کتاب چهره‌های موسیقی ایران معاصر 2

درباره ی کتاب چهره‌های موسیقی ایران معاصر (جلد دوم) 

کتاب چهره‌های موسیقی ایران معاصر از نشر نو، جلد دوم از مجموعه چند جلدی چهره‌های موسیقی ایران معاصر می‌باشد که نویسنده در آن به بررسی سبک آثار و اوضاع موسیقی‌‌دانانی می‌پردازد که حق زیادی بر گردن موسیقی ایران دارند. نویسنده با تألیف چنین کتابی قصد دارد، انفصال فرهنگی و جدایی جوانان را از میراث فرهنگی کشور برطرف کند. همچنین ارزش‌های واقعی هنر والای ایرانی را به تمام دنیا نشان دهد و نام این میراث داران هنر را در جامعه زنده کند.

هوشنگ اتحاد، سعی کرده است برخی از موسیقی‌ دانان، موسیقی شناسان، نوازندگان، خوانندگان، ترانه ‌سراها، سازندگان ساز، کارشناسان موسیقی و همین ‌طور رهبران ارکستری که تاثیر به سزایی در پیشرفت موسیقی داشته‌اند را برای هر جلد از این مجموعه گلچین کند و توضیحاتی از زندگی شخصی و کارنامه کاری آن‌ها را شرح دهد.

وی زندگی نامه بزرگان موسیقی ایران را در این مجموعه چند جلدی گنجانده است و کتاب حاضر نیز زندگی چند تن از این بزرگان را به تصویر می‌کشد. شخصیت‌هایی که در کتاب آورده شده اند بر اساس تاریخ تولدشان در متن قرار گرفته‌اند و نویسنده سعی کرده حتی در چنین موارد کوچکی نیز ارزش والای این هنرمندان را با احترام به آن‌ها حفظ کند. اصولا شناخت تاریخچه هر هنر یا علمی می‌تواند به پیشرفت آن کمک کند. این چهره‌های موسیقی هستند که تاریخچه موسیقی کشور را می‌سازند، پس مطالعه زندگی این عزیزان خالی از لطف نیست و می تواند در ساخت آینده‌ای درخشان برای موسیقی تاثیرگذار باشد.

بخشی از کتاب چهره‌های موسیقی ایران معاصر

عارف را بسیاری شاعر انقلابی خوانده اند.

عارف بی تردید سرآمد همه تصنیف سازان است. تصنیف معروف او (از خون جوانان وطن لاله دمیده) که وی با افزودن ملودی‌هایی همچون (چه کج رفتاری‌ای چرخ چه بد رفتاری‌ای چرخ نه دین داری نه آیین داری ای چرخ) تحولی شگرف در کار تصنیف سازی به وجود آورد. به حدی که داوود پیرنیا تأثیر آن را در انقلاب مشروطیت هم سنگ با سرود مارسیز در انقلاب کبیر 1789 فرانسه می‌داند.

رعدی آذرخشی می‌‌گوید: زمانی که من در تبریز بودم و عارف برای دادن کنسرت به تبریز آمده بود از نزدیک شاهد بودم که وقتی شکرالله قهرمانی معروف به آشکرالله رفیق صمیمی عارف سرگرم تمرین یکی از آهنگ‌های او بود و من و عارف در حیاط منزل قدم می‌زدیم عارف از همان‌جا گفت: آشکرالله سیم چندم تارت را حتما کوک کن و این نکته تسلط او را به دستگاه‌های موسیقی نشان می‌‌دهد.

باستانی پاریزی می‌‌نویسد: شعر عارف و شرح حالش همیشه برای من رویا انگیز بود و حتی می‌‌خواندم. بچه طلبه‌‌ای از قزوین پا شده و به تهران آمده و با بزرگترین شعرا و رجال در خور شده. رئیس الوزراهایی مثل قوام و وثوق الدوله را کوفته. با بختیاری و خوانین دیگر علی روس الشهاد در افتاده - آن هم بختیاری بعد از سالهای 1288 شمسی 1327 قمری. یعنی فاتحان تهران و بازگردانندگان مشروطه و بالاخره کارش به جایی رسیده که با تاج‌السلطنه دختر ناصرالدین شاه جرأت عشق بازی یافته چنان که صریحاً می‌گوید:

تو ای تاج تاج سر خسروانی

شده از چشم مست تو بی پا جهانی

خدا را نگاهی به ما کن

نگاهی برای خدا کن

به عارف خودی آشنا کن

وقتی من در مدرسه شیخ عبدالحسین مسجد ترک‌‌ها اتاق داشتم و درس می‌خواندم از مشتی رضا قلی خادم پیرمرد قصه شنیدم که آن حجره کناری مال عارف بوده و شعری هم بر در دیوار نوشته و یادداشت کرده بود که:

خوش تر ازین گوشه پادشاه ندارد

به روح بلند و بزرگ  او درود می‌فرستادم و این که در پایان عمر در نداری و ناکامی دیده فرو بست هیچ برایم اعجاب‌آور نیست این است که هنوز هم حاضر نیستم در شرح حال او تحقیق زیادتری بکنم از ترس این که مبادا از اعتقادم به او کاسته شود.

احمد کسروی درباره زبان بی پروای او می نویسد عارف هر که را که به نیکی می‌ شناخت به هواخواهی او بر می‌خاست و هر که را بد می‌دانست دشمنی فرو نمی‌گذاشت. آن چه را که روا می‌شمرد می‌‌کرد و از کسی پوشیده نمی‌داشت و آن چه را که نیکو باور می‌‌کرد از کسی نکوهش گوش نمی‌‌داد. این‌ها خوی‌های برگزیده است که در کم‌تر کسی می‌توان سراغ گرفت.

روح لله خالقی وقتی انبان خاطراتش را می‌کاود از عارف چنین یاد می‌‌کند: من عارف را ندیده بودم ولی تصنیف‌هایش را که وقتی می‌‌ساخت دهان به دهان می‌‌گشت در مجالس دوستانه شنیده بودم اشعارش را از روی کتاب که پدرم استنساخ کرده و از طفولیت خوانده و با این آهنگ‌ها انس فراوان داشتم.

فهرست
 

• ابوالقاسم عارف قزوینی
  حسینعلی عراقی تفرشی، معروف به نکیسا
  نصرالله مین باشیان، معروف به نصرالسلطان
  حسین طاهرزاده
  میرزا حبیب اصفهانی، معروف به حبیب شاطرحاجی
  سلیمان امیر قاسمی، معروف به سلیم خان
  محمد تقی بهار، معروف به ملک الشعرا
  علی اکبر شاهی
  حبیب الله شهدار، معروف به مشیر همایون
  سورن آراکلیان
  علینقی وزیری، معروف به کلنل وزیری
  رکن الدین مختاری، معروف به سرپاس مختاری
  موسی معروفی
  عبدالله دوامی
  یوسف فروتن
  عبدالحسین برازنده
  حسین گل گلاب
  حسین استوار
  محمد علی امیر جاهد
  عبدالحسین صدر اصفهانی، معروف به صدرالمحدثین
  علی محمد صفایی
  حسین سنجری
  علی اکبر شهنازی
  سعید هرمزی
  یحیی زرپنجه،
  شهرت هارون جزاسند
  رضا محجوبی، معروف به رضا دیوانه
  ابراهیم منصوری
  حسین پژمان بختیاری
  مرتضی محجوبی
  رجبعلی امیری فلاح
  حبیب سماعی