کتاب اسرار مصر باستان (کتاب رازها 16)

کتاب اسرار مصر باستان شانزدهمین جلد از مجموعه ی رازها نوشته ی سید معین عمرانی توسط انتشارات علمی و فرهنگی به چاپ رسیده است.

مصر یکی از کشورهای جهان واقع در قاره آفریقا است که کمتر کشور و تمدنی را می توان یافت که در عظمت، قدرت، آثار باستانی و تاریخ پرشکوه با مصر برابری کند. اهرام مصر و معابد بسیار در این کشور برای سال ها ذهن کاوشگران را به خود مشغول کرده است. دانشمندان و محققان بسیاری درباره این تمدن عظیم متحقیق کرده اند. سرزمین مصر با وجود رود عظیم نیل با طول هزاران کیلومتر، زندگی و حیات را به بیابان های اطراف خود بخشیده است، نقش اساسی در شکل گیری تمدن مصر دارد. در سال 1922 میلادی با کشف مقبره توت عنخ آمون پادشاه جوان مصری رازهای بسیاری از این تمدن بزرگ برای دیگران آشکار شد. در این کتاب خواننده با تاریخ پادشاهی مصر باستان که خود به سه بخش پادشاهی کهن، میانه و نوین تقسیم می شود آشنا شده و بعد از آن کتاب خواننده را با فراعنه و بناهای عظیمی که به دستور آنان ساخته شد، اهرام مصر و چگونگی ساخت آن ها، نمای داخلی اهرام و نحوه مرگ و تدفین اجساد، روند مومیایی کردن و لایه های مختلف یک مومیایی، جامعه، خدایان، مشاغل، آموزش و نقشه مصر باستان آشنا می کند. کتاب تصاویر بسیاری از مجسمه ها، نقاشی های درون اهرام، مومیایی ها و وسایل کنار آن ها و همین طور کاوشگران مصر باستان دارد.

 

برشی از متن کتاب

آمن هوتپ سوم زمانی که نهمین فرعون از سلسله هجدهم یعنی «آمن هوتپ سوم» به قدرت رسید، مدنی توسعه یافته را تحویل گرفت. پیروزی های نظامی جد بزرگ او «آه موس اول» در 150 سال قبل، کشور را وارد مرحله تازه ای از گسترش و پیشرفت کرده بود. مصر با کمک پادشاهانی که پس از آه موس اول بر سر کار آمدند، سیاست های انزوایی قدیم را کنار گذاشته و با تکیه بر تجارت، اقتصاد خود را به شدت تقویت کرد. کشور در این دوران وارد عصری طلایی شده بود. آمن هوتپ سوم نیز این روند رو به رشد را نه با شمشیر و خون ریزی که با ازدواج فامیلی و دیپلماسی حفظ کرد. دوران پادشاهی نوین که به تازگی آغاز شده بود، شباهت زیادی به دوران تاریک میانی دوم نداشت. در طول دوران میانی دوم، درگیری های سیاسی، رکود اقتصادی و منزوی شدن در میان کشورهای دیگر، مصر را به شدت ضعیف کرده بود. به همین دلیل جای تعجب نبود که نیمی از کشور را هیک سوس ها تصرف و غارت کرده باشند. این قبایل با گذشت زمان قدرتمندتر شده بودند، تا جایی که برای خود سلسله ای سلطنتی را آغاز کرده و خاندان های درباری تبسی را به سخره می گرفتند. مصر برای بیش از 100 سال، بین دو مقر قدرت تقسیم شده بود تا اینکه فرعون جنگاوری به نام «آه موس اول» تمام توان خود را جمع کرد و در یک قدرت نمایی تمام عیار، قبایل سامی متجاوز را به بیرون از مرزها راند. به این ترتیب، عصر جدیدی برای مردم مصر آغاز شد. در طول 150 سال بعد، فراعنه یکی پس از دیگری بخشی از این تمدن دوباره متولد شده را با لشکرکشی های نظامی و ساخت و نگهداری از مسیرهای بازرگانی، تقویت کردند. نوبیان در جنوبی و باقی مانده هیک سوس ها در شمال دوباره یاد گرفتند تا از عظمت و قدرت فراعنه بترسند. آمن هوتپ سوم بین سال های 1386 و 1388 پیش از میلاد در ناز و نعمت به دنیا آمد. پدرش «تات موس چهارم» و مادرش «موتم ویا» نام داشتند. البته او شانس زیادی برای پادشاه شدن نداشت، زیرا مادرش یکی از همسران کم اهمیت فرعون بود و در مقابل همسران اصلی فرعون یعنی «ملکه نفرتاری» و بعد ها «ملکه ایارت» اصلا به چشم نمی آمد. مشخص نیست که آیا نفرتاری و ایارت فرزندان رسمی داشتند یا نه، ولی برخی حدس می زنند از آنجا که او به راحتی در سال 1391 پیش از میلاد فرعون شد، احتمالا برادر بززگ تر نداشته است. آمن هوتپ حدودا بین 6 تا 12 سال سن داشت که فرعون مصر شد و دو سال بعد از آن هم ازدواج کرد. «تیه» اولین و مهم ترین همسر و ملکه او بود. تیه برای آمن هوتپ سوم سه فرزند پسر به دنیا آورد: «ولیعهد تاتموس» که به عنوان کاهن تعلیم دید و پیش از مرگ پدر از دنیا رفت، «آمن هوتپ چهارم» که بعدها فرعون متعصب و انقلابی مصر شد و نام «آخناتون» را برای خود برگزید؛ و «سمنخ کاره» که بعدها برای مدتی کوتاه جانشین برادرش شد. این زوج چهار فرزند دختر نیز داشتند: «ایست»، «سیتامون»، «نبتاه» و «هنوتانب». آمن هوتپ در طول زندگی خود، درست مانند دیگر فراعنه مصر باستان، همسران بسیار اختیار کرد. بسیاری از آنان محصول یک رابطه و مذاکره سیاسی بودند. او در طول آخرین دهه حکومتش با ایست وسیتامون ازدواج کرد. با استانداردهای امروزی چنین چیزی بسیار چندش آور و وحشتناک به نظر می رسد، اما برای خانواده های درباری مصر باستان، این سنتی معمول بود. کاهنان نیز برای اینکه خون سلطنتی شان آلوده نشود، بیشتر سعی می کردند تا ازدواج های خانوادگی داشته باشند. از آنجایی که در دوران حکومت آمن هوتپ سوم، هیچ جنگ و لشگرکشی به نام او انجام نشد، ممکن است تصور شود که حکومت او، دورانی بدون حادثه بود، اما واقعیت چنین نیست... متون تاریخی این دوره نشان می دهند که تفاوت زیادی میان این فرعون و ملکه تیه وجود نداشت. آمن هوتپ سوم آن قدر به ساختمان سازی هایش علاقه داشت که بیشتر زمان حکومتش را به این کار اختصاص داد؛ در نتیجه بیشتر اوقات او درسفر بود و این به ملکه فرصت می داد تا قدرت سیاسی خود را در راه اداره کشور به کار گیرد. به این ترتیب ملکه به یک رهبر سیاسی قدرتمند تبدیل شد و در تصاویر نیز او را هم رده و هم قد فرعون می بینیم. چنین برابری بین فرعون و ملکه در میان فراعنه کم سابقه است. آمن هوتپ سوم در طول حکومتش ارزش زیادی برای دیپلماسی قائل بود. او به جای آن که انرژی خود و منابع کشور را در جنگ ها هدر دهد، از قدرت سیاسی و مذاکره برای تثبیت و آرامش هر چه بیشتر کشوره بهره برد. او با چندین امپراتوری و کشور همسایه روابط حسنه برقرار کرده بود.... آمن هوتپ سوم در سال 1353 پیش از میلاد از دنیا رفت. او احتمالا از انواع بیماری های مختلف ورم مفاصل، مشکلات دندان و احتمالا چاقی مفرط رنج می بد. جسد مومیایی او در «دره غربی» واقع در منطقه «دره پادشاهان» دفن شد. زمانی که او حکومت را به پسرش «آمن هوتپ چهارم» منتقل کرد، تمدنی در اوج قدرت و ثروت را برای او برجای گذاشت. البته او خبر نداشت که این پسر، انقلابی به راه خواهد انداخت و کشور را با تمام عظمتش خواهد لرزاند.

فهرست

  تاریخ مصرباستان تاریخ  پادشاهی مصرباستان پادشاهی کهن پادشاهی میانه پادشاهی نوین قدرت فراعنه نمادهای یک فرعون مشهورترین فراعنه رامسس دوم بناهای عظیم ساخت دست رامسس آه موس اول آمن هوتپ سوم نفرین فراعنه درون مقبره اهرام و معابد نگاهی به درون اهرام جیره نگاهی به درون هرم بزرگ علامه دهر ایم هوتپ چگونه یک هرم بسازیم؟ رمپ ها و جرثقیل ها یک رازبزرگ نگاهی به درون معبد کارناک اساطیروالهگان قدرت جادو خانواده الهگان مرگ و تدفین فرایند مومیایی کردن راهنمایی عملی نمادهای مومیایی کردن تدفین لایه های مختلف مومیایی زندگی مردم نگاهی به رود نیل مادرتمام انسان ها جامعه مصری یک روز در خانه آموزش درمصر باستان تکریم و توجه به الهگان مشاغل در مصر باستان بهترین و بدترین شغل ها نقشه مصرباستان

(از مشهورترین و قدرتمند ترین فرعون ها تا اسرار آمیز ترین مومیایی ها و هرم ها) نویسنده: سید معین عمرانی انتشارات: علمی و فرهنگی