کتاب روانشناسی اعتراض

درباره‌ی روانشناسی اعتراض

کتاب روان شناسی اعتراض با ارائه راه کارهای عملی به افراد کمک می کند تا بتوانند در مقابل رفتار سلطه جویانه دیگران به درستی رفتار کنند. نویسنده در ابتدا افراد سلطه جو و ویژگی های آنان را به مخاطب معرفی می کند و در ثانی متذکر می شود که استفاده از تکنیک های ارائه شده در کتاب، مستلزم شناخت کافی و درست موقعیت و اطلاع از نحوه ی به کارگیری آنان است؛ چرا که موضوعات مطرح شده نسبی هستند و در شرایط مختلف، دارای کارکردی متفاوت هستند.

نویسنده معتقد است، اعتراض و قاطعیت عملکردهایی هنری هستند که علاوه بر آگاهی نیاز به تمرین هایی عملی دارند و باید به گونه‌ای به کار گرفته شود که مشکل کنونی آنان را حل کند، نه این که بر آن بیفزاید. وی در این راستا ویژگی های اجتماعی و فرهنگی را در رفتارهای نادرست و بی عدالتی های ناشی از آن، دخیل می داند و بر این تاکید می کند که افراد جامعه باید بتوانند فرهنگ مبارزه با افراد سلطه جو را در خود تقویت کنند.

اسمیت اندیشه های نادرست افراد و برچسب زدن های ناروا به آن از قبیل بی احترامی، دشمنی و ... را بررسی کرده و با ارائه دلایلی، اعتراض های بیجا و کودکانه را از مطالبه حق و حقوق طبیعی افراد، جدا می کند و در این راه، خواننده را با حق های اجتماعی و فردی خود آشنا می کند تا بداند حق بودن او مبنی بر اعتراض، به چه ویژگی هایی بستگی دارد. مطالب کتاب در افزایش اعتماد به نفس مخاطب تاثیر بسزایی دارد و انگیزه او را برای حضور مفید در جامعه دوچندان می کند.

بخشی از کتاب روانشناسی اعتراض

تقریبا بیست سال پیش که تازه خدمت سربازی را تمام کرده بودم، در دانشکده با استاد جوانی به نام «جو» آشنا شدم که هم با شخصیت بود و هم کارش را دوست داشت. من از شمار دانشجویانش بودم. او با صراحت صحبت می کرد. جدی و منصبط بود و باورهای ابتدایی دانشجویان را از نظام روان شناسی آگاهانه و بی تامل رد می کرد. درباره آسیب های روانی و حتی مقوله های طبیعی مربوط به انسان، اندیشه، رفتار یا انگیزه حرف هایی می زد که چندان باب میل دانشجویان نبوده، آنان از او انتظار سخنان دیگری داشتند.

اما او به جای پرداختن به نظریه های پیچیده مربوط به رفتار انسان ها، به موضوع از زاویه دیگری نگاه می کرد. او به کمک فرضیه های ساده، مطالب را تشریح می کرد و انتظار داشت که درباره دیدگاهش بی مورد انتقاد نکنیم.  او معتقد بود 95 درصد آنچه را که« نظریه روان شناسی علمی» می دانند، چرند است و باید به زباله دانی افکنده شود. چنان که معتقد بود برای یافتن عملکردهای روان باید سال ها کوشید و علم اندوخت. به گمان من، امروزه با گذشت سال ها هنوز هم درستی عقاید« جو» به همان قوت خود باقیست زیرا تبیین های پیچیده عرفانی و صحبت های روشن فکرانه بیشتر پشت هم اندازی، و در نهایت نوعی لفاظی است؛ برای درک و دریافت موضوع روان شناسی بحث درباره چراها چندان سودمند نیست؛ مهم اتفاقی است که روی می دهد.

برای مثال هنگامی که با بیماری رو به رو می شوم می بینم باید علت ناراحتی او را در رفتار و کارش جست و جو کرد، چه، کشف این که چرا چنین و چنان می کند چندان مهم نیست. آن روزها، آن استاد جوان معتقد بود که روان شناس موجود همه فن حریف همه چیز دان نیست. او معتقد بود که روان شناس لزوما  از همه ی پیچیدگی های روانی آدمی آگاه نیست و می افزود: « از دانشجویانی که از من سوال می کنند و پاسخ پرسش شان را نمی دانم، متنفرم.» رفتار جو در خارج از کلاس هم همین گونه بود و با آن که استاد رشته رفتار شناسی بود، در ارتباط با مردم خودش مشکل داشت و این سوای گرفتاری هایی بود که من برایش درست می کردم.

کتاب روانشناسی اعتراض نوشته ی مانوئل جی اسمیت با ترجمه مهدی قراچه داغی در انتشارات درسا به چاپ رسیده است.

• وقتی نه می گویم احساس گناه می کنم
• نویسنده: مانوئل جی اسمیت
• مترجم: مهدی قراچه داغی
• انتشارات: درسا