کتاب دراماتورژی فیلم

معرفی کتاب دراماتورژی

این کتاب دراماتورژی فیلم را در قالب مجموعه ای از مقالات که به صورت مستقل نوشته شده اند اما کلیتی واحد را می سازند، نمایش می دهد. دراماتورژی یا نمایش پردازی، فن و هنر نگارش نمایش نامه است و درواقع این واژه را مفهومی برای شناخت تکنیک یا علم درام تعریف کرده اند. کتاب حاضر تعدادی مقاله در این زمینه را به مخاطب ارائه می دهد تا با مفهوم واقعی نمایش پردازی آشنا شود.

برخی از این مقالات قبلا در مجلات سینمایی چاپ شده اند اما تعدادی از آن ها هم برای اولین بار است که منتشر می شوند. نویسنده، سه مقاله اول را به عنوان پیش فرضی برای بقیه مقالات قرار داده است و ضمن بررسی اجمالی تاریخ درام و عنوان کردن مسائل شناخت شناسیِ فلسفه، پاسخ دقیقی را برای پیدا کردن رابطه ی  واقعی بین علم و هنر جست و جو می کند. شاهپور شهبازی در دو مبحثِ این کتاب به تفصیل انواع مخاطبان متن، سطح ارتباط و فرآیند ادراک آن ها را توصیف می کند و سپس به تاثیر عناصر فرا متنی در شکل گیری یک متن موفق می پردازد و نقش دراماتورژی را در میزان این موفقیت مورد بررسی قرار می دهد.

او هم چنین بعد از این که مفهوم واژه دراماتورژی را از تمام زوایا بررسی می کند، از منظر نمایش پردازی به تحلیل یازده فیلم در ژانرهای مختلف می پردازد. هر مقاله تاکیدی روی یکی از سطوح متن دارد و تلاش می کند نمونه های متنوعی از گونه های مختلف دنیای سینما را مورد نقد و تحلیل قرار دهد.

برشی از متن کتاب دراماتورژی

به عنوان یک پیش فرض ارسطویی می‌پذیریم که هنر امکان توافق معنوی هنرمند با واقعیت است. به زبان ارسطو محاکات یا تقلید. تقلید ارسطویی همان نسخه برداری و طبیعت نماینده ای از واقعیت نیست بلکه به معنای بازآفرینی واقعیت است. تعریف واقعیت و ادراک آن اصل نسبی و در چهارچوب شرایط تاریخی اسیر است به همین دلیل نیز معتقد است آن اساطیر یونانی که به آن اعتقاد داشتند در آن زمان امری واقعی تلقی می شد و امروزه در بهترین حالت افسانه‌ای محسوب می‌شود که بازتاب نیازهای روان خودآگاه و ناخودآگاه جمعی آن دوران است نه موجوداتی واقعا جان دار که در سرنوشت زمین و آسمان را در تملک خویش داشتند. هنرمند واسطه میان واقعیت و متن است این واسطه بودن به دو شکل بسیار کلی صورت می‌گیرد.

واقعی و خیالی. به زبان ارسطو ماجراهای آن یا ناممکن محتمل است یا ممکن نامحتمل. این دو رویکرد متفاوت در ظرف محتوا و شکل علت تمایز انواع ساختار ها و زبان ها نیز هسستند. در هنر فیلم این قاعده تا اندازه ای پیچیده تر است زیرا فیلم نامه به عنوان جوهر فیلم دارای هویت مستقل خود مختار و خودبسنده نیست بلکه متنی است که نوشته می شود تا به فیلم تبدیل شود. یعنی یک میانجی ناپدید شونده است که هویتش در معنای نهایت این اثبات می شود در این صورت نسبت رابطه محتوا و شکل فیلم نامه در یک رسانه جدید به نام فیلم تغییر می‌کند. 

فهرست کتاب دراماتورژی

• مقدمه
• دراماتورژی چیست و دراماتورپ کیست؟
• رازهای پرده ی جادویی
• دوازده سال بردگی
• گذشته
• چهارشنبه سوری
• زندگی پنهان والتر میتی
• نجات آقای بنکس
• متروپل
• رد کارپت
• رودخانه میستیک
• ماد
• سک را بجنبان
• کلاس
• آگوشت: اوسیج کانتی
• تعریف و کارکرد پیش داستان در فیلم نامه ی داستانی
• مصاحبه با هفته نامه ی سینمایی صبا

نویسنده: شاهپور شهبازی انتشارات: چشمه