کتاب رسم فنی (گرافیک مهندسی) | محمدمهدی روحانی

کتاب رسم فنی (گرافیک مهندسی)

گرافیک را می توان فن تهیه علائم و نشانه های اختصاری یا فن کد گذاری به منظور انتقال سریع یک موضوع به دیگران نامید. گرافیک ما را با هندسه، فرم، رنگ، تناسب، و تجسم اشیاء و اجسام آشنا می کند و به عنوان یک وسیله ی ارتباطی در رشته های مختلف مورد استفاده ی متخصصان علوم پایه، مهندسان و هنرمندان قرار می‌گیرد. در واقع هر مهندس باید قادر باشد ایده های خود را به طور دقیق شرح دهد و پس از اصلاحات لازم آن را توسط رایانه اجرا نماید. گرافیک مهندسی بهترین و سریع ترین روش انتقال اطلاعات و دانش فنی - مهندسی است و به همین دلیل زبان بین المللی فنی - مهندسی نامیده می شود. گرافیک مهندسی شامل سه موضوع گرافیک و نقشه خوانی، نقشه کشی صنعتی و طراحی مهندسی می باشد.

این کتاب نتیجه حدود سی سال تجربه در امر آموزش و تدریس گرافیک مهندسی به دانشجویان رشته‌های فنی و مهندسی، علوم پایه، معماری و هنر می باشد و مطالب مطروحه در آن بر اساس سرفصل های مصوب وزارت علوم و فناوری برای این رشته ها تهیه گردیده است. این اثر شامل ده فصل و هر فصل نیز شامل بخش هایی می باشد: 1- ابزار و لوازم گرافیک مهندسی 2- ترسیمات هندسی 3- استاندارد های گرافیک مهندسی 4- انواع تصویر 5- ارتباط بین تصاویر 6- تجسم: آنالیز احجام، آنالیز سطوح 7- تصویر مجسم یا سه بعدی 8- برش 9- پیچ  10- گرافیک محاسباتی

در پایان هر بخش و هر فصل تمرینات متنوعی طرح گردیده که از تمرین ساده به تمرین‌های مشکل‌تر مرتب شده است و دانشجویان لازم است پس از خواندن مطالب هر فصل به رسم تمرین های آن فصل بپردازند. در آخر کتاب نیز نمونه ای از کاغذ های لازم برای تمرین های کتاب شامل کاغذ شطرنجی، کاغذ میلیمتری، کاغذ لگاریتمی، کاغذ نیم لگاریتمی و کاغذ ایزومتریک چاپ شده است که دانشجویان عزیز جهت استفاده از این کاغذ ها می توانند به تعداد مورد نیاز از روی آن کپی کنند.

برشی از متن کتاب

فصل دهم: گرافیک محاسباتی در گذشته دانشمندان، عموم مسائل ریاضی و محاسبات خود را از طریق ترسیم حل می کردند و این روش که بسیار دقیق تر و سریع تر از سایر روش ها به جواب می رسید خود اساس طراحی خط کش های محاسبه و در نتیجه ماشین حساب و کامپیوتر گردید. قبل از پیدایش ماشین حساب، خط کش های محاسبه بودند که بسیاری از محاسبات ریاضی و فنی مهندسی را انجام می دادند. این وسیله خود از سه خط کش جدا تشکیل شده بود که لبه های هرکدام توسط یکی از توابع خطی، لگاریتمی، مثلثاتی، کسری، و توانی مدرج شده بود و با روش خاص خود به سادگی بسیاری از عملیات ضرب، جمع، تفریق، تقسیم، ریشه یابی، و جزء اینها را انجام می‌داد. .... قابل ذکر است که اولین دستگاه کامپیوتر دستی را یک دانشمند ایرانی به نام غیاث الدین جمشید کاشانی (قرن هشتم هجری) ساخته است وکتابی در این زمینه نوشته است. اکنون نسخه ای خطی از این کتاب، در کتابخانه دانشگاه پرینستون آمریکا موجود و در مورد استفاده ی محققان است. گرافیک محاسباتی یا محاسبات ترسیمی در کارهای فنی و مهندسی، مدیریت، و تجارت بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. .... معادلات تجربی وقتی می‌خواهیم در مورد یک پدیده ی علمی یا مهندسی تحقیقاتی را شروع کنیم و به نتیجه ای شفاف برسیم لازم است آزمایش هایی را انجام دهیم و یا مشاهداتی را به صورت عملی ثبت کنیم. منظورِ بسیاری از این تحقیقات، مشاهده ی چگونگی تغییرات یک پارامتر نسبت به پارامتر دیگر به فرض ثابت بودن سایر عوامل در فاصله ی معین و محدوده ی مشخص است. نتیجه ی این مشاهدات به یک جدول منتهی می‌شود. در بسیاری از موارد این جدول خود نمی‌تواند روش مناسبی برای تحلیل باشد زیرا نیاز به پردازش اطلاعات داده شده دارد. در این موارد اگر این جدول را به یک نمودار تبدیل کنیم ملاحظه می‌شود این نمودار تغییرات را سریع تر نشان می دهد و در ضمن می توان نقاطی از نمودار را مانند نقاط ماکزیمم و مینیمم به سرعت پیدا و مقدار آن را مشخص کرد. عملیات درون یابی و برون یابی نیز به کمک نمودار آسان‌تر صورت می‌گیرد به همین لحاظ رسم نمودار را باید آموخت. روش رسم نمودار گرافیکی برای رسم نمودار ابتدا باید طریقه ی مدرج کردن محورهای آن را بدانیم. اگر بخواهیم نمودار را روی یک کاغذ میلیمتری رسم کنیم، اول محور تابع و محور متغیر را انتخاب می کنیم. معمولاً محور تابع، محور عمودی (محور y ها) و محور متغیر، محور افقی (محور x ها) است که هر کدام را بر حسب اعداد داده شده در جدول، مدرج می‌کنیم. برای مدرج کردن محورها، لازم نیست دو محور با یک مقیاس مدرج شود. مثلاً ممکن است اعداد متغیر با فاصله ی صدم باشد و اعداد تابع با فاصله ی هزار تایی باشد. همچنین مبدأ تغییرات در روی دو محور لازم نیست یکی باشد. ممکن است محور متغیر از صفر و محور تابع از صد مدرج شود ولی بهتر است محور متغیر از مبدأ مدرج شود و یا مبدأ آن قابل دسترسی باشد. پس از اینکه دو محور تابع و متغیر مدرج گردید نقاطی در صفحه ی مختصات به دست می آید که ....

فهرست

1- ابزار و لوازم گرافیک مهندسی
2- ترسیمات هندسی
3- استانداردهای گرافیک مهندسی
4- انواع تصویر
5- ارتباط بین تصاویر
6- تجسم: آنالیز احجام، آنالیز سطوح
7- تصویر مجسم یا سه بعدی
8- برش
9- پیچ
10- گرافیک محاسباتی