کتاب شهر فرنگ اروپا اثر پاتریک اوئورژدنیک

بخشی از کتاب شهر فرنگ اروپا

یکی از مایوس کننده ترین مسائل در قرن بیستم این بود که معلوم شد تحصیل اجباری و پیشرفت تکنولوژیکی و پیشرفت دانش و فرهنگ به هیچ روی منجر به بهتر شدن آدم ها یا محتاط تر و مهربان تر شدنشان، آن گونه که در قرن نوزدهم سخت بدان باور داشتند، نمی شود، و عده ی کثیری از قاتل ها و آدمکش ها و عاملان کشتارهای دسته جمعی اتفاقا عاشق هنر هستند و به اپرا گوش می دهند و به نمایشگاه ها می روند و شعر می سرایند و علوم انسانی و طب می خوانند.

در میان فیلسوفان این عقیده شیوع هرچه بیش تری پیدا کرد که در قرن بیستم نقطه ی پایانی بر اومانیسم نهاده است و دوران تازه ای آغاز شده است که آن را پسا اومانیسم خواندند، چون روشن نبود چگونه باید این دوران تازه را تعریف کرد.

مورخان و فیلسوفان می گفتند اومانیسم فرهنگی برای کتابت بوده و به جامعه این امکان را می داده که مثل مجمعی ادبی اداره شود، و با پدید آمدن‌ رادیو پس از 1918 و تلویزیون پس از 1945 این دیگر بی معنا شده است و خالی از حقیقت. و بیوتکنولوژی فرصتی تازه برای بهبود نسل بشر فراهم آورده، چون برای نخستین بار در تاریخ بشر گزینش پیش از تولد قابل تصور شده و فوری و فوتی ترین وظیفه برای آینده پیداکردن رمزگان مناسب برای بهبود و بهینه سازی نسل بشر است. و دیگرانی می گفتند این حقیقت ندارد و اومانیسم انسان را با مسئول قلمداد کردنش در برابر اعمال خویش بهبود بخشیده و گامی بزرگ به جلو در تاریخ بشری بوده است.

اما عده ی هرچه بیشتری به نظرشان می آمد که تاریخ مسئولیت سپری شده و در واقع امر، کارایی و مصلحت و نفع شخصی جای آن را گرفته است. و انسان تازه باید کارآمد باشد نه مسئول، چون کارآیی بخشی از نظم طبیعی چیزهاست، حال آنکه مسئولیت ابداع اومانیست ها و سد راه و از میان برنده ی کارآیی است.

کتاب شهر فرنگ اروپا به قلم پاتریک اوئورژدنیک و ترجمه ی خشایار دیهیمی در نشر ماهی به چاپ رسیده است.

• چکیده ای از پیدا و پنهان تاریخ قرن بیستم
• نویسنده: پاتریک اوئورژدنیک
• مترجم: خشایار دیهیمی
• انتشارات: ماهی