کتاب ترجمه و تبیین شرح اللمعه 8 | علی شیروانی

درباره‌ی کتاب ترجمه و تبیین شرح اللمعه 8

کتاب شرح لمعه نوشته علی شیروانی، یکی از کتاب‌های فقهی بسیار ارجمند و سترگ در نزد جهان تشیع است، و همواره فقهای عظام به این کتاب توجه داشته و این کتاب جز متون دروس حوزه‌های علمی شیعه هست. این کتاب نه تنها در حوزه‌های علمی تدریس می‌شود بلکه در دانشگاه‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و ابهام‌ها و پیچیدگی‌های متن کتاب که فهم آن را برای دانشجویان دشوار کرده است باعث شد که عده‌ای از تدریس کنندگان این متون درخواست ترجمه‌ای از کتاب را که در عین اختصار روشن و گویا باشد، به نگارنده این کتاب پیشنهاد دادند و آقای علی شیروانی نگارش این کتاب که علی‌رغم سنگینی کار و دشوار بودن ترجمه این چنین متونی، که همواره برای فهم آن اختلاف نظرهایی وجود دارد، ترجمه این کتاب را انجام دادند.

از ویژگی‌های این کتاب می‌توان به این موارد اشاره کرد:

منابع روایاتی که در متن کتاب استفاده شده است، در پاورقی این کتاب آورده شده است و این کار با تلاش استاد سید محمد کلانتر است. متن عربی کتاب براساس کتاب چاپی استاد محمد کلانتر صورت گرفته، انجام شده است، و با تغییرات بسیار در پارگراف بندی و برطرف کردن غلطهای چاپی.در نگارش این کتاب از مسالک الافهام، حواشی شرح لمعه، پاورقیهای مرحوم کلانتر، المباحث الفقیهه، و کتاب دیگر مراجعه و استفاده شده است.

بخشی از کتاب ترجمه و تبیین شرح اللمعه 8

کتاب وکالت

«وکالت» به فتح واو و کسر آن «عبارت است از آنکه انسان کسی را نایب و جانشین خود در تصرف قرار دهد،» باید توجه داشت که وکالت بالذات عبارت از نایب قرار دادن در تصرف است [و حقیقت آن چیزی جز این نیست، و قید بالذات را مورد تأکید قرار دادیم[ تا نایب قرار دادنی که در مانند مضاربه، مزارعه و مساقات وجود دارد داخل در تعریف فوق نشود، [زیرا اگرچه در همه‌ی این موارد نوعی نیابت و جانشینی وجود دارد – چراکه در مضاربه شخص نایب در خرید و فروش و تجارت می‌شود، و در مزارعه نایب در کشت و زرع در زمین می‌شود، و در مساقات نایب در آبیاری درختان، – اما مضمون مطابقی این عقود نایب قرار دادن نیست.]

با قید «نایب قرار دادن» آنجا که کس دیگری را وصیّ خود در تصرف قرار می‌دهد، خارج می‌شود: زیرا وصیّت ایجاد ولایت در شخص وصی است، نه جانشین قرار دادن وصیّ در تصرف؛ [زیرا موصی بعد از وفات ولایتی بر اموالی که بجا گذارده ندارد تا دیگری را جانشین خود قرار دهد.] و با قید «تصرف» ودیعه خارج می‌شود، زیرا ودیعه نایب قرار دادن در خصوص حفظ مال است [و نه تصرف در مال.]

وکالت نیاز به ایجاب و قبول دارد، زیرا وکالت از جمله‌ی عقود است اگرچه جایز است [و طرفین وکالت هرگاه بخواهند می‌توانند آن را فسخ کنند.] «و ایجاب آن به این صورت است که شخص بگوید: ترا وکیل قرار دادم، یا ترا نایب قرار دادم»، و الفاظی نظیر آن که دلالت بر نایب قرار دادن در تصرف می‌کند، اگرچه بر سیاق الفاظی که در عقود معتبر است، نباشد [و شرایط آنها را نداشته باشد، زیرا وکالت یک عقد جایز است و در واقع می‌توان آن را به نوعی اذن و اباحه به شمار آورد و از حقیقت عقود خارج دانست.]

«یا آنکه از شخص مطالبه‌ی ایجاب شود» و او ایجاب کند، مثل آنکه طرف بگوید: مرا در فلان امر وکیل کن. و او بگوید: ترا وکیل کردم. «یا آنکه به کسی فرمان خرید و فروش دهد»، چنانکه سخن پیامبر «ص» به عروه بارقی که «برای ما گوسفندی بخر» بر آن دلالت دارد.

کتاب ترجمه و تبیین شرح لمعه 8 به قلم شهید ثانی و ترجمه‌ی علی شیروانی، توسط انتشارات دارالعلم به چاپ رسیده است.