کتاب تولد دوباره: ورود اسلام به ایران (داستان فکر ایرانی 3)

کتاب تولد دوباره (ورود اسلام به ایران) جلد سوم از مجموعه ی داستان فکر ایرانی به قلم علی اصغر سید آبادی از سوی نشر افق به چاپ رسیده است.

کتاب تولد دوباره در قالب نه بخش به ورود اسلام به ایران و گسترش تدریجی آن میان مردم و همچنین آثاری که بر فرهنگ و تمدن این سرزمین پهناور به جای گذاشته است می پردازد. با ظهور دین اسلام و فراگیر شدن آن در شبه جزیره‌ی عربستان، پیامبر اسلام، پادشاهان سرزمین های اطراف را طی نامه‌ای به دین اسلام دعوت نمود. خسرو پرویز یکی از پادشاهان ساسانی، پس از دریافت نامه‌ی پیامبر آن را پاره کرد و اهمیتی نداد. پس از وفات پیامبر، ابوبکر و بعد از او عمر به خلافت رسید. عمر در آرزوی دست یابی به گنج خسروان ایرانی، دستور جنگ با ایرانیان را صادر کرد. در آن زمان حکومت ساسانیان با هرج و مرج مواجه شده و قدرت خود را از دست داده بود؛ بنابراین مسلمانان توانستند در جنگ قادسیه سپاه ایران را شکست داده و به دنبال آن تیسفون، پایتخت ساسانیان را محاصره کرده و در جنگ های بعدی تمام ایران را فتح کردند. اسلام به تدریج در سرتاسر ایران نفوذ می کرد و مردم شهرها و روستاها، گروه گروه به آن می گرویدند. اما رهایی از اعتقاداتی که قرن ها در جان و دل مردم ریشه دوانده بود، به آسانی ممکن نبود بنابراین هنوز بودند عده ای که دست از اعتقاداتشان برنمی داشتند. پس از گذشت چندین سال و با حکومت امویان بر شهرهای ایران، موج نارضایتی همه جا را فرا گرفت و جنبش های مختلفی چون قیام ابومسلم خراسانی، بابک خرمدین و... بر علیه حکومت خلفای عرب بر ایران شکل گرفت. کتاب فوق، علاوه بر شرح مبسوط موارد ذکر شده، به تاثیرات اسلام بر علم، فرهنگ و زبان فارسی می پردازد و اطلاعات مفیدی در اختیار خوانندگان قرار می دهد.

مجموعه داستان فکر ایرانی با تکیه بر منابع معتبر به ارائه و تحلیل دانستنی های تاریخی برای نوجوانان و جوانان می پردازد. این مجموعه در قالب نه جلد با عناوین سپیده دم اندیشه، فراز و فرود، تولد دوباره، دوران طلایی، فرار از عقل، مغول ها، دوباره ایران، ایران در آستانه ی تغییر و انقلاب مشروطه افکار و اندیشه ی دولت ها، ملت ها و اشخاص بر جسته از دوره ی ایران باستان تا دوره ی قاجار را به تصویر می کشد. هر کتاب از مجموعه ی فوق به یک دوره ی تاریخی اختصاص دارد و تحولات فکری در زمینه ی تاریخی آن دوره را تشریح کرده است. در اغلب بخش های کتاب تصویرهای مستند و نقشه های مربوط به هر دوره وجود دارد و اطلاعات گسترده ای را در اختیار علاقه مندان قرار می دهد.

 

فهرست

پیش گفتار نامه‌ی آغازین فصل اول: مدینه‌ی بی پیامبر فصل دوم: در جست و جوی گنج خسروان فصل سوم: از دوگانگی ایرانی تا یکتاپرستی اسلامی فصل چهارم: روییدن شعله از خاکستر فصل پنجم: علوم اسلامی از خشت اول فصل ششم: نگاهی به اسلام از دو پنجره فصل هفتم: کفر و ایمان فصل هشتم: از جندی شاپور تا خانه حکمت فصل نهم: زبان فارسی، از خاموشی تا تولد دوباره

برشی از متن کتاب

ایرانیان از دیر باز، منتظر آمدن "موعود" بودند. چه هنگامی که زرتشتی بودند، چه پس از آن که به مذهب شیعه گرویدند. بنابراین، اغلب آنان، رهبران این جنبش ها را موعود می پنداشتند و به آنان می پیوستند. درفش سیاه ابومسلم خراسانی محمد بن علی، یکی از نوادگان عباس، عموی پیامبر اسلام، از این موقعیت استفاده کرد و نمایندگانی را به شهرهای گوناگون فرستاد. هدف وی این بود که مردم را از ظلم و ستم و بی دینی امویان آگاه کند و آنان را به پیروی از یکی از بازماندگان خاندان پبامبر بخواند. او که خود در اندیشه ی دستیابی به خلافت بود، در دعوت هایش، نامی از خود نمی برد. به این ترتیب، هم از خطر امویان در امان بود و هم توانست شیعیان وفادار به خاندان امام علی"ع" را نیز گرد خود جمع کند. محمد بن علی می دانست مردم کوفه به خاندان علی"ع" عشق می ورزند، اهالی بصره به عثمانیان، شامیان به امویان و اهالی جزیره به خوارج معتقدند. به همین دلیل، تنها جایی که می توانست در آن جا نفوذ کند، خراسان بود. بنابراین بیشترین نمایندگان را به خراسان فرستاد. وقتی که یکی از نمایندگان ایرانی محمد بن علی، به نام بکیر بن ماهان از خراسان به کوفه باز می گشت، دستگیر و زندانی شد. او در زندان با جوانی به نام ابو مسلم خراسانی آشنا شد و او را به پیروی از عباسیان دعوت کرد. پس از مرگ محمد بن علی و در زمان پسر او ابراهیم بن محمد، ابو مسلم دعوت عباسیان را در خراسان آشکار کرد. او و یارانش در یکی از روستاهای مرو، لباس سیاه پوشیدند، پرچم های سیاه بر افراشتند و مردم را به پیروی از عباسیان  دعوت کردند(129 هجری). طرفداران ابومسلم، روز به روز بیشتر شدند. در میان یاران او، هم اعراب بودند و هم ایرانیان، هم شیعیان و هم پیروان دین های ایرانی. ابو مسلم با سپاهیان فراوان خود، حکومت امویان را سر نگون کرد. چون ابراهیم بن محمد به دست خلیفه ی اموی کشته شده بود، برادر او را به تخت خلافت نشاندند. پیروزی ابو مسلم، پیروزی ایرانیان بود. پس از آن ایرانیان از تبعیض و تحقیر اعراب رهایی یافتند. درباره ی ابو مسلم نظرهای گوناگون وجود دارد. برخی گفته اند که هدف او تشکیل یک حکومت مستقل بود. برخی او را شیعه ای معتقد دانسته و برخی دیگر او را پیرو یکی از دین های ایرانی رایج در آن دوران خوانده اند. در قیام ابو مسلم، نشانه های فکری و اعتقادی روشنی به چشم نمی خورد، اما پس از مرگش به بهانه ی خون او جنبش هایی پدید آمدند که نشانه های فکری و اعتقادی داشتند. پس از ابوالعباس محمد بن علی، معروف به سفّاح، نخستین خلیفه ی عباسی، جانشین او منصور در سال 137 هجری قمری، ابو مسلم را با نیرنگ کشت؛ اما برخی از فرقه ها مرگ او را باور نکردند. به این ترتیب، ابو مسلم در خاطره ی جمعی ایرانیان آن روزگار زنده ماند...    

(ورود اسلام به ایران) (تاریخ و فرهنگ) نویسنده: علی اصغر سیدآبادی انتشارات: افق