کتاب تئاتر و همزادش | آنتونن آرتو

کتاب تئاتر و همزادش نوشته ی آنتونن آرتو با ترجمه ی دکتر نسرین خطاط در نشر قطره به چاپ رسیده است.

کتاب حاضر حاوی نوشته ها و مقاله هایی است که آنتون آرتو در موقعیت های مختلف برای ارائه کنفرانس، صدور بیانیه یا به صورت مکاتبه، در مورد تئاتر شقاوت نگاشته بود که بعدها طبق خواسته ی او گردآوری شد و به صورت کتاب درآمد. با وجود شهرت و موفقیت حیرت انگیز این کتاب و دگرگونی که در دنیای تئاتر پدید آورد، نمی توان انتظار داشت که با یک بار خواندن نظریه ای منسجم و قواعدی یک دست در مورد تئاتر از آن استخراج گردد و دستگیر خواننده شود، زیرا آرتور تنها یک نظریه پرداز تئاتر نیست، شاعر شوریده و فیلسوف اندیشمندی است که با نگاه شعر و فلسفه به تئاتر می نگرد و استعارهایی که در مورد تئاتر به کار می برد گویای این نگرش است. در واقع نویسنده با خشونت و شدت بر زبان گفتاری و ملفوظ تئاتر روانشناختی می تازد و در طلب آن است که زبان تئاتر را به سرچشمه های آغازین زبان که از ایما و اشاره و حرکات زاده می شوند و با حروف هیروگلیف به تصویر در می آیند بازگرداند.

آرتور معتقد است که زبان، به ویژه در مغرب زمین، با گذشت زمان از اصل خود دور شده و به بهانه ی بیان صریح و روشن منطقی، ریشه ی خود را خشکانیده است. پس آرتور در جستجوی زبانی است زنده، خشن و پرطنین که از عبارات آراسته و پیراسته فراتر رود و قواعد و اصول زبان ملفوظ را زیرپا نهد، یعنی در حقیقت نوعی زبان بدوی اما در عین حال غنی که عصاره مفاهیم اصیل را هنوز به صورت زنده و پویا در خود نهان داشته باشد؛ و در این راه می کوشد تا به جوهره ی زبان ناب و خالص، یعنی آن کیمیای کلام دست یابد.

فهرست

تئاتر و طاعون کارگردانی و مابعدالطبیعه تئاتر کیمیاگر درباره ی تئار بالی تئاتر شرق و تئاتر غرب شاهکارها را به کنار نهیم تئاتر و شقاوت تئاتر شقاوت نامه هایی درباره ی شقاوت نامه هایی درمورد زبان تئاتر تئاتر شقاوت ورزش عاطفه و احساس

برشی از متن کتاب

میان گوهره ی تئاتر و کیمیاگری همسازی اسرار آمیزی وجود دارد، زیرا تئاتر مانند کیمیاگری، در اصل و عمق خود به ریشه هایی پیوند خورده است که در تمام هنرها یکسان اند.تمامی هنرها در دنیای خیال و معنویت در طلب آنند که حقیقتاً به طلا دست یابند و و مس وجود را به زر تبدیل نمایند. اما میان تئاتر و کیمیاگری شبهات عمیق تری وجود دارد که از نظر متافیزیکی بسی ژرف تر و فراگیرتر است و ذهن را به دوردست ها می کشاند. این شباهت بر این اصل استوار است که کیمیاگری و تئاتر هردو هنرهایی هستند بالقوه که غایت و واقعیتشان در خودشان نیست و از اعمال ظاهریشان فراتر می رود. هم چنان که کیمیاگری از طریق نمادهایش همزاد معنوی عملی است که تنها بر روی ماده ی واقعی تاثیر می گذارد، تئاتر نیز باید همزاد خود را در واقعیت بجوید، اما نه آن واقعیت روزمره و معمولی که تئاتر امروز بدان می پردازد تا رفته رفته به رونوشت رنگ باخته ای از آن تبدیل گردد، بلکه واقعیت پرمخاطره ای که ارکان آن لحظه ای رخ می نمایانند و سپس به سرعت در اعماق تیره اسرار نهان می گردند.

نویسنده: آنتونن آرتو مترجم: دکتر نسرین خطاط انتشارات: قطره