کتاب برنامه ریزی و ساختارهای شهری - عقیلی

کتاب برنامه ریزی و ساختارهای شهری تالیف جمال الدین عقیلی در انتشارات سیمای دانش به چاپ رسیده است.

رشته ی تحصیلی ای که با برنامه ریزی، طراحی، ساخت و اجرا برای کنترل محیط زیست، ساختمان ها، توسعه ی منابع طبیعی، امکانات حمل و نقل و دیگر سازه های ضروری برای ایمنی و سلامتی، رفاه، توسعه و اشتغال در ارتباط است، رشته ی مهندسی ساختمان نامیده می شود. از آن جایی که جهان به سرعت در حال پیشرفت است، این رشته می تواند برای ساخت زیباترین و اقتصادی ترین ساختمان ها، بزرگراه ها، فرودگاه ها، متروها و بلوارها که از لحاظ مهندسی و زیبایی بی نظیر هستند طرح ریزی کند. این پیشرفت ها زمانی تحقق می یابند که مدیران و طراحان، شیوه های جدید شهرسازی، مدیریت شهری، ساخت، اجرا، برنامه ریزی و طرح ریزی شهری را به درستی بشناسند و برای ساخت مدرن ترین، زیباترین، مستحکم ترین و اقتصادی ترین ساختمان ها از آن ها استفاده نمایند. کتاب حاضر جنبه های مختلفِ برنامه ریزی را شامل می شود و یک برنامه ی درست و اصولی برای "برنامه ریزی و ساختارهای شهری" را به دست مهندسین و دانشجویان رشته ی عمران می دهد تا از این طریق به پیشرفت روز افزون شهرها و کشورها کمک به سزایی کرده باشد. کتاب پیش رو علاوه بر مهندسین و دانشجویان رشته ی عمران منبع مناسبی برای مهندسین مشاور، پیمان کاران و شرکت های عمران و توسعه نیز می باشد.

برشی از متن کتاب

فصل اول: برنامه ریزی منطقه ای و شهری نیاز به طراحی محیط زیست از زمان‌های بدوی وجود داشته است، امنیت در مقابل دشمنان متخاصم، حیوانات شکار گر، حفط طبیعت و تامین سلامتی و رفاه عمومی جامعه از اهداف این طراحی ها بوده است. تاثیرات تکنولوژیکی، امکانات استفاده از منابع در ساختمان و تغییرات دائمی در این امکانات بیشترین عوامل سرنوشت سازی هستند که بر روی برنامه ریزی بی عیب تاثیر می‌گذارد. توسعه شناسی و تنوع در مواد جدید که  ساخته شده ‌اند، پیشرفت در تولید سیمان و توانایی ساختن بتن مسلح، ارتقاء دانش خاکشناسی، روش کنترل فرسایش و اجرای فوندانسیون ها، توسعه نیروی الکتریکی مقرون به صرفه که به منظور پمپ زنی و به عمل آوردن آبرسانی های شهری و فاضلاب فراهم می‌شوند و گسترش تهویه مطبوع وسایل گرمازا، آسانسور و پله برقی نمونه های پیشرفت تکنولوژی هستند که صورت های کنونی برنامه‌ریزی را امکانپذیر می سازند. تغییرات در روش های حمل و نقل به تنهایی تاثیر اساسی تکنولوژی در برنامه ریزی را نشان می‌دهد. راه آهن همچنین حمل و نقل را فراهم نمود و به وجود آمدن شهرها را تقریباً در هر جایی از لحاظ اقتصادی ممکن ساخت و توسعه ارتباط کشورها را آسان‌تر گردانید، ماشین و هواپیما تغییرات بیشتری در ارتباطات و حمل و نقل ایجاد کردند از این رو خیلی از مناطقی که سابق بر این نامناسب تلقی می شد حالا شاید به منظور توسعه اقتصادی در نظر گرفته شود. حمل و نقل جمعی یا توده وار سریع تاثیر عمده ای روی مناطق معینی در گذشته داشته است و هنوز هم در خیلی مناطق چنانچه گسترش و پیشرفت نمایند تاثیرات زیادتر خواهد داشت.  فصل دوم: ساختار های شهری به منظور هماهنگی و اختلاف فاحش در ساخت مناطق شهری و گسترش متعادل در شهرسازی، طراحان شهری انتخاب زمین برای خانه سازی افراد کم درآمد را در طرح جامع قرار می ‌دهند. معمولا موقعیت زمین هایی که برای این منظور در نظر گرفته می‌شود ارزان بوده و بنا بر خصلت حرفه آنها نزدیک مناطق کشاورزی و صنعتی در حومه شهرها می‌باشد اما کلیه خدمات رفاهی مثل فاضلاب، آب، برق، گاز، تلفن، درمانگاه ،زمین های بازی و ورزشی و مدرسه را دارا می باشند. معمولا این مجتمع های مسکونی با هزینه دولت سرمایه گذاری دراز مدت می‌شود که مختص افراد کم درآمد، معلولین و خانواده های بدون مسکن می باشد که در بعضی موارد سازمان ‌های خیریه هم در این زمینه کمک می‌کند. با طرح ایجاد خانه سازی برای این اقشار برای برنامه ریزی شهری به بافت و زیبایی شهر لطمه وارد نمی‌شود و تضاد اجتماعی کاملا کاهش یافته و از لحاظ روانشناسی و آرامش فکری فرزندان آنان بهتر رشد نموده و بدین طریق مشکلات جامعه و دولت به مراتب کمتر می‌شود. از این گذشته، مهندسان طراح و مشاورین به منظور طراحی این پروژه ها به خاطر مساعدت و کمک های انسان دوستانه به طور داوطلبانه شرکت می نمایند و همچنین شرکت های ساختمانی و تولید کنندگان مصالح همین مسائل نوع دوستانه را در نظر می گیرند و بدین ترتیب با کاهش هزینه‌های بالاسری و غیره از هزینه احداث این طرح های خانه سازی به طور چشمگیری کاسته می شود.

فهرست

فصل اول: برنامه ریزی منطقه ای و شهری برنامه ریزی زمین روند برنامه ریزی اهداف برنامه ریزی طرح های جامع اطلاعات ضروری در برنامه ریزی زیرگذر عابر پیاده تراموا و اتوبوس برقی ایمنی و امنیت در حمل و نقل عمومی اهمیت آبرسانی و دفع فاضلاب در برنامه ریزی فاضلاب تالاب ها و دریاچه های شهری فصول مشترک و روش شناسی شبکه زهکشی آبهای سطحی مطالعات جمعیت تخصیص کاربری زمین آموزش مراکز خرید اثرات محیطی نوسازی نواحی مخروبه خانه سازی برای افراد کم درآمد روش های کنترل کاربری زمین  فصل دوم: ساختار های شهری

تألیف: مهندس جمال الدین عقیلی انتشارات: سیمای دانش