کتاب بازی و آموزش (آموزش نوین قرآن کریم) محسنی

کتاب بازی و آموزش (آموزش نوین قرآن کریم) نوشته ی احمدرضا محسنی توسط انتشارات ضریح آفتاب به چاپ رسیده است.

این کتاب راهنمایی کاربردی برای شیوه ی تدریس نوین قرائت قرآن کریم می باشد و ویژه ی کودکان دوره پیش دبستانی و مربیانشان نوشته شده است تا قدمی در راه احیاء مکتب خانه هایی با شیوه ی نوین بردارند. هدف این کتاب این است که کودکان ضمن آشنایی با کتاب هدایت گر قرآن و احترام ویژه به آن، با کلام قرآن که کلام خداوند است از کودکی مأنوس شوند و به آن عادت نمایند. آشنایی با قرآن کریم و عادت کردن به آن فقط از دوره ی خردسالی میسّر است و اگر کودک ما از ابتدا به خواندن صحیح و سپس به درک معانی و مفاهیم آن ترغیب و تشویق شود، هیچ گاه از قرآن جدا نخواهد شد و در آینده کودکان این سرزمین گفتار و کردار قرآنی خواهند داشت. حال این کتاب با بیانی ساده و همراه با داستان ها و قصه های متنوع و شعر خوانی، سعی کرده است به افراد بی سواد و کودکان در سنین 4 تا 6 سال توجه ویژه ای داشته باشد. بازی و آموزش با سر فصل هایی با سطوح مختلفِ مقدماتی، عمومی و اختصاصی تنظیم شده است که خصوصیات هر سطح و این که برای چه دوره ی سنی مناسب است و روش آموزشی آن مطرح شده است. سازماندهی محتوا، دلپذیر و جذاب بودن مطالب، رعایت اصول و آداب خاص آموزش قرآن، پر محتوا بودن هر مسئله ی آموزشی و... از جمله ویژگی های سبک آموزشی این کتاب می باشد.  هر فرد با آموزش هایی که از این کتاب می گیرد در پایان یک سال تحصیلی روان خوانی سی جزء از قرآن را انجام خواهد داد و با آیه و حدیث صحبت خواهد کرد‌.

برشی از متن کتاب

آموزش صداهای کوتاه کشیده و علامت مد درقالب مسابقه ی طناب کشی هدف: مقدار کشش صداهای کوتاه، حروف مدی و مد غیر طبیعی. اطلاعات معلم: به این علامت ( اِ ) در فارسی زیر و در عربی ( کَسْرَه ) می گویند، صدای کسره متمایل به صدای ( حرف یاء ) می باشد. حرف دارای کسره را مسکوره می نامند. به این علامت ( اَ ) در فارسی زبر و در عربی ( فتحه ) می گویند. صدای فتحه متمایل به صدای ( حرف الف ) می باشد. حرف دارای فتحه را مفتوح می نامند. به این علامت ( اُ ) در فارسی پیش و در عربی ( ضَمِّه ) می گویند. صدای ضمه متمایل به صدای ( حرف واو ) می باشد. حرف دارای ضمّه را مضموم می نامند. هرگاه بعد از حرف مفتوح، الفی قرار گیرد ( اٰ ) این الف باعث دو برابر شدن مد و کشش صدای فتحه می شود، لذا به آن الف مدّی می گویند. هرگاه بعد و یا زیر حرف ( یا ) کسره ایستاده ( ا ) قرار گیرد ( یٖ ) یا ( یـٖ ) این یا باعث دو برابر شدن مد و کشش صدای کسره می شود، لذا به آن یاء مدّی می گویند. هر گاه بعد از حرف مضموم حرف واو قرار گیرد ( وُ ) این واو باعث دو برابر شدن مد و کشش صدای ضمه می شود، لذا به آن واو مدی می گویند. بطور کلی: فتحه + مقداری کشش = الف مدی ( اٰ ) کسره + مقداری کشش = یاء مدی ( یٖ ) یا ( یـٖ ) ضمه + مقداری کشش = واو مدی ( وُ ) تدریس عملی: مربی: بچه های خوبم امروز هم یک مسابقه داریم، قبل از مسابقه لطفاً بازی اتل متل روز قبل را بخوانید تا من همراه شما روی تابلو بنویسم. کودکان، اتل متل اَ بالاسر اِ زیر سر اُ برو بالا اٰ کوچولو کوچول موچولو اوی ناقلا شیطون بلا ای با عصا ای با عصا. مربی محترم هم زمان با خواندن بچه ها روی تابلو این گونه می نویسد: ( َ ِ ُ اٰ وُ یـ یٖ ) دقت شود، روی تابلو صداهای کوتاه جای کم تر و صداهای بلند جای بیش تری را اشغال نمایند. مربی پس از نوشتن مصوت ها می گوید: بچه قبل از مسابقه سوالی دارم. اول سوال مرا پاسخ دهید، تا بعد مسابقه را با هم انجام دهیم. مربی سوال را این گونه مطرح سازد: بچه ها در بازی اتل متل کوچولوها کدام ها بودند؟ بچه ها خواهند گفت: ( َ ِ ُ ). مربی: آفرین! و ادامه می دهد: حالا که جواب مرا درست دادید، نام مسابقه ی امروز را برایتان می گویم. مربی به خط زمینه اشاره کرده و می گوید: بچه ها به این خط نگاه کنید شکل طناب است. بچه ها از این خط به عنوان طناب استفاده کردند، و قرار بر این شده کوچولوها یک طرف طناب را بکشند و بقیه طرف دیگر را. اسم مسابقه ی ما هم طناب کشی است. مربی به یک طرف کلاس اشاره می کند و می گوید: بچه ها شما ها باشید ( َ ِ ُ ) و به طرف دیگر اشاره می کند و می گوید که بقیه شماها باشید ( ا وُ یـٖ یٖ ) دوست دارید با هم مسابقه دهید؟ پس لطفاً سر طناب ها را بگیرید و آماده باشید. مربی شمارش می دهد، یک، دو، سه، کودکان این شعر گونه را خواهند خواند. بکش بکش یالا بکش، یا این که، بکش بکش خیلی بکش، هَی هَی. پس از چند بار تکرار توسط کودکان و شادی آن ها مربی نظر آن ها را به تابلو جلب کرده و ضمن پاک کردن قسمتی از خط زمینه، به اندازه ای که صداهای کوتاه از کشیده جدا شود، ادامه می دهد: بچه ها، در ضمن کشیدن طناب از این جا پاره شد. مربی با اشاره به صداهای کوتاه می پرسد: بچه ها طناب این طرفی ها چقدر است؟ کودکان: کوتاه. مربی اشاره به صداهای بلند، بچه ها طناب این ها چقدر است؟ کودکان بلند تر است. مربی: لطفاً اندازه ی طناب کوتاه را با دست خود نشان دهید، بعد از نشان دادن اندازه با دست، مربی ادامه می دهد: حالا طناب کوتاه را اندازه خودش بکشید. سپس ادامه می دهد: بچه ها طناب بلندها چقدر بود؟ بچه ها با دست اندازه طناب را نشان می دهند. مربی: حال صدای آن ها را به همان اندازه بکشید. بعد برای این که کودک صداهای بلند را دو برابر صداهای کوتاه بکشد. پیشنهاد می شود به کودکان توصیه شود طناب کوتاه ها را اندازه ی صورت، یعنی دو دست را به کار گرفته و به همان اندازه جلو آورند و بکشند، و طناب بلندها را به اندازه ی شانه گرفته و در مقابل خود قرار داده و بکشند. این راه موثر تر است و توسط یکی از مربیان خوب به نام خواهر سیدی پیشنهاد شده است، که بدین وسیله از ایشان قدردانی می گردد. سپس مربی آی فارسی را روی تابلو می نویسد و ادامه می دهد بچه ها یادش بخیر چه بود. کودکان خواهند گفت: آوازه خوانی می کنم ( آ ). مربی الف را پاک کرده و ادامه می دهد: بچه ها از آ چه ماند کودکان کلاه آ یا علامت اَ . مربی: بچه ها هرگاه علامت آ را روی طناب بلند ها مشاهده نمودید، معنی آن این است که طناب آن را باید کمی از سمت راست و کمی از سمت چپ اضافه نمایید. مربی محترم این کار را عملاً انجام می دهد و پای تابلو به این صورت تمرین می نماید: بچه ها لطفا هر کدام که اشاره نمودم اول طناب آن را نشان داده و بعد به اندازه ی طناب خواند و بکشید. پایان درس دوم برای این درس یک جلسه وقت کافی است.

• روخوانی همراه با تجوید
• ویژه دوره پیش دبستانی
• قدمی در راه احیاء مکتب خانه ها به شیوه نوین
• راهنمای کاربردی و شیوه تدریس کتاب کار کودک 
• نویسنده: احمدرضا محسنی
• انتشارات: ضریح آفتاب