کتاب گفتگو با مردم درباره ی غرب

برشی از متن کتاب

یونانی ها اندیشه‌ی برتری خاص تمدن خود و تفوق آن بر تمدن های دیگر را برای غرب به ارث گذاشتند. این طور نبود که آنها بی دلیل خود را برتر بپندارند. همه‌ی تمدن ها چنین موصثعی دارند، و همگی سان بر این باورند که کامبل ترین الگوی انسانیت را تجسم می بخسند. ویژگی یونانی ها این بود که می خواستند الگویی آرمانی را با همگان به اشتراک بگذارند. این الگو مبتنی بر تعلیم و تربیتی است که بر استفاده‌ی دقیق از زبان و تعقل و، به طور همزمان، ارجاعات ادبی یا هنری  و ارزش ها و فضیلت های اصلی بشر (شجاعت، شرافت، صداقت، و غیره) مبتنی است.

نکته‌ی اصلی این است که چنین تعلیم و تربیتی اکتسابی است و چنین نیست که از بدو تولد همراه آدم باشد یا جنبه‌ی خونی یا ملی داشته باشد. ایسوکراتس دو هزار و پانصد سال پیش به روشنی می گفت: “ما بیشتر کسانی را یونانی می نامیم که تعلیم و تربیت ما را پیشه می کنند تا کسانی که اصل و نسبشان با ما یکی است.” اگر یونانیان از نوعی برتری فرضی و ادعایی دم می زدند، رسیدن به آن برای همه امکان پذیر نبود. یقین به قرار داشتن در موقعیت برتر، همراه با تکیه بر این که برتری تقسیم شدنی است، ویژگی پابرجای هویت غربی است.کسی که به این شیوه متمدن نشده می تواند متمدن شود. کسی وه تعلیم و تربیت بدی داشته می تواند تحول یابد. غرض این نیست که برتری عده‌ی معدودی اثبات شود. بلکه الگویی پیشنهاد می شود که می توان آن را با دیگران تقسیم کرد.

ظاهرا می توانیم تصور کنیم که این روش تجویز الگویی قابل فبول برای همه، به تکبر بسیار می انجامد. این بحث به آخر نرسیده و دوباره به آن برمی گردیم، زیرا د نهایت به یکی از اصول ثابت نگرش غربی مربوط می شود.

رهاورد رومی خیلی متفاوت بود؟

تا حدی. آن ها در اصل آرمان های فرهنگی، ارزش ها و تعلیم و تربیت یونانی ها را اخذ کردند. اما به تاریخ غرب ویژگی های مهمی افزودند. رومی ها مهندس بودند. آن ها نخستین کسانی بودند که زیر ساخت های بزرگ جاده ای یا بندری تاسیس کردند، آبراهه، حمام، پل، انبار گمرک و خیلی چیزهای دیگر ساختند. در اراده‌ی روم برای اداره‌ی جهان، قدرت سازماندهی مهندسان و شهرسازان مشخص می شود. آنان تاثیرات مهم و پابرجایی دررسبک غربی گذاشتند. به همین ترتیب، رومی ها نخستین کسانی هستند که قوانینی قضایی وصع کردند که در سر تا سر امپراتوری روم معتبر بود؛ نخستین کسانی که به انتقال قدرت یا به زندگی  بر اساس هویت فرهنگی بومی و به طور همزمان تحت تابعیت روم اندیشیدند.

از این منظر، اندبشمندان رومی نظریه‌ی جالب توجه “سرزمین دوگانه” را ارائه کردند. بر این پایه، هر شهروندی می توانست سرزمین زادگاه خودش را داشته باشد، یعنی سرزمینی که در آن به زبان مادری اش حرف بزند، آداب و سنن خود را داشته باشد، باورهای خود را پی بگیرد و همزمان روم را سرزمین دوم خود بداند. در این سرزمین، قوانین مشترک برای همه اعمال و حقوق مربوط به شهروندان رعایت می شد…