کتاب شهرهای بی‌نشان | ایتالو کالوینو

درباره‌ی کتاب شهرهای بی‌نشان اثر ایتالو کالوینو

کتاب "شهرهای بی‌نشان" را "ایتالو کالوینو" با اقتباس از کتاب "هفت پیکر نظامی" نوشته است با این تفاوت که او از زبان هم‌وطن خود، "مارکوپولو" ماجراهایی از دیدار شاهزادگان مشرق زمین را روایت کرده است. شاهزادگانی که این‌بار نه هفت‌تن از هفت شهر، بلکه پنجاه تن از پنجاه شهر هستند، شهرهایی که قطعا برای ما آشناترند تا "کالوینو" و "مارکو" چرا که داستان این شهرها که "مارکو" درباره‌ی آنها می‌گوید ما را به شک می‌اندازد که از کجا معلوم همه این شهرها را در ایران ندیده باشد!! کتاب "شهرهای بی‌نشان" خواننده را وارد دنیایی می‌کند که نویسنده برایش ساخته است.

بخشی از کتاب شهرهای بی‌نشان؛ انتشارات نگاه

روزهای روز است که از میان درختان و از لای سنگ‌ها راه می‌روید. به ندرت اتفاق می‌افتد که چیزی برق نگاه شما را می‌گیرد، زمانی که نگاهتان دریافته که آن‌چیز نشان چیزی دیگر است: ردپایی روی سنگ نشان می‌دهد که ببری از آنجا گذشته است؛ جریانی نویدگر عبور آب است؛ گل خطمی پیام ختم زمستان را به همراه آورده است. باقی چیزها صامت و واجد تنها یک معنی هستند؛ درختان و سنگها تنها همان چیزی‌اند که هستند.

ایرن شهری است که آنگاه رخ از نقاب بیرون می‌نهد که در زمان روشن شدن چراغ‌ها از لبه بلندی‌های فلات به سوی ژرفای آن خم شوید و در آن هوای ناب، مساکن صورتی‌رنگی را ببینید که در فاصله‌ای در دوردست بر سفلای دشت کشیده شده است: آنجا که پنجره‌ها بیشتر بر هم عاشقند، آنجا که شهر در کوچه‌های کم‌سو نازک می‌شود، آنجا که شهر سایه‌سار باغستان‌هاست، آنجا که شهر بروجی را بر سر می‌فرازد که محل آتش دیده‌بانست؛ و اگر غروب مه‌آلود باشد تابشی تیره بسان اسفنجی شیری‌رنگ در پای کاریزها آماس می‌کند.

مسافران فلات، چوپانانی که رمه‌هایشان را می‌چرخانند، صیادان مرغی که تورهایشان را دل‌نگرانند، دراویشی که برگ سبزی می‌جویند همه و همه به آن سفلی نگاه می‌کنند و از ایرن یاد می‌کنند. گاهی باد با خود موسیقی طبل و چلیک‌ها و کرناها و صورها را می‌آورد، و صدای ترقه‌های آتش‌بازی جشنی را؛ گاهی تلق تلق‌های طپانچه‌ها، و انفجار مخازن باروت در آسمانی که از آتش جنگ داخلی زرد شده است. آنان که از ارتفاعات پایین را می‌نگرند در حیرت‌اند که در شهر چه می‌گذرد؛ اگر آن غروب را در ایرن می‌گذراندند خوش می‌بودند یا ناخوش؟ نه اینکه هرگز به مُخیّله‌اشان برسد که پای در راه ایرن نهند (در هر صورت جاده‌هایی که به سوی دره پیچ می‌خورند و پایین می‌روند بدند) که ایرن تنها مغناطیسی است برای آن چشمان و اذهانی که آن بالا می‌زیند.

صحبت که گل انداخت و بدین‌جا رسید قوبلای خان از مارکو می‌خواهد از ایرن آن‌طور که داخلش را دیده بگوید. اما مارکو نمی‌تواند چنین کند: او هنوز کشف نکرده که کدام شهر است که مردمان فلات آن را ایرن می‌نامند. اما این که تازه چیزی نیست: اگر در دل شهر بایستید و آن را ببینید ایرن شهر دیگری خواهد بود؛ ایرن نام ان شهر دوردست هاست و اگر به آن نزدیک شوید شهر دیگری خواهید یافت.

برای آن رهروانی که می گذرند و وارد شهر نمی شوند شهر یک چیز است؛ برای آنانی که به دام آن می افتند و هرگز ان را ترک نمی کنند چیز دیگری است. هنگامی که آن را ترک می گویید تا دیگر بازنگردید چیز دیگری است. هریک از آنها نامی جداگانه می طلبید؛ شاید من قبلا از ایرن با نام دیگری برایتان گفتهام؛ شاید تنها از ایرن بوده که لب به سخن گشوده ام.

آنچه عرشیا را نسبت به شهرهای دیگر شهره می سازد آنست که در آن خاک جای هوا را گرفته است. شوارع و خیابان ها غباراندودند، خاک حجره ها را تا سقف اندود کرده است، هر پلکانی پلکان همزادی را در آغوش گرفته است، بر بام خانه ها صخره زاران چونان کلافه های ابرهایند.

کتاب شهرهای بی‌نشان اثر ایتالو کالوینو با ترجمه‌ی فرزام پروا توسط انتشارات نگاه به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب شهرهای بی‌نشان

1

شهرها و خاطره. 1. 19

شهرها و خاطره. 2. 19

شهرها و شوق. 1. 20

شهرها و خاطره. 3. 21

شهرها و شوق. 2. 22

شهرها و نشان‌ها. 1. 23

شهرها و خاطره. 4. 25

شهرها و شوق. 3. 26

شهرها و نشان‌ها. 2. 28

شهرهای نزار. 1. 29

2

شهرها و خاطره. 5. 39

شهرها و شوق. 4. 40

شهرها و نشان‌ها. 3. 41

شهرهای نزار. 2. 43

شهرهای داد وستد. 1. 44

3

شهرها و شوق. 5. 51

شهرها و نشان‌ها. 4. 52

شهرهای نزار. 3. 54

شهرهای داد و ستد. 2. 56

شهر‌ها و چشمان. 1. 57

4

شهرها و نشان‌ها. 5. 63

شهرهای نزار. 4. 64

شهرهای داد و ستد. 3. 65

شهرها و چشمان. 2. 66

شهرها و نام‌ها. 1. 67

5

شهرهای نزار. 5. 73

شهرهای داد و ستد. 4. 74

شهرها و چشمان. 3. 75

شهر‌ها و نام‌ها. 2. 75

شهر‌ها و لاشه‌ها. 1. 77

6

شهرهای داد و ستد. 5. 85

شهرها و چشمان. 4. 86

شهرها و نام‌ها. 3. 88

شهرها و لاشه‌ها. 2. 89

شهرها و آسمان. 1. 91

7

شهرها و چشمان. 5. 99

شهرها و نام‌ها. 4. 100

شهرها و لاشه‌ها. 3. 102

شهرها و آسمان. 2. 104

شهرهای دنباله‌دار. 1. 106

8

شهر‌ها و نام‌ها. 5. 115

شهر‌ها و لاشه‌ها. 4. 116

شهرها و آسمان. 3. 117

شهر‌های دنباله‌دار. 2. 118

شهرهای پوشیده. 1. 119

9

شهر‌ها و لاشه‌ها. 5. 129

شهر‌ها و آسمان. 4. 131

شهرهای دنباله‌دار. 3. 133

شهرهای پنهان. 2. 134

شهر‌ها و آسمان. 5. 136

شهرهای دنباله دار. 4. 138

شهرهای پوشیده. 3. 140

شهرهای دنباله‌دار. 5. 141

شهرهای پوشیده. 4. 144

شهرهای پوشیده. 5. 145

• نویسنده: ایتالو کالوینو
• مترجم: فرزام پروا
• انتشارات: نگاه