کتاب آیات الاحکام (استنباط احکام از آیات قرآن) - نایب زاده

کتاب آیات الاحکام (استنباط احکام از آیات قرآن) به قلم اکبر نایب زاده توسط انتشارات خرسندی به چاپ رسیده است.

دسته ای از آیات قرآن را که بتوان از آنها حکم فقهی یا شرعی استنباط و استخراج کرد، آیات الاحکام یا فقه القرآن می گویند. منظور از حکم شرعی، احکام عملی مانند حکم نماز، روزه، جهاد و زکات می باشد. آیات الاحکام را می توان به چهار دسته مهم تقسیم کرد:

1. آیاتی که بیان کننده یک حکم عام هستند.
2. آیاتی که بیان کننده یک حکم خاص هستند.
3. آیاتی که از آنها قاعده ای فقهی برداشت می شود.
4. آیاتی که از آنها قاعده ای اصولی استخراج می شود.

از نخستین کتب مذاهب اربعه در زمینه آیات الاحکام می توان به احکام القرآن ابوعبدلله محمد بن ادریس شافعی، احکام القرآن علی بن حجر بن محمد سعدی و احکام القرآن قاضی ابواسحاق اسماعیل بن اسحاق ازدی اشاره کرد. کتاب "آیات الاحکام"  یکی از آثاری است که در زمینه استنباط احکام از آیات قرآن به رشته تحریر درآمده  و مخاطبان آن دانشجویان رشته حقوق می باشند. کتاب مورد بحث شامل ده فصل می باشد که مولف در فصل ابتدایی آن به تشریح کتاب بیع در آداب تجارت، برخی از اقسام بیع و حرمت کم فروشی پرداخته است. فصل دوم و سوم مباحثی همچون کتاب دین، فضیلت قرض الحسنه، رهن و صلح را مورد بررسی قرار می دهد. موضوعاتی از قبیل نکاح، رفع اختلافات زن و شوهر، ارث، خوردنی ها و آشامیدنی ها از مباحثی هستند که مولف در بخش های مختلف کتاب به آنها پرداخته است. مخاطب همچنین در فصول نهایی کتاب با مباحثی همچون حدود، وصیت و قصاص آشنا خواهد شد. این کتاب  به دلیل جنبه کاربردی و انسجام و دقت بسیار در ارائه مطالب، بسیار مورد توجه دیگر نویسندگان و جامعه دانشگاهی قرار گرفته است. لذا مطالعه  این اثر ارزشمند را به دانشجویان رشته حقوق و سایر علاقمندان پیشنهاد می کنیم.

 

برشی از متن کتاب

رفع اختلاف زن و شوهر: اگر میان زن و شوهر در امر زناشویی اختلافی پیدا شد برای زن واجب است تا آن جا که کار گناهی نباشد از گفته شوهر پیروی کند. اگر نخواست پیروی بکند زن و شوهر حتی الامکان باید اختلاف خود را در داخل خانه حل نمایند. اگر نتوانستند یا نشد به حاکم شرع مراجعه نمایند. در این خصوص آیاتی هست: زنانی را که از سرکشی و مخالفتشان بیم دارید پند و اندرز دهید در بستر از آنها دوری کنید و اگر راهی جز شدت عمل نبود آن ها را تنبیه کنید. اگر از شما پیروی کردند، راهی برای تعدی بر آن ها نجویید بدانید که خداوند بلند مرتبه و بزرگ است. سبب نزول آیه را گفتند که سعد بن ربیع زن خود حبیبه دختر زید را که از او اطاعت نمی کرد، یک سیلی زده بود زید پدر زن او برای شکایت خدمت پیامبر آمد و عرض کرد یا رسول الله دخترم را زیر پای سعد قرار داده ام بس نیست او را سیلی هم زده است. پیامبر امر به قصاص فرمودند قبل از این که سیلی را زن از شوهرش قصاص بکند این آیه نازل شد و به شوهر در مواقع خاص اجازه تنبیه زن داده شد. پیامبر به زید پدر خانم سعد فرمود: برگردید ما چیزی خواستیم و خدا چیز دیگری خواست و آنچه خدا خواست بهتر است.

فهرست

مقدمه کتاب بیع در حرمت ربا برخی از اقسام بیع کافر محدودیت دارد در فضیلت قرض الحسنه توابع دین رهن صلح اسباب حجر تعریف نکاح نکاح مستحب است ولایت در نکاح محرمات نکاح رفع اختلاف زن و شوهر طلاق ارتداد فوت ارث پسر و دختر ارث پدر و مادر برخی چیزهای حرام وصیت کردن مستحب است وصیت مقدم بر ارث است در وصیت شهادت غیر مسلمان کتاب حدود زنا مساحقه حد لواط حد قذف حد شرب خمر حد سرقت حد محارب کتاب قصاص قصاص نفس قصاص اعضا قصاص زخم ها قصاص منافع کتاب دیات دیه قتل خطا دیه زخم ها منابع  

• برای دانشجویان رشته حقوق دانشگاه ‌ها
• مؤلف: اکبر نایب زاده
• انتشارات: خرسندی