کتاب افیون روشنفکران اثر رمون آرون

درباره کتاب افیون روشنفکران

کتاب افیون روشنفکران رمون آرون که در بهار 1955 انتشار یافت، در زمره ی معدود کتاب های مهم تاریخ روشنفکری فرانسه در قرن بیستم است. اهمیت کتاب در این است که در فردای مرگ استالین و مهم تر از آن در بحبوحه ی جنگ سرد، یعنی سومین منازعه ی جهانی قرن، انتشار یافت که در طی آن جهان شاهد آن بود که کمونیسم در تکاپوی نابودی دموکراسی لیبرال جانشین فاشیسم و نازیسم شده است. اهمیت کتاب در نقد رادیکالی است که نه تنها سپهر سیاست و تاریخ بلکه فلسفه و اخلاق را نیز شامل می شود و ماهیت دروغین رژیم شوروی را هویدا می سازد. اهمیت کتاب در میزان تاثیرگذاری آن در فرانسه و فراسوی مرزهای آن است: این کتاب با تامل بر اقرارنامه هایی که در جریان بازجویی های اولیه درباره ی اردوگاه های کار اجباری در شوروی انتشار یافته بودند و با بهره گیری از جو مساعدی که انقلاب ضد توتالیتر مجارستان در اکتبر 1956 پدید آورده بود، به شکل گیری نخستین موج رویگردانی روشنفکران فرانسه از کمونیسم در سال های پایانی دهه ی 1950 کمک کرد.

کتاب به اکثر زبان ها ترجمه شده و بازتابی جهانی یافته است و جتی در بلوک شرق نیز که نسخه های دست نوشته آن دست به دست می گشت، موثر افتاد.

این کتاب به ویژه به خاطر فراخوانش به تعهد سیاسی و تلقی خاصی که از آزادی دارد همچنان روزآمد است. ابهاماتی که در خصوص ظهور جهانی جدید پدید آمده است و تحت الشعاع افول ایدئولوژی ها، جهانی شدن  و تکنولوژی های نوین قرار دارد_ابهاماتی که در پی تغییر هزاره، بیش تر نیز شده اند_سبب بروز پیشگویی هایی شده که دلالت دارند بر پایان تاریخ، مسئله ی اشتغال، دموکراسی، چرخه های اقتصادی و مواردی از این قسم. در عین حال، سرخوشی مضاعف ناشی از پیروزی بر نظام شوروی و بازیافتن شکوه از دست رفته، این امید موهوم را تقویت کرده است که انسان قرن بیست و یکم با داشتن آزادی می تواند سرنوشت خویش را به دستی نامرئی و آسمانی بسپارد تا برایش حکومت قانون و اقتصاد بازار را به ارمغان آورد‌. مصائب بالکان، خاورمیانه یا افریقا، پیچیده تر شدن ماهیت تروریسم و تبدیل آن به سلاح کشتار جمعی با ابعاد جهانی و نیز شوک هایی که از 1997 به اقتصاد جهانی وارد آمده این امیدهای واهی را نقش برآب ساخته اند.

کتاب افیون روشنفکران به قلم رمون آرون و ترجمه ی پیروز ایزدی در انتشارات فرهنگ جاوید به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب افیون روشنفکران

بخش اول: اسطوره های سیاسی

اسطوره ی چپ

اسطوره ی انقلاب

اسطوره پرولتاریا

بخش دوم: بت تاریخ

اهل کلیسا و اهل ایمان

معنای تاریخ

توهم ضرورت

بخش سوم: از خود بیگانگی روشنفکران

روشنفکران و میهن خویش

روشنفکران و ایدئولوژی ها

روشنفکران و ایدئولوژی ها

• نویسنده: رمون آرون
• مترجم: پیروز ایزدی
• انتشارات: فرهنگ جاوید