کتاب فینال عربی دوازدهم [12] ریاضی و تجربی مشاوران

کتاب (جزوه) امتحان نهایی عربی 12 از مجموعه کتاب‌های فینال اثر سهیلا خاک‌باز، امینه کارآمد و اسماعیل یونس‌پور لنگرودی برای رشته‌های ریاضی و تجربی در انتشارات مشاوران آموزش به چاپ رسیده است.

کتاب حاضر با هدف عمق‌بخشی به آموخته‌های دانش‌آموزان پایه دوازدهمی در درس عربی نگاشته شده تا از این طریق زمینه آمادگی آنها را برای کسب موفقیت در امتحانات پایان ترم و حتی کنکور ایجاد نماید. در همین راستا متناسب با محتوای کتاب درسی، درس‌نامه‌هایی را ارائه نموده است. این درس‌نامه‌ها ضمن خلاصه بودن اما حاوی مطالبی کاربردی از مهم‌ترین نکات، مفاهیم و مباحث درسی‌اند. مطالعه دقیق این بخش می‌تواند افراد را جهت پاسخ‌گویی به نمونه سؤالاتی که بخش بعدی هر درس را تشکیل می‌دهند آماده نماید. برای هر درس، سه نمونه آزمون در سطوح متفات در نظر گرفته شده تا بتواند توانایی دانش‌آموز را در پاسخ‌دهی به انواع نمونه سؤالات افزایش دهد. اولین  آزمون، دارای سطحی متوسط می‌باشد. فردی که درس را مطالعه کرده باشد به راحتی می‌تواند در این آزمون نتیجه مطلوبی به دست آورد. آزمون‌های دوم و سوم سطوح دشوار و دشوارتری دارند. این نوع چینش سؤالات تسلط فرد را بر مطالب درسی بالا می‌برد. طراحی سؤالات هر سه سطح به گونه‌ای مرتبط با یکدیگر صورت گرفته تا واژگان، ترجمه و قواعد در سؤالات تکرار شده و ضمن مرور مطالب، باعث تثبیت یادگیری شود. متناسب با بودجه‌بندی دروس در نوبت‌های اول و دوم، نمونه سؤالات امتحانی گنجانده شده که می‌توانند در شناسایی نقاط ضعف احتمالی و رفع ایراد و ابهامات مؤثر واقع شوند و از این طریق فرد را آماده شرکت در امتحان نهایی نمایند. گفتنی‌ست این نمونه سؤالات نیز همانند آزمون‌های درس به درس در سه سطح طراحی شده‌اند. پس از پایان یافتن بخش سؤالات، خلاصه‌ای از مباحث قواعد و مهارت‌های لازم ترجمه مرتبط با درس‌های پایه در بخش بعدی گنجانده شده است. این قسمت‌ها به صورت نموداری و طبقه‌بندی شده ارائه شده‌اند؛ به‌طوری که در کمترین زمان می‌توان به مرور و یادگیری مباحث پرداخت. در نهایت پاسخ‌نامه‌های تشریحی سؤالات قرار دارند تا به وسیله آنها بتوان به بررسی درستی یا نادرستی جواب‌های دانش‌آموز پرداخته و ارزیابی دقیقی از عملکرد وی به دست آورد.

برشی از متن کتاب

مهارت شناخت و کاربرد قواعد استثنا گاهی جمله بیانگر جدا شدن یکی از کلمات از حکم ماقبل خود است. چنین جملاتی دارای «اُسلوبُ الإستثناءِ» هستند. در اسلوب استثناء سه رکن اصلی وجود دارد: مستثنی: کلمه جداشده از حکم ماقبل. مستثنی منه: کلمه‌ای که مستثناء از آن جدا شده است. ادات استثناء: کلمه «إلّا» برای تشخیص مستثنی کافی است ببینید چه کلمه‌ای بعد از «إلّا» قرار دارد. برای تشخیص مستثنی منه از خودتان بپرسید که کلمه بعد از «إلّا» از «چه کسانی یا چه چیزهایی» در بین کلمات قبل از « إلّا» جدا شده است. مثال: ذهب التلامیذ الی الصف الّا أخی. (دانش‌آموزان به جز برادرم به کلاس رفتند.)   حصر أُسلوبُ الحصر (حصر با « إلّا» ): حصر به معنای اختصاص دادن چیزی به کسی یا موردی است. گاهی در جملاتی که در آنها « إلّا» به کار رفته است، هدف اصلی از کاربرد « إلّا» بیان اختصاص است نه استثناء. برای مثال در جمله «ما جاء إلّا علیٌّ» (کسی جز علی نیامد) هدف این است که بگوییم «تنها کسی که آمد علی بود» و به عبارت دیگر: «فقط علی آمد.» دقت کنید که در اسلوب حصر، عموماً جمله پیش از « إلّا»، منفی است و در این جمله مستثنی منه ذکر نشده است. در مثال «ما جاء إلّا علیٌ» فعل «ما جاء»، ماضی منفی است و مشخص نیست که «علیٌّ» از چه کسانی استثناء شده است. اگر جمله قبل از « إلّا» به صورت مثبت آمده است مطمئن باشید که جمله در اسلوب حصر بیان نشده است. اگر در جمله قبل از « إلّا» مستثنی منه ذکر شده باشد، یعنی جمله در اسلوب حصر نیست.   مهارت ترجمه در ترجمه جملاتی که دارای مستثنی منه و مستثنی هستند کافی است تشخیص دهید که کلمه بعد از « إلّا» از کدام یک از کلمات قبل از « إلّا» «استثناء» شده است و سپس جمله را به صورت فارسی روان ترجمه کنید. مثال: ذهب کل الطلاب إلی الجامعة إلّا التلمیذ الرّاسب. (همه دانش‌آموزان به جز دانش‌آموز مردود به دانشگاه رفتند.)   درصورتی‌که جمله قبل از « إلّا» به صورت مثبت نیامده باشد. (منفی یا سؤالی باشد) و مشخص نباشد که کلمه بعد از « إلّا» از چه مواردی استثناء شده است یعنی مستثنی‌منه در جمله قبل از «إلّا» ذکر نشده باشد، جمله را به دو صورت می‌توان ترجمه کرد: 1) جمله را همان گونه که هست (به صورت منفی یا سؤالی) و با ذکر «به جز» ترجمه کنیم. 2) جمله را به صورت مثبت و مؤکد ترجمه کنیم یعنی واژه «فقط» یا «تنها» را بر سر کلمه بعد از « إلّا» بیاوریم. (دراین‌صورت جمله در اسلوب حصر ترجمه می‌شود) مثال: مانصرتُ فی المدرسة إلّا تلمیذاً مجداً. در مدرسه به جز دانش‌آموز کوشا را یاری نکردم. در مدرسه تنها (فقط) یک دانش‌آموز کوشا (دانش‌آموزی کوشا) را یاری کردم.   تجزیه و تحلیل گاهی ویژگی‌ها و خصوصیات یک کلمه مستقل از جایگاه آن در جمله بیان می‌شود. بیان این ویژگی‌ها در زبان عربی «التحلیل الصرفی» و در زبان فارسی «تجزیه» نامیده می‌شود. موارد زیر مربوط به تجزیه «اسم» است: - تعداد (مفرد - مثنی یا جمع بودن و نوع جمله) - جنس (مذکر یا مؤنث) - معرفه یا نکره بودن (و تعیین نوع معرفه: معرف بأل - معرفة بالعلمیّة ) - اسم فاعل، اسم مفعول، اسم تفضیل، اسم مکان و اسم مبالغه بودن یک اسم - مصدر و ذکر وزن کلمه      

فهرست

الدرس الاول الدرس الثانی نمونه آزمون عربی ترم اول الدرس الثالث الدرس الرابع نمونه آزمون عربی ترم دوم مروری بر نکات مهم مهارت قواعد در دروس پایه مروری بر نکات مهم مهارت ترجمه در دروس پایه پاسخ‌نامه تشریحی آزمون‌ها

(آماده سازی برای امتحان نهایی) مؤلفان: سهیلا خاکباز- امینه کارآمد- اسماعیل یونس پور لنگرودی انتشارات: مشاوران