کتاب طراحی نظامهای آموزشی - زفسکی

درباره کتاب طراحی نظام های آموزشی 

این کتاب در رابطه با طراحی آموزشی در سطح کلان نوشته شده است که نویسندگان دیگر به طور گوناگون آن را توسعه ی برنامه ی درسی، طراحی برنامه ی درسی، طراحی نظام کارآموزی یا طراحی نظام های آموزشی خوانده اند. موضوع اصلی کتاب حاضر که "ای جی رمی زفسکی" به بحث درباره ی آن پرداخته است، طراحی نظام های آموزشی با رویکرد سیستمی می باشد. این رویکرد که در سر تا سر کتاب روی آن تأکید شده است، هم به معنای روش تفکری درباره ی مشکل و هم روان شناسی برای یافتن و به دست آوردن راه حل این مشکل هاست. بنابراین رویکرد این کتاب را می توان به نحوی مشکل – محور دانست. در حقیقت کتاب پیش رو مجموعه ای از نظریه ها و تجارب عملی است که تکنولوژیست های آموزشی در دو دهه ی اخیر گرد آورده اند. در واقع این نظریه ها فنونی هستند که معمولاً بیش تر برای تجزیه و تحلیل مشکلات در تعلیم و تربیت و راه حل های آن ها استفاده می شوند. هم چنین سلسله ای از نظریه های جدیدی می باشند که مؤلف برای ترغیب عنصر خلاقیت ارائه داده است. مخاطبان این کتاب همه ی دست اندر کاران طراحی آموزشی هستند و می توانند از مطالب این اثر نهایت استفاده را ببرند.

کتاب "طراحی نظام های آموزشی" مشتمل بر یازده فصل می باشد: 1- آموزش، نظامهای آموزشی و رویکرد سیستمی 2- رویکردهایی به مشکلات تعلیم و تربیت و کارآموزی 3- چگونگی و چرایی هدفهای عملکردی 4- نظام در محیطش 5-از هدفهای آموزشی پروژه تا هدفهای آموزشی 6- آیا راه حل آموزش است؟ 7- تجزیه و تحلیل ارزش و عملی بودن راه حل 8- نظریه‌های یادگیری و آموزش 9- از هدفهای آموزشی تا تصمیم های آموزشی: سطوح 3 و 4 تجزیه و تحلیل 10- پرکردن خلأهای موجود در روشهای طراحی آموزشی 11- تجزیه و تحلیل دانش و مهارتها: یک رویکرد متعادل

برشی از متن کتاب طراحی نظام های آموزشی

فصل اول: آموزش، نظامهای آموزشی و رویکرد سیستمی  تفکر سیستمی: به منظور اجتناب از درهم آمیختگی ناشی از رویکردها و روش‌های متعدد و الفاظ تخصصی فراوان مجموعه‌ای از مفاهیم واحد اتخاذ شده است مفاهیم تفکرسیستمی و تجزیه و تحلیل سیستمی. اغلب الگوهای آموزشی مطرح شده در این کتاب را، حداقل تا حدودی، می‌توان با اصطلاحات سیستمی توضیح داد. همه ی رویکردهایی که طراحی شده را می‌توان گونه های متعددی از رویکرد سیستمی به حل مشکل دانست. رویکردی که علاوه بر حیطه ی کار آموزی و تعلیم و تربیت در سایر حیطه ها نیز کاربرد دارد. در باقیمانده مباحث این فصل مقدماتی به توضیح چگونگی تاثیر مفاهیم سیستمی به عنوان اصطلاحاتی واحد در طراحی آموزشی خواهیم پرداخت.  واژه نظام مفهومی نسبتاً انتزاعی را بیان می‌کند. تعاریف سنتی، مانند مجموعه‌ای از اجزا و عناصر که با تاثیر متقابل بر یکدیگر به طرف هدفی مشترک حرکت می‌کند نمی‌تواند برای درک این مفهوم کمک زیادی به ما کند.

فصل دوم: رویکردهایی به مشکلات تعلیم و تربیت و کارآموزی چند دیدگاه اساسی درباره هدف ها و مشکلات تعلیم و تربیت : باید توجه داشت که ممکن نبودن مشاهده مستقیم فرآیندهای درونی یادگیری به معنای انکار وجود آنها نیست، همان طور که ممکن نبودن مشاهده مستقیم ساختمان تفصیلی ماده باعث رد وجود اتم ها، پروتون ها، نوترون ها و الکترون ها و نمی‌شود ما از آثار قابل مشاهده این ذره ها به وجود آنها پی می‌بریم و هر چند وقت یکبار وجود ذرات دیگری که پدیده های جدیدتری را توضیح می‌دهند مسلم فرض می کنیم. پدیده هایی که تا آن زمان قادر به اندازه گیری آنها نبود ایم. بنابراین در یادگیری وجود قابلیت های درونی هوش، حافظه کوتاه مدت و بلند مدت و فرآیندها تفکر حل مشکل را از روی آثار قابل مشاهده آن ها استنباط می‌کنیم. همانطور که قابلیت های ما برای اندازه گیری آثار یادگیری پیشرفت می‌کند پدیده‌های جدید ما را به سمت مسلم فرض کردن قابلیت‌های فرآیندهای دیگری هدایت می‌کنند.

فصل سوم: چگونگی و چرایی هدفهای عملکردی خلاصه و بازنگری: این فصل عمدتا به بحث درباره مفهوم زیربنایی هدف های آموزشی اختصاص یافته استو چگونه هدف ها بیان می شوند، چگونه با هدف های سطوح مختلف نظام یا پروژه و با مشکلات مواجه شده در به کارگیری هدف های دقیق بیان شده و اعتراض‌هایی که به این امر می‌شوند مرتبطند. هدف این مباحث آن بود که نشان دهیم منافع این کار مهم تر و بیش تر از مشکلات آن است. اگر از رویکرد سیستمی استفاده شود، فرد ناگزیر است از هدف ها به عنوان ابزار اصلی در کل فرایند استفاده کند. تاکنون فقط اشاراتی به جنبه‌های عملی چگونگی تعیین هدف های آموزشی داشته ایم. به دلیل اینکه در این بخش از کتاب به بحث درباره مرحله اول رویکرد سیستمی پرداخته ایم، خود را به بحث درباره تعریف مشکل یعنی تعیین هدف های کلی محدود کرده ایم. این کار در زمینه کارآموزی صنعتی معمولا آسان است. ما به شغلی که کارآموز به آن مشغول خواهد شد می نگریم. دیدیم که در تعلیم و تربیت نیز می‌توان با تعریف شغلی فرضی و انجام دادن ماهرانه ی آن این کار را کرد.

فهرست

مقدمه مترجم پیشگفتار

بخش اول: تعریف مشکل

فصل اول: آموزش، نظامهای آموزشی و رویکرد سیستمی

فصل دوم: رویکردهایی به مشکلات تعلیم و تربیت و کارآموزی

فصل سوم: چگونگی و چرایی هدفهای عملکردی

فصل چهارم: نظام در محیطش

بخش دوم: تجزیه و تحلیل مشکل

فصل پنجم: از هدفهای آموزشی پروژه تا هدفهای آموزشی

فصل ششم: آیا راه حل آموزش است؟

فصل هفتم: تجزیه و تحلیل ارزش و عملی بودن راه حل

بخش سوم: طراحی کلان

فصل هشتم: نظریه‌های یادگیری و آموزش

فصل نهم: از هدفهای آموزشی تا تصمیم های آموزشی: سطوح 3 و 4 تجزیه و تحلیل

فصل دهم: پرکردن خلأهای موجود در روشهای طراحی آموزشی

فصل یازدهم: تجزیه و تحلیل دانش و مهارتها: یک رویکرد متعادل منابع و مآخذ

(تصمیم گیری در برنامه ریزی درسی و طراحی برنامه درسی) مؤلف: ای.جی.رمی زفسکی مترجم: دکتر هاشم فردانش انتشارات: سمت