کتاب دیرینه شناسی دانش - میشل فوکو

کتاب دیرینه شناسی دانش اثر میشل فوکو با ترجمه ی نیکو سرخوش و افشین جهاندیده توسط نشر نی به چاپ رسیده است.

زمانی بود که دیرینه شناسی به منزله ی رشته ی یادمان های صامت، رد و اثرهای بی حرکت، ابژه های بدون بافت و چیزهای بازمانده از گذشته، به تاریخ گرایش داشت و فقط با بازسازی یک گفتمان تاریخی معنا می یافت؛ می توانیم با اندکی بازی با کلمات بگوییم که در روزگار ما، تاریخ به دیرینه شناسی گرایش دارد - به توصیف درونی یادمان.

خلاصه تاریخ در شکل سنتی اش اقدامی بود برای «به یاد سپردن» یادمان های گذشته، بدل کردن آن ها به اسناد و به سخن واداشتن آن رد و اثرها که به خودی خود اغلب به هیچ رو کلامی نیستند، یا بی سرو صدا چیزی را می گویند غیر از آنچه می گویند؛ در روزگار ما، تاریخ آن چیزی است که اسناد را به یادمان ها بدل می کند، و هر آن جا که رد و اثر های بازمانده از آدمیان رمز گشایی می شد، هر آن جا که تلاش می شد چیست آدمیان به طور غیر مستقیم باز شناسی شود، تاریخ انبوهی از عناصر را می گستراند که باید مجزا شوند، گروه بندی شوند، مربوط شوند، مرتبط شوند و به صورت مجموعه ها بر ساخته شوند.

دیرینه شناسی دانش از مهمترین کتابهای میشل فوکو با ترجمه ی نیکو سرخوش و افشین جهاندیده توسط نشر نی به چاپ رسیده است.

فهرست

بخش یک: پیشگفتار بخش دو: قاده مندی های گفتمانی بخش سه: گزاره بایگانی بخش چهار: توصیف دیرینه شناختی بخش پنج: جمع بندی

برشی از متن

پس تاریخ ایده ها دو سطح از تناقض را باز می شناسد: سطح نمودها که در وحدت عمیق گفتمان حل می شود و سطح بنیان هایی که خود گفتمان را امکان پذیر می کند و نسبت به سطح نخست، گفتمان پیکره ای مثالی است که باید آن را از حضور عرضی این نمودها و از کالبد بیش از حد مشهودشان خلاص کرد؛ نسبت به سطح دوم، گفتمان پیکره ای تجربی است که تناقض ها می توانند اتخاذ کنند و باید انسجام ظاهری شان را نابود کنیم تا سرانجام آن ها را در یورش و خشونت شان بازیابیم. گفتمان مسیر یک تناقض تا تناقض دیگر است: اگر گفتمان این تناقض هلیی را که می بینیم، موجب می شود، از آن روست که از تناقضی که گفتمان پنهان می کند، تبعیت می کند. تحلیل کردن گفتمان عبارت است از ناپدید کردن و باز پدیدار کردن تناقض ها، عبارت است از نشان دادن بازی یی که تناقض ها در درون گفتمان می کنند؛ عبارت است از آشکار کردن این که گفتمان چگونه می تواند این تناقض ها را بیان کند، تجسم بخشد، یا یک نمود زودگذر را به آن ها نسبت دهد. برای تحلیل دیرینه شناختی، تناقض ها نه نمودند که باید رفع کنیم، نه اصول مخفی که باید نشان دهیم. تناقض ها ابژه هایی اند که باید به خود خود توصیف کنیم، بی آنکه جست و جو کنیم که از چه دیدگاهی می توانیم آن ها را برطرف کنیم، یا در چه سطحی این تناقض ها ریشه ای می شوند و معلول ها به علت ها بدل می شود.

نویسنده: میشل فوکو مترجم: نیکو سرخوش - افشین جهاندیده انتشارات: نی