بخشی از کتاب سه فلسفه زندگی

مسئله‌ی شر

بدون شک مسئله شر مهم‌ترین مسئله‌هاست. به طور کلی مسئله این است که اصلا چرا شر وجود دارد، به ویژه در جهانی که خدای قادر مطلق و خیر محض خلقش کرده است و بر آن حکومت می‌کند. آکوئیناس مسئله را با حداکثر اختصار در جامع‌الاهیات به این صورت ارائه می‌دهد:

"اگر یکی از دو امر متضاد بی‌نهایت باشد، دیگری به طور کامل حذف می‌شود. اما خداوند خوبی بی‌نهایت است. بنابراین، اگر خداوند وجود دارد، شر باید به طور کامل حذف شود. اما شر وجود دارد. بنابراین، خداوند وجود ندارد."

تعبیر آگوستین اندکی طولانی‌تر و صریح‌تر است:

" اگر خداوند خیر محض بود، او فقط باید خوبی را اراده می‌کرد، و اگر او قادر مطلق بود، او قادر به انجام همه آنچه اراده می‌کند می‌بود. اما شر وجود دارد ( همچنین خوبی). بنابراین، خداوند یا خیر محض نیست یا قادر مطلق نیست، یا هر دو."

صورت‌بندی سوم مسئله بیشتر عملی است تا نظری: خداوند، خدای قادر مطلق و خیر محض، چگونه می‌تواند اجازه دهد چیزهای بد برای مردم خوب اتفاق بیفتد؟ این صورت‌بندی به گلایه ایوب نزدیک‌تر است. این فقط وجود صرف شر، و اصلا هر شری، نیست، بلکه حضور شخصی و تجربه‌ی شر، شر مخصوص به بی عدالتی، است که مسئله‌ای ضروری است.

مجازات جرمی که شایسته مجازات است به تعبیری شر است، زیرا مجازات آسیب می‌رساند، اما به تعبیر دیگر مجازات اصلا شر نیست، بلکه خیر است: عدالت است. اما ایوب در حال رویارویی نه با عدالت بلکه با بی عدالتی است. امور بد، دقیقا امور خیلی بد، برای او اتفاق می‌افتد، و او " مردی درستکار" است، در واقع طبق گفته نویسنده کتاب ایوب و حتی با اقتدار بیشتر، طیق گفته نویسنده همان وجود ایوب، یعنی خود خداوند او دقیقا " مردم خیلی خوب" است.

کتاب سه فلسفه زندگی اثر پیتر کریفت با ترجمه‌ی بتول قزل بیگلو در نشر کرگدن به چاپ رسیده است.

 

فهرست

پایان‌ناپذیری ادبیات حکمت

سه فلسفه زندگی

سه مشرب متافیزیکی

سه فضیلت الاهیاتی

"کمدی الاهی" پیش از دانته

کتاب جامعه: زندگی به مثابه بیهودگی

ایوب: زندگی به مثابه رنج

غزل غزل‌ها: زندگی به مثابه عشق

• نویسنده: پیتر کریفت
• مترجم: بتول قزل بیگلو
• انتشارات: کرگدن