کتاب رباعیات خیام (دوزبانه) | بهاءالدین خرمشاهی

درباره کتاب رباعیات خیام 

مجموعه ی حاضر دارای سه بخش است. الف)عناصر پیش از متن، ب)متن، ج) عنصر پس از متن. عناصر پیش از متن عبارتند از: 1)همین یادداشت، 2) ترجمه مقاله مینورسکی درباره خیام، 3) مقدمه مبسوط شادروان فروغی بر رباعیات. متن شامل 178 رباعی است که شادروان فروغی و غنی بر وفق ضوابط و معیار هایی که عرضه داشته اند، از دل انبوهی از رباعیات منسوب به خیام، که تعداد آنها در بعضی از مجموعه ها به حدود ده برابر این تعداد هم می رسد، برگزیده اند و اصیل یا محتمل الاصاله شمرده اند.

یکی از مهمترین کوشش های ادبی شادروان فروغی، جمع و تدوین رباعیات خیام است. این کار او نیز حاصل تلفیق ذوق و تحقیق است و محصول آن شاید بهترین و قابل اعتماد ترین مجموعه از رباعیات خیام است.

از جمله ویژگی های رباعیات خیام موارد زیر را می توان برشمرد:

1. بسیار ساده و بی آرایش است و تخیلات باریک شاعرانه ندارد.
2. در نهایت فصاحت و بلاغت است.
3. موجز و استوار است و لفظ با معنی مطابق است.
4. هزل ندارد، مگر گاه طنزی کمرنگ.
5. باریک و ظریف است.
6. نرم است و زنندگی ندارد.
7. غالبا حکمی است و حل معمای جهان، حکمت کار خلقت، سرنوشت انسان، راز مرگ، را می جوید و می پرسد. مستغرق راز دهر است. که برای چه آمده ایم و برای چه می رویم. هیچکس حقیقت را نمی داند. از نا پایداری زندگانی انسان و اوضاع روزگار متاثر و متاسف است. از مرگ نازنینتان و جوانان متالم است.
8. زیبایی طبیعت را به شدت حس می کند
9. دم از اغتنام فرصت می زند، و دعوت به تمتع از مواهب و مظاهر حیات. و تذکر به اینکه عیش و طرب هم بی اعتبار و نا پایدار است.