنای کروماتوگرافی، بر روی مخلوط هایی از مواد بی رنگ، از جمله گازها، صورت می گیرد.

کروماتوگرافی مانند تقطیر جزء به جزء متکی بر حرکت نسبی دوفاز است ولی در کروماتوگرافی یکی از فازها بدون حرکت است و فاز ساکن نامیده می شود و دیگری را فاز متحرک می نامند. روشهای کروماتوگرافی را می توان ابتدا بر حسب ماهیت فاز متحرک و سپس بر حسب فاز ساکن طبقه بندی کرد. روش های گوناگون جداسازی مخلوط ها که تحت نام کلی "کروماتوگرافی" گروه بندی می شوند امروزه به خوبی شناخته شده اند و به صورت گسترده ای به کار می روند. هدف کتاب حاضر ارائه گزارش کوتاهی از شیوه هایی (کاغذی و گازی، زیرا امروزه دارای کاربرد وسیعی می باشند) است که امروزه دارای کاربردهای بیشتری می باشند.

 

فهرست

فصل اول: مقدمه فصل دوم: کروماتوگرافی فاز مایع در ستون ها فصل سوم: کروماتوگرافی کاغذی، الکتروفورز ناحیه ای فصل چهارم: کروماتوگرافی کاغذی فصل پنجم: کروماتوگرافی لایه نازک فصل ششم: آزمایشهای نمونه در روشهای کروماتوگرافی

برشی از متن کتاب

طرز پر کردن ستون تهیه ستونی که به صورت یکنواخت پر شده باشد آسان نیست، ولی باید سعی کرد که ستونی با حداکثر کارایی به دست آورد. قبل از آنکه بتوان نتایج کاملا رضایت بخش به دست آورد، ممکن است احتیاج به تمرین باشد. پر شدن نامنظم که عمدتا نتیجه ی از هم جداشدن ذرات با اندازه های مختلف است، باعث واپیچیدگی مرزهای کروماتوگرافی می شود، و این نیز به نوبه خود سبب می شود که نوارها جای بیشتری را در ستون اشغال کنند. ورود حباب های هوا در جهت پر کردن ستون معمولا باعث ایجاد شیار در آن می شود. برای جلوگیری از این اثرات بایستی ماده پرکننده را با حلال/دوغاب کرد و آنرا به صورت جریان باریکی به داخل ستونی که حدود یک سوم آن از حلال پرشده است، وارد کرد. اگر بگذاریم تا جاذب به تدریج ته نشین شود (این عمل را می توان با تکان دادن آرام و مداوم ستون در حالی که حلال از میان آن عبور می کند، انجام داد) یک ستون همگن به وجود خواهد آمد. اگر اندازه ذرات جسم جاذب یکنواخت باشد، تهیه یک ستون همگن راحت تر است. در جریان پرکردن ستون یا در جریان جداسازی مواد، به هیچ وجه نباید بگذاریم که قسمتی از ستون خشک شود.

نویسندگان: ر. استوک - س.ب.ف. رایس مترجمان: سید واقف حسین - جمشید منظوری لشگر انتشارات: مرکز نشر دانشگاهی