کتاب تاسیسات مکانیکی برای دانشجویان معماری - سلطاندوست

کتاب تأسیسات مکانیکی برای دانشجویان معماری به تألیف محمدرضا سلطاندوست در انتشارات یزدا به چاپ رسیده است

علوم مهندسی به نگرش منطقی و بهینه سازی حداکثری تمایل دارد و حال آنکه دغدغه ی اصلی معماری طراحی محیطی، ساخت با تأکید بر طراحی فضا، ارتباط عملکردها، توجه به مقوله ی فرهنگ و ارائه ی طراحی های نوآورانه است. علومی همچون ایستایی، مقاومت مصالح، نقشه برداری و تأسیسات برقی و مکانیکی جدا از اینکه هر یک رشته هایی مستقل می‌ باشند، نقشی غیرقابل انکار در شکل‌گیری یک اثر معماری دارند. عدم درک متقابل معماران و مهندسان مرتبط با علوم ساختمانی از یکدیگر می تواند طرح های معماری را با چالش های ناخواسته مواجه کند. عدم تسلیم و مقاومت در برابر خواست آسانگر مهندسان ساختمان تنها با درک کافی از اصول، مفاهیم، شناخت تجهیزات و تکنیک های آنان امکان پذیر است و در غیر این صورت معماران مجبور به اعمال دگرگونی و تغییرات ناخواسته در طرح ‌های خود خواهند شد. معماران وقتی زبان مهندسان ساختمان و تأسیسات را بفهمند و از نزدیک با آن ها کار کنند، نتیجه ی متفاوتی را مشاهده خواهند کرد.

مؤلف این اثر که تألیفات متعددی در زمینه ی تأسیسات مکانیکی ساختمان و همچنین سابقه ی چندین سال تدریس برای دانشجویان معماری دانشگاه تهران را در کارنامه ی خود دارد، با آگاهی از نیازهای اساسی یک معمار تلاش کرده که آن دسته از آموزه های رشته ی تأسیسات مکانیکی ساختمان را که ارتباطی مستقیم با معماری دارند، به زبانی ساده در این کتاب بیان کند.

این کتاب در دو گفتار به رشته ی تحریر درآمده: 1- شرحی بر تاسیسات مکانیکی ساختمان 2- تخمین بارها و برآورد ظرفیت ها

و می‌تواند به عنوان کتاب درسی مورد استفاده ی دانشجویان معماری قرار گرفته و به نیاز اساسی معماران در به کارگیری آگاهانه ی مفاهیم و محاسبات ساده ی تأسیسات مکانیکی در طرح های معماری پاسخ دهد.

برشی از متن کتاب

گفتار اول: شرحی بر تاسیسات مکانیکی ساختمان زمینه ‌های کاربری کوره های هوای گرم: زمینه‌های استفاده کوره های هوای گرم بسیار مشابه زمینه های کاربری هواسازها است مشروط بر اینکه فضای موردنظر نیازمند سرمایش نباشد و در عین حال کوره های هوای گرم دارای تجهیزات مطبوع سازی هوا باشند. برخی از کوره های هوای گرم نه‌تنها دارای تجهیزات جانبی بلکه دارای سیستم سرمایشی تراکمی هم هستند که در این صورت بهتر است آن ها را از جمله تجهیزات مولد دو فصلی به حساب آوریم و عنوان کوره هوای گرم را برای آن ها به کار نبریم، اگرچه این مورد از جمله غلط های مصطلحی است که حتی به کتاب های معتبر و مرجع نیز راه یافته است. چنانچه کوره هوای گرم را به همان صورت اصلی و بدون تجهیزات سرمایشی و مطبوع سازی در نظرگیریم دامنه کاربردهای آن بسیار محدودتر و شامل موارد زیر خواهد شد: الف). اماکنی که نیازمند سیستم های سرمایشی نیستند و یا سرمایش آنها توسط تجهیزات مجزایی تامین می‌شود. ب). اماکنی مشابه الف که نیازمند تامین هوای تازه زیادی هستند. ج). اماکن بزرگ با سقف های بلند از نوع اماکن الف و ب که در آنها امکان لوله کشی آب گرم یا بخار و نصب یونیت هیتر وجود ندارد. د). از آنجا که کوره های هوای گرم از نظر تامین هوا همچون یک هواساز یک منطقه ای عمل نموده و از طرفی دستگاه مولد گرمایش احتراقی محسوب می‌شوند، کاربرد آن ها به دلیل تجهیزات ویژه سوخت رسانی، معبر دودکش و تامین هوای احتراق و مشکلات و خطراتی که متوجه ساختمان می‌کند در همه جا به راحتی میسر نیست و بهتر است از آن برای فضاهای یکپارچه بزرگ واحد که دارای تقسیمات زیادی نبوده و از جمله اماکن الف محسوب می‌شوند استفاده شود، مانند کارگاه های بزرگ، سالن مرغداری، سالن های ورزشی بدون تماشاچی و صحن اصلی مساجد و در تمامی این موارد باید کوره خارج از فضای مورد نظر نصب شود. ه). اماکنی که نیازمند آب گرم مصرفی نیستند و یا آب گرم آنها توسط تجهیزات مجزای دیگری تامین می‌شود. ملاحظات معماری: کوره هوای گرم فارغ از این که دستگاهی مولد محسوب می شود، نوعی وسیله تبادل حرارت نیز هست، زیرا هوای گرم تولید شده را بدون واسطه در اختیار فضا قرار می دهد. از این رو کوره های هوای گرم بسیار شبیه به هواسازها عمل نموده و بهتر است در نزدیکی اماکن مورد گرمایش نصب شوند. در این صورت تقریبا تمامی ملاحظات مربوط به هواسازها در مورد کوره های هوای گرم نیز صادق است. به علاوه موضوعات دیگری مانند تامین هوای احتراق، معبر مناسب برای عبور دودکش و همین طور تمهیدات لازم برای سوخت‌رسانی. همین عوامل باعث می شود که تعیین محل کوره های هوای گرم در داخل ساختمان و در هر یک از طبقات مشکل تر شود، زیرا فارغ از چگونگی ایجاد این معابر می باید به مسائل مهمی همچون آلودگی و خطرات ناشی از احتراق و همین طور کاهش اکسیژن هوای فضاهای مجاور نیز توجه داشت.

فهرست

پیشگفتار گفتار اول: شرحی بر تاسیسات مکانیکی ساختمان گرمایش، سرمایش و تهویه مطبوع تجهیزات تبادل حرارت رادیاتور کنوکتور واحد تشعشعی آب گرم کفی یونیت هیتر فن کوئل واحد القایی هواساز تجهیزات مولد تجهیزات مولد گرما دیگ کوره هوای گرم واحد محلی یکپارچه گرمایشی تجهیزات مکمل سیستم های گرمایشی تجهیزات تولید و ذخیره سازی آب گرم مصرفی مبدل حرارتی منابع انبساط خنک کن تبخیری کولر آبی هواشوی برج خنک کن خنک کن تراکمی خنک کن جذبی تجهیزات مولد دو فصلی تجهیزات نیم مولد مرکب دو فصلی تجهیزات انتقال و توزیع پمپ لوله فن کانال هوا تجهیزات پاکسازی، رطوبت زنی و رطوبت گیری هوا تجهیزات پاک‌سازی هوا تجهیزات رطوبت زنی تجهیزات رطوبت گیری نگاهی گذرا به سیستم ها سیستم گرمایشی آبی سیستم گرمایش با بخار سیستم گرمایش با هوای گرم آب فاضلاب گفتار دوم: تخمین بارها و برآورد ظرفیت ها گام اول: تخمین بار های گرمایش و سرمایش گام دوم: تخمین دبی آب و هوای حامل بار گرمایی و سرمایی گام سوم: انتخاب و تخمین ظرفیت تجهیزات تبادل حرارت گام چهارم: انتخاب و تخمین ظرفیت تجهیزات انتقال و توزیع گام پنجم: انتخاب و تخمین ظرفیت تجهیزات مولد گام ششم: تخمین ابعاد اماکن و معابر تاسیسات مکانیکی پیوست ها پیوست 1: کاربرد ها پیوست 2: انرژی پیوست 3: واحد های اندازه گیری استفاده شده در این کتاب پیوسته 4: تبدیل واحد های اندازه گیری پیوست 5: شرایط طراحی زمستانی و تابستانی برخی شهرهای ایران پیوست 6: نرخ تهویه و مقدار هوای تازه پیوست 7: واژه نامه نمایه منابع و مراجع

• ویرایـــــــــــش چهــــــــــارم
• تألیف: محمدرضا سلطاندوست
• انتشارات: یزدا