کتاب منجی در صبح نمناک | اکبر رادی

درباره‌ی کتاب منجی در صبح نمناک

کتاب "منجی در صبح نمناک"، نمایشنامه‌ای خواندنی با حکایتی سیاسی می‌باشد که "اکبر رادی" آن را در سال 1359 به نگارش درآورده و صفحاتی طولانی را در برمی‌گیرد؛ طولانی بودن متن مذکور، اجرای این نمایشنامه را بر روی صحنه‌های تئاتر، در طی سال‌های پس از چاپ و انتشار آن غیرممکن می‌کرد. در همین راستا، مدت‌ها بعد سرکار خانم "حمیده بانو عنقا"، همسر مولف و همچنین "آریا رادی"، فرزند ایشان، با همکاری یکدیگر و بدون آن که به اصل نمایشنامه لطمه‌ای وارد کنند، نسخه‌ی فشرده و خلاصه شده‌ای از آن را تدوین نمودند که متن پیش رو را تشکیل می‌دهد.

ماجرای این قصه، در دوره ی حکومت پهلوی و آستانه ی انقلاب جمهوری اسلامی ایران به وقوع می پیوندد؛ شخصیت اصلی داستان، "محمود شایگان"، مردی چهل ساله و متاهل است که در کنار "کتایون"، همسر سی و شش ساله اش روزگار خوشی را سپری کرده و فرزندی سیزده ساله به نام "مازیار" دارد که در پاریس به کسب علم و دانش می پردازد.

محمود، نویسنده و نمایش نامه ای مطرح و محبوب در جامعه ی خود بوده و آثارش با استقبال چشمگیری مواجه می شود. اما این خوش بختی و سیر پیشرفت و موفقیت او با درخواست های غیرحرفه ای و مکرر مدیر کل اداره ی نگارش، جهت تدوین نمایش نامه ای فرمایشی، با بن بست رو به رو گشته و وی را با ماجراهایی پرکشش درگیر می کند.

بخشی از کتاب منجی در صبح نمناک

استیانا: آقای شایگان! این روزها رسانه های خبری درباره ی شما و آثارتان سر و صدای زیادی به راه انداخته اند نقدها و بررسی ها، مقالات و گزارش های متعدد، همین طور سخن رانی های شما در مجامع فرهنگی و دانشگاهی ... همه ی این ها شما را یک شخصیت هوشمند معرفی می کند.

شایگان: اهیم! (نور فلاش)

استیانا: تجلیل از مقام شما به عنوان یک نویسنده ی مطرح و متفکر پیشتاز، قطعا به دو علت است. یک: انتشار و اجرای «آواز در باران» آخرین نمایش نامه ی شما، که سرشار از فانتزی بود و گیرا و مردمی؛ به طوری که ظرف یک سال به چاپ سوم رسید و هنوز هم بعد از سه ماه روی صحنه است. دو: آغاز بیستمین سال نویسندگی، که از حسن اتفاق مصادف با چهلمین سال زندگی و ضمنا تالیف بیستمین نمایش نامه ی شما هم هست.

شایگان: تصحیح می کنم: نوزدهمین نمایش نامه، بیستمین «منجی» است، «منجی در صبح نمناک» که آماده به چاپ است.

استیانا: محتوای درست و شفاف نمایش نامه ها، حالات پر عطوفت و انسانی، رگه های تیز طنز آثارتان شما را به صورت یک پدیده ی فرهنگی زبانزد محافل ادبی و اجتماعی کرده.

اشاره می کنم به توصیه ی روزنامه ی «آرمان»: نام گذاری یکی از تماشاخانه های دولتی به نام «تاثر شایگان» یا مقاله ای که زمستان گذشته در «نسیم ایران» چاپ شد: پیشنهاد اهدای دکترای افتخاری از طرف دانشگاه تهران به نویسنده ی بلند پایه ی معاصر و غیره و غیره.

شایگان: (که پیپش را گیرانده، زیر نور فلاش، با اخم و غضب) بله! البته قبه و بارگاه جنازه هم می خواهد، که نقدا بنده واجد شرایط نیستم. (لبخند سخت)

استیانا: آقای شایگان! اگر اجازه بفرمایید در این نشست می خواهیم یک نگاه تقریبا خصوصی به زندگی شما داشته باشیم. برای تماشاگران و خوانندگان شما بسیار جالب خواهد بود که ... قدری هم صمیمانه از خودتان صحبت کنید: عادات، خلقیات، گرایش ها ... به طور کلی آن بخش از زندگی شما که دور از چشم دوستداران و مشتاقان شماست.

شایگان: از من بیوگرافی می خواهید؟

استیان: بله، لطفا خودتان را معرفی بفرمایید.

شایگان: (با پکی به پیپ رو به ما)، محمود شایگانم، نمایش نامه نویس، چهل ساله، از خطه ی شمال، از پدر گیلانی و از مادری آذری، ملغمی از نرمش و تندی، تفاهم و کج تابی، منطق و احساس. (مکث) متاهلم؛ گرچه حلقه ای به انگشت ندارم، معتقدم ازدواج قبل از این که قراردادی اجتماعی باشد، تعهدی است خونی و ابدی که احتیاجی به این گونه تجملات نمایشی ندارد، سمبل ازدواج من مازیار، پسر سیزده ساله ی من است که فعلا در پاریس مشغول تحصیل است. (فکورانه پیپی می کشد. نور فلاش.)

استیانا: ممکن است برنامه ی روزانه ی خودتان را بگویید؟

شایگان: (رو به ما) هفت صبح بلند می شوم. یک چرخ آهسته دور باغچه می زنم. گل ها را آب می دهم. کمی ورزش می کنم. اگر هوا خوب باشد یک صبحانه ی مختصر توی مهتابی می خورم و در حالی که ته راحتی اسپرت فرو رفته ام، به باغ، به مه، به رویش درختان...

کتاب منجی در صبح نمناک به قلم اکبر رادی توسط نشر قطره به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب منجی در صبح نمناک

استریپ تیز می کنند

چشم افعی

شب آهسته می دمد

بگو، معربان، بگو

یک ترانه ی پاییزی

شاخه جوان

ققنوس قله های من

• بازنگری و تلخیص: حمیده بانو عنقا
• نویسنده: اکبر رادی
• انتشارات: قطره