Name: کتاب تاس اینشتین و گربه شرودینگر - پل هالپرن
Brand: سبزان
SKU: 3188
Price: 590000 IRR
Availability: InStock
Rating: 5 (1 reviews)

کتاب تاس اینشتین و گربه شرودینگر نوشتۀ پل هالپرن و ترجمۀ فاطمه همتیان توسط انتشارات سبزان منتشر شده است.

کتاب حاضر زندگی، رفاقت‌ها و رقابت‌های دو دانشمند برجسته و دو دوست «آلبرت اینشتین» و «اروین شرودینگر» را بیان می‌کند که جنگ رسانه‌ای در سال 1947 همکاری علمی و دوستی این دو را بهم زد. زمانی که هر دو در سن میانسالی بودند رقابت‌شان آغاز شد. «آلبرت انیشتین» که در اوج فعالیت علمی و شهرت بود و هر اعلامیه‌ای که از جانب او منتشر می‌شد رسانه‌ها و طرفدارانش را مشتاق می‌کرد. این دو دوست زمانی به رقابت پرداختند که هر یک دارای جایزه نوبل و در سن میانسالگی بودند. اینشتین که نظریۀ معروف «نسبیت» را به جهانیان معرفی کرد، دریچۀ تازه‌ای از علم فیزیک و طبیعت برای ما گشود. او طبق این نظریه گرانش را انحنایی در فضا - زمان معرفی کرد. پس از به اثبات رسیدن فرضیه اینشتین، شهرتی عظیم به زندگی او پا گذاشت. اما روحیه کنجکاو او به همین بسنده نمی‌کرد، او در تلاش بود که نتایجی را که کلرک ماکسول به دست آورده است را با نظریه نسبیت عام به هم پیوند دهد و الکترومغناطیس را با گرانش متحد کند. اروین شردوینگر نیز همانند اینشتین به دنبال چارچوب واحدی بود که بتوان رفتار طبیعت را در آن گنجاند. چیزی که از اروین شرودینگر به یاد داریم، یک گربه، یک جعبه و یک پارادوکس است. شرودینگر این آزمایش را به کمک اینشتین به انجام رساند، اما کمی پس از آن، این دو دانشمند و هم‌نظر به اختلاف‌نظرهایی رسیدند و نتیجه‌ی آن مجادله‌ی علمی تاریخی میان آن دو شد. پل هالپرن در این کتاب حقایقی دربارۀ دوستی‌ها و رقابت‌های این دو برایمان به تفصیل سخن می‌گوید و در کنار این برخی مباحث فیزیک امروزی را با نثری روان و قابل فهم برای ما شرح می‌دهد.

برشی از متن کتاب

معادله موج شرودینگر و معادله نسبیت عام اینشتین دو تا از مهم‌ترین روابط در فیزیک مدرن می‌باشند. درحالی که معادله شرودینگر به توضیح نحوه توزیع و رفتار ماده و انرژی در فضا و زمان می‌پردازد، معادله‌ی اینشتین نشان می‌دهد که تار و پود فضا و زمان چگونه با توزیع ماده و انرژی فرم گرفته است. در نتیجه یک نقطه تمایز بین دو معادله این است که فضا و زمان در معادله‌ی شرودینگر غیرفعال و در معادله‌ی اینشتین فعال می‌باشند. تفاوت دیگر آن است که راه‌حل‌های معادلات توابع موجی شرودینگر، حداقل در تفسیر کوپنهاگی از مکانیک کوانتوم تنها رابطه غیرمستقیم چیزی که عملا مشاهده می‌شود را دربردارد. آن‌گونه که در پارادوکس گربه، بی‌پرده شرح داده شده، کمیت‌های قابل مشاهده تنها بعد از سنجش توسط آزمایشگر برملا می‌شوند و سبب فروپاشی تابع موج به یکی از حالت‌های ویژۀ تشکیل‌دهنده آن می‌شود. طبیعی است که برای نسبیت عام به آزمایشگری که مقادیر نهایی را ارائه کند، نیازی نیست. وگرنه چه کسی می‌توانست سیر تکاملی 13.8 میلیارد سالۀ کیهات را مشاهده کند؟ بازسازی معادله شرودینگر به جهت هماهنگ کردن آن با نسبیت خاص درست از آب درآمد و در سال 1928 توسط دیراک به اثبات رسید. معادله دیراک برای توضیح فرمیون‌ها که ذراتی با اسپین نیمه‌صحیح‌اند، ترتیب داده شده بود که حاصل آن راه‌حل‌هایی به نام‌«اسپینور» می‌باشد. اسپینور شبیه بردار است، اما زمانی که در فضای مطلق می‌چرخد، تغییر شکل متفاوت دارد. جبر برای بررسی راه‌حل‌های اسپینوری معادلات دیراک شامل ضرب مواردی است که ماتریس‌های پاولی نامیده شده و از جبری که برای راه‌حل‌های تابع موجی معادله‌ی شرودینگر داریم کمی پیچیده‌تر است. حاصل معادله‌ی دیراک یک پیش‌بینی حیرت‌انگیز است مبنی بر آنکه الکترون‌ها دارای جفت‌هایی با بار متفاوت، اما جرم یکسان می‌باشند. دیراک این‌ها را «حفره‌»هایی در دریای انرژی کیهان می‌انگاشت که بعد از آزاد شدن الکترون‌ها به جای می‌مانند. اما مشخص شد که آن‌ها ذراتی واقعی‌اند که پوزیترون‌نام دارند و نسخه‌ی پادماده‌ای الکترون هستند. نخستین بار در سال 1932 کارل اندرسون آن‌ها را در مطالعه‌ای پیرامون پرتو های کیهانی تشخیص داد. ارتباط دادن مکانیک کوانتومی با نسبیت عام در مقایسه با تلفیق با نسبیت خاص، به مشکلی بسیار پیچیده‌تر تبدیل شد. در دهه 1930 بسیاری از فیزیکدانان تلاش‌های ناموفقی برای ترکیب این دو داشتند.