Name: کتاب خاطرات و تالمات مصدق
SKU: 2832
Price: 590000 IRR
Availability: InStock
Rating: 5 (1 reviews)

کتاب خاطرات و تالمات مصدق در انتشارات علمی به چاپ رسیده است.

دکتر محمد مصدق، از شخصیت های برجسته تاریخ سیاسی ایران است که از مهم ترین اقداماتش، ملی کردن صنعت نفت بوده است. ایران و ایرانی، در الویت های او بودند و در طول زندگی خود همواره صلاح مملکت را بر هر چیزی ترجیح می داده است. از وی کتاب های مختلفی به چاپ رسیده است که یکی از کامل ترین آن ها به لحاظ این که به قلم خود اوست، کتاب پیش رو می باشد. کتاب در اصل خاطرات و شرحِ وقایع دورانی است که محمد مصدق در حبس و تبعید بوده و اوراقِ مربوط به آن را نزد پسرش غلامحسین مصدق سپرده تا از آن محافظت شود. ضمن این که مرحوم مصدق بخشی از مطالب کتاب را برای وکیل تسخیری اش، جلیل بزرگمهر، بازگو و او نیز آن ها را یادداشت می کرد. کتاب شامل دو قسمت کلی است: قسمت اول آن شرح زندگانی و خاطرات دکتر مصدق و قسمت دوم بخشی از تاریخ ملی شدن صنعت نفت در ایران است. وی در بخش اول کتاب، در خلال خاطرات خود از تحصیلات و سفرهایش، از وضع تشکیلات اداری و دولتی سازمان ها سخن گفته که این اطلاعات در نوع خود بکر هستند و در جایی به چاپ نرسیده اند. ضمن این که در این بخش از کتاب، عضویت و انتصاب مصدق در احزاب و مشاغل مختلف و هم چنین شرحی از سیاسیون وقت نیز ارائه شده است. قسمت دوم کتاب که بخش عمده ی آن را وقایع سیاسی و ملی در بر می گیرد، شامل نخست وزیری مصدق، لایحه ی دیوان عالی کشور و عرض جواب به سخنان شاهنشاه است. زبان و لحن دکتر مصدق در کتاب، زبانی توام با ادب و متانت بوده و توهینی و ناسزایی در آن به چشم نمی خورد. اما به دلیل عِرقی که به ایران و مصلحت عمومی داشتند، چنان چه مشاهده می کرد کسی اعمالی مغایر با منافع ملی انجام می داد، از نقد او دریغ نمی کرد. مطالعه ی کتاب اطلاعات کاملی را از اوضاعِ سیاسی و اجتماعی آن زمان در اختیار خواننده قرار می دهد که نویسنده در نوشتن آن کمال صداقت را به خرج داده و هیچ جانبداری جز صلاح مملکت در آن دیده نمی شود.

نویسنده

محمد مصدق( 1261_ 1345) پدرش میرزا هدایت الله آشتیانی وزیر دفتر ناصرالدین شاه و مادرش نیز نوه ی عباس میرزا ولیعهد قاجار بود. تحصیلات ابتدایی خود را در تبریز گذراند و بعد از آن به تهران مهاجرت کرد. به گفته ای در سن 17 سالگی و به قولی دیگر در 9 سالگی، به منصب مستوفی گری( محاسبه مالیات) منصوب شد. پس از دوران مشروطیت از این کار کناره گیری کرد و در اولین انتخابات مجلس، انتخاب شد ولی به این دلیل که سن او زیر 30 سال بود، نتوانست مقبول واقع شود. مصدق برای ادامه ی تحصیلات به فرانسه و سپس به سوئیس رفت و توانست مدرک دکتری حقوق را اخذ کند. بعد از بازگشتش به ایران، در مناصب دولتی مختلفی مشغول به کار شد که از جمله آن ها نخست وزیری، استانداری، وزارت مالیه، وزارت خارجه و ... بوده است. اما بعد از مدتی از مشاغل سیاسی کناره گیری کرد و به مطالعه پرداخت. مصدق پس از سقوط رضاشاه، برای بار دیگر به عنوان وکیل اول تهران انتخاب شد و در آن قانون منعیت مذاکره در خصوص نفت تا زمان حضور نیروهای خارجی در کشور را تصویب کرد. پس از ملی شدن نفت، مصدق نخست وزیر شد و اولین اقدامش خلع ید از انگلیسی ها در امور سیاسی و دولتی بود. بعد از تظاهرات 30 تیر 1331، مصدق بار دیگر نخست وزیر شد اما در کودتای 25 مرداد 1332، شاه دستور عزل و محاصره ی او را صادر کرد. دوران تبعید مصدق، بعد از کودتای 28 مرداد و به مدت 3 سال بود و تا آخر عمر تحت نظارت شدید امنیتی زندگی کرد.

برشی از متن کتاب

" یکی از روزهای بهمن 31 آقای حسین علاء وزیر دربار با من وارد مذاکره شد و چنین اظهار نمود که اعلیحضرت همایون شاهنشاهی و علیا حضرت ملکه ثریا قصد مسافرتی به خارج دارند که من عرض کردم در این وقت که ملت ایران با یکی از دول بزرگ دنیا در مبارزه است این مسافرت تاثیر خوب نمی کند و چنین می رساند که شاهنشاه از اوضاع رضایت ندارند و می خواهند خود را از کشور خارج فرمایند. پس از آن دفعه ی دیگری باز در این باب مذاکره شد، این طور بیان نمود که از این مسافرت مقصود داشتن فرزندی است که باید ولیعهد شود و چون معلوم نیست قصور از کدام طرف است ضرورت ایجاب می کند که این مسافرت را بفرمایند که باز عرض کردم خوب است اول علیا حضرت تشریف فرما شوند چنانچه لازم شد آن وقت اعلیحضرت تشریف فرما گردند. در این اثناء دربار عده ای از نمایندگان موافق دولت را دعوت کرده بود که از آن جا به خانه من آمدند و معلوم نشد برای چه موضوعی دعوت شده اند، چنانچه موضوعی هم داشت اکنون به خاطر ندارم و فقط می توانم عرض کنم که از توقفشان در خانه ی من چیزی نگذشت که آقای دکتر معظمی را که جزو آن عده بودند از دربار پای تلفن خواستند و بعد که آمدند با یکی دو نفر از نزدیکان خود در جلسه نجوا نمودند که موجب کنجکاوی سایرین قرار گرفت، تا این که بعد همه دانستند تلفن مربوط به مسافرت محرمانه است که شاهنشاه می خواهند به خارج از مملکت بفرمایند و تا حرکت نفرموده اند باید کاملا مستور بماند. آقایان وزیر دربار و والا تبار هم می آیند که با نخست وزیر در این باب مذاکره نمایند که طولی نکشید که آمدند و آقایان نمایندگان به اطاق دیگر رفتند و آنچه آقای دکتر معظمی گفته بودند آقایان هم بقیه استتار بیان کردند و قرار شد که روز بعد یعنی سه شنبه پنجم اسفند اینجانب به پیشگاه ملوکانه تشرف حاصل کنم و اوامر ملوکانه را در خصوص این مسافرت اصغا نمایم. من در آن شب هر وقت از خواب بیدار می شدم در این باب فکر می کردم اگر این مسافرت محرمانه است چرا با تلفن خبر دادند و چنانچه باید مستور بماند چرا قبل از شرفیابی من ده نفر از آن مستحضر شدند. سه شنبه پنجم اسفند برای اصغای اوامر ملوکانه شرفیاب شدم و فرمایشات شاهانه را شنیدم که خلاصه این بود. فرمودند ناچارم مسافرتی بکنم و صلاح مملکت را هم در این می دانم که من باز نظریات خود را به عرض رسانیدم ولی موثر واقع نگردید."