کتاب دولت و اجرای شریعت اثر محمدسروش محلاتی

درباره کتاب دولت و اجرای شریعت

کتاب حاضر مجموعه ده مقاله درباره شیوه اجرای شریعت در جامعه اسلامی است. نویسنده در این مقالات درصدد اثبات این مطلب است که مسئولیت دینی و اخلاقی دولت اسلامی به معنای آن نیست که دولت با به کارگیری اجبار و زور شریعت را به مردم تحمیل کند. این کار علاوه بر آن که اقدامی فراتر از رسالت پیامبران الهی است، نتایج مفیدی نیز نخواهند داشت و به جای آن که زلال شریعت را در زندگی شهروندان جاری کند و " حلاوت ایمان" را به کام شان برساند، به تنفر از احکام و روی گردانی از شرع می انجامد و البته با مبانی فقهی نیز سازگار نیست.

بخشی از کتاب دولت و اجرای شریعت

بحث از دخالت در زندگی دینی شهروندان و وادار کردن آنان به رعایت شریعت دارای مبانی فلسفی، کلامی و فقهی خاصی است که در این جا نمی توان به آن پرداخت، بلکه می توان با اتکا به برخی از اصول درباره ی شیوه ها و روش های دخالت دولت بحث کرد. این اصول موضوعه که حداقل های لازم برای پیشبرد بحث کنونی است و در جای دیگر باید آن ها را اثبات کرد بدین شرح اند:

الف) قانون از نیازهای ضروری زندگی اجتماعی بشر است و در هیچ جامعه ای نمی توان بی قانونی را پذیرفت

ب) در جامعه ای که شهروندان آن شریعت اسلامی را پذیرفته اند، احکام اسلامی نه فقط یکی از منابع قانون بلکه اصلی ترین منبع آن به شمار می رود. نسبت میان حکم شرعی و قانون " عموم و خصوص من وجه" است، زیرا برخی از احکام در قانون ذکر نمی شود و برخی قوانین هم حکم شرعی نیستند.

ج) در جامعه اسلامی، دولت مانند هر دولت دیگری ضمانت اجرای قانون را برعهده دارد.

بر مبنای این اصول، دولت اسلامی حق و بلکه وظیفه دارد که برای اجرای قوانین اقدام کند و در اجرای احکام دینی نیز اهتمام داشته باشد، ولی برای انجام این وظیفه و برای روشن شدن این که در کجا و چگونه باید دخالت کند به اصول دیگری نیاز است. می توان این اصول را که به شیوه ها و روش ها مربوط است " اصول ثانویه" نامید.

کتاب دولت و اجرای شریعت: سلسله مقالات دولت و ابزارهای الزام شهروندان به شریعت، به قلم محمدسروش محلاتی در نشر نی به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب دولت و اجرای شریعت

مقدمه

فلسفه بیان و اجرای تدریحی شریعت

الگوی تغییر و تحول دینی

اصول حاکم بر اجرای شریعت

مفسده خط قرمز امر و نهی

نهی از منکر یا ارتکاب منکر؟

جامعه اسلامی یا جامعه ایمانی؟

تحریم رسانه های حلال

اصل بر اختیار است یا اجبار؟

منطق توقیف یا توقیف منطق؟

دولت و تجزیه شریعت

ممنوعیت به کارگیری اجبار در شریعت از نظر علامه طباطبایی

• سلسله مقالات دولت و ابزارهای الزام شهروندان به شریعت
• نویسنده: محمدسروش محلاتی
• انتشارات: نی