کتاب تهوع | نشر چشمه

درباره‌ی کتاب تهوع اثر ژان پل سارتر و ترجمه‌ی حسین سلیمانی‌نژاد

کتاب "تهوع" روایتگر داستان زندگی پرکشش مردی جوان می‌باشد که نخستین رمان فلسفی "ژان پل سارتر" به‌شمار می‌آید.

شخصیت اصلی قصه "آنتوان روکانتن" نام دارد. وی مردی سی ساله و مجرد می‌باشد که به مطالعه‌ی زندگی گذشتگان و تاریخ‌نگاری علاقه‌ی فراوانی دارد؛ به طوری که بیشتر اوقات خود صرف همین کار می‌کند. سردی و بی‌تفاوتی از ویژگی‌های شخصیتی آنتوان است؛ خصیصه‌هایی که او را از برقراری ارتباطات اجتماعی دور می‌سازد. در نتیجه، دوستان و آشنایان زیادی ندارد و لحظه‌های عمرش را به تنهایی پشت سر می‌گذارد.

اصل ماجرای زندگی آنتوان از جایی آغاز می‌شود که تصمیم می‌گیرد، درباره‌ی جزئیات زندگی مردی به نام "موسیو دورولبون" تحقیق کند. شخصیتی مهم و تاثیرگذار در تاریخ که هم‌اکنون در قید حیات نیست و مطالب کمی از او و گذشته‌اش در دسترس می‌باشد. آنتوان جهت تحقق این تصمیم، مجبور است که به شهر کوچک و دورافتاده‌ی "بوویل" سفر کند؛ تنها شهری که می‌توان در بخش اسناد بایگانی کتابخانه‌ی قدیمی‌اش، مطالب جالب توجهی را در رابطه با دورولبون بدست آورد.

درواقع، آنتوان قصد دارد که پس از مطالعه و تحقیقات گسترده، به ثبت سرنوشت این مرد تاریخی بپردازد. بنابراین، با عزم و اراده‌ای راسخ به سوی بوویل حرکت می‌کند. وی پس از رسیدن به مقصد، مکانی مناسب را برای سکونت خود تدارک دیده و به سرعت مطالعات خود را آغاز می‌نماید. در یکی از همین روزها، به هنگام گشت‌زنی در کنار ساحل دریا، با حس و حالی تازه اما زننده مواجه می‌شود؛ حسی که تمام روح و ذهن او را اسیر خود می‌سازد و مسیر زندگی‌اش ار به کلی تغییر می‌دهد.

برشی از متن کتاب تهوع اثر ژان پل سارتر

دوشنبه

دیگر درباره‌ی رولبون کتاب نمی‌نویسم؛ تمام شد، دیگر نمی‌توانم بنویسم. باید با زندگی‌ام چه بکنم؟

ساعت سه بود. سر میزم نشسته بودم. بسته‌ی نامه‌هایی را که از مسکو دزدیدم کنارم گذاشته بودم. می‌نوشتم:

«تلاش کرده بودند بدترین شایعه‌ها را پخش کنند. لابد موسیو دورولبورن تن به این دسیسه داده بود، چون در تاریخ 13 سپتامبر برای برادرزاده‌اش نامه‌ای فرستاد و گفت وصیت‌نامه‌اش را نوشته است.»

مارکی حاضر بود: می‌خواستم اول در وجود تاریخ مستقرش کنم و بعد زندگی‌ام را به او قرض بدهم. او را مانند گرمایی ناچیز در حفره‌ی معده‌ام حس می‌کردم.

ناگهان متوجه شدم که ممکن است ایرادی از من بگیرند: رولبورن اصلا با برادرزاده‌اش روراست نبود بلکه در نظر داشت اگر توطئه به سرانجام نرسید، از او به عنوان شاهد بی‌گناهی‌اش نزد پاول یکم استفاده کند. به احتمال زیاد داستان وصیت‌نامه را ساخته بود تا خودش را صاف و ساده نشان بدهد.

این ایراد بی پایه بود؛ ارزش نداشت نگرانش باشم. با این حال کافی بود من را در خیال‌پردازی اندوهناکی فرو ببرد. ناگهان کلفت چاق رستوران کامی به خیالم آمد، قیافه‌ی هراسان آقای آشیل، سالنی که درونش آشکارا حس کرده بودم فراموش شده‌ام و در زمان حال، به حال خود رها شده‌ام.

با درماندگی به خودم گفتم: «آخر چه‌طور ممکن است؟ من که قادر نبودم گذشته‌ی خودم را حفظ کنم، چه‌طور می‌خواهم گذشته‌ی یکی دیگر را نجات بدهم؟»

قلمم را برداشتم و سعی کردم کارم را از سر بگیرم؛ دیگر از چنین فکرهایی درباره‌ی گذشته و حال دنیا جان به لب شده بودم. فقط یک چیز می‌خواستم: این‌که بگذارند با خیال راحت کتابم را تمام کنم.

اما وقتی نگاهم به توده‌ی برگه‌های سفید افتاد، از شکلش خشکم زد و همان‌طور قلم به دست غرق تماشای این توده کاغذ خیره‌کننده شدم: چقدر مقاوم بود و چشم‌نواز، چه حضوری داشت! در بطنش چیزی جز زمان حال وجود نداشت. حروفی که تازه رویش نوشته بودم هنوز خشک نشده بودند و به همین زودی دیگر به من تعلق نداشتند.

«تلاش کرده بودند بدترین شایعه‌ها را پخش کنند...»

این جمله فکرم بود؛ اول کمی مال خودم بود. حالا روی کاغذ حک شده بود، حالا مقابلم قد علم کرده بود. دیگر برایم آشنا نبود. حتی دیگر نمی‌توانستم آن را در فکرم بگنجانم. همین‌جا بود، روبه‌رویم...

کتاب تهوع اثر ژان پل سارتر با ترجمه‌ی حسین سلیمانی‌نژاد توسط نشر چشمه به چاپ رسیده است.

• نویسنده: ژان پل سارتر
• مترجم: حسین سلیمانی‌نژاد
• انتشارات: چشمه