کتاب روش ها و راهبردهای تقویت حافظه

درباره ی کتاب روش های و راهبردهای تقویت حافظه مدرسه

تحقیقات نشان می دهد تعداد قابل ملاحظه ای از کودکان در مدرسه وجود دارند که در زمینه ی به دست آوردن یک تجربه ی غنی و مفید از آموزش در وضع نا مطلوبی قرار دارند. متخصصان و دست اندرکاران برای رسیدن به یک راه حل رضایت بخش، بیش از پیش نگران هستند و همین امر ضرورت یک راه حل منطقی را هر چه بیشتر نشان می دهد.
مطابق آمار و ارقام بین المللی حدود 10 الی 15 درصد از کل دانش آموزان مشغول به تحصیل، در هر جامعه ای به نحوی نیاز به برنامه های آموزشی ویژه دارند، آموزش ویژه به آنان یاری می رساند تا ظرفیت های خدادادی خود را رشد دهند. کتاب پیش رو راهکارهای تقویت حافظه را به شکل کاربردی برای استفاده دانش آموزان ابتدایی و راهنمایی، در اختیار اولیا و معلمان گرامی قرار می دهد تا با مطالعه ی دقیق آن و استفاده ی صحیح از دستور العمل ها، بتوانند در مدرسه و خانه از آن استفاده کنند. البته باید توجه داشت که برخی از تمرینات آمده در کتاب به صورت گروهی در کلاس مقدور نیست.
لذا معلمان با دادن اطلاعات کافی به خانواده ها از آنان بخواهند تا تمرینات در منزل به صورت انفرادی با دانش آموزان کار شود. که علت اساسی آن ظرفیت حافظه ی هر فرد با فرد دیگر است پس نمی توانیم تمرینات را برای هر کسی از یک نقطه شروع کنیم. در این کتاب ابتدا حافظه و انواع آن توضیح داده می شود. سپس روش هایی جهت تقویت حافظه آورده می شود. همچنین تمریناتی برای تقویت حافظه ی دیداری آورده شده، که شامل 28 روش می باشد. همچنین 28 روش جهت تقویت حافظه ی شنیداری بیان شده است. تمرینات متنوع و متععد کتاب بخش زیادی از کتاب را تشکیل می دهند.

برشی از متن کتاب روش های و راهبردهای تقویت حافظه

حافظه حافظه یکی از مباحث بسیار مهم و ارزشمند در فرایند یادگیری است و یکی از بنیان های یادگیری، تفکر، خلاقیت، برنامه ریزی و رفتار روزمره ی ما را تشکیل می دهد. بدون حافظه، یادگیری مفهومی نخواهد داشت. اینکه، می توانیم بخوانیم، بنویسیم، حساب کنیم و حتی صحبت کنیم، چهره دوستان را از یکدیگر بازشناسی کنیم و حتی راه خانه ی خود را پیدا کنیم، همه نشانه هایی از اهمیت ونقش حافظه است.
ظرفیت و توانایی حافظه در افراد مختلف متفاوت است. اگر به اتفاق گروهی فیلمی را تماشا کنید و بعد بخواهید آن ها فیلم را تعریف کنند، می بینید که همه به یک میزان صحنه ها و اتفاقات آن را به خاطر نخواهند داشت؛ یا اگر در شروع کلاسی، هم کلاسی ها خودشان را معرفی کنند، همه ی افراد کلاس به یک میزان نام افراد کلاس را به خاطر نخواهند سپرد. تمام این تفاوت ها ناشی از توانایی متفاوت افراد مختلف در زمینه ی حافظه است.
در یادگیری آموزشگاهی نیز، همه ی دانش آموزان توان یکسان در زمینه حافظه ندارند. انواع حافظه: 3 نوع کلی حافظه: 1- حافظه حسی 2- حافظه کوتاه مدت 3- حافظه بلند مدت طبقه بندی های دیگری که مورد توجه متخصصان آموزشی و پرورشی قرار می گیرند: حافظه بازشناسی، حافظه یادآوری، حافظه شنیداری، حافظه دیداری، حافظه خلاق، حافظه حرکتی و ... حافظه حسی محرک هایی مثل نور، صدا، حرارت، بو و ... به وسیله حواس مختلف دریافت می شوند و برای مدت کوتاهی که حدود 1 تا 3 ثانیه است دراین حافظه ذخیره می گردند.
اگر در این مدت کوتاه اطلاعات اندوخته نشود یا به نوعی با اطلاعات قبلی مرتبط نگردد، محو می شود و از بین می رود. طرفیت حافظه ی حسی نسبتا زیاد است، اما طول مدت نگهداری آن محدود است. دلیل عمده ی فراموشی در حافظه حسی، بی توجهی است. حافظه کوتاه مدت تنها بخشی از اطلاعاتی که در حافظه حسی مورد توجه یا دقت قرار می گیرند وارد حافظه کوتاه مدت می شوند و بقیه اطلاعات از بین می روند. اطلاعات وارد شده به حافظه ی کوتاه مدت برای مدتی کوتاه (حداکثر 30 ثانیه) ذخیره می شوند. بخشی از این اطلاعات که موردتکرار یا مرور ذهنی قرار می گیرند یا با اطلاعات یادگرفته شده ی قبلی ارتباط برقرار می کنند، به حافظه دراز مدت انتقال می یابند و بقیه ی اطلاعات موجود در حافظه کوتاه مدت جانشین اطلاعات جدید می شوند و از حافظه ی کوتاه مدت خارج می گردند. جانشینی هم به این معناست که با وارد شدن اطلاعات جدید، اطلاعات قبیل موجود در حافظه کوتاه مدت خارج می شود و علت آن ظرفیت محدود حافظه کوتاه مدت است.
حافظه بلند مدت این حافظه زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که اطلاعات داده شده برای چند ساعت، چند روز، چند سال یا حتی یک عمر مورد نیاز باشد. در حافظه کوتاه مدت، اطلاعات جدید و قدیم به طور هم زمان موجود هستند و امکان تغییر و تبدیل بیشتری را فراهم می کنند. هرچه طرفیت حافظه ی کوتاه مدت بیشتر شود، امکان حل مسائل پیچیده تر بیش تر می شود.
اهمیت حافظه بلند مدت این است که فرد می تواند از اطلاعات مورد نیاز در موقعیت های ضروری استفاده کند. هرچه تکرار و تمرین و مرور ذهنی و سپس دسته بندی و سازماندهی، ارتباط دادن اطلاعات جدید با تجربه های قبلی و هم چنین به کاربردن اطلاعات بیش تر باشد، یادآوری بیش تر و فراموشی کم تر اتفاق خواهد افتاد.

فهرست

• پیش گفتار
• حافظه
• انواع حافظه
• راهبردهایی جهت تقویت حافظه
• نمونه تمرینات پیشنهادی برای تقویت حافظه دیداری
• راهبردهای درمانی برای تقویت حافظه شنیداری
• تمرینات
• منابع