کتاب انسانی، زیاده انسانی | فریدریش ویلهلم نیچه

درباره‌ی کتاب انسانی، زیاده انسانی اثر فریدریش ویلهلم نیچه

کتاب "انسانی، زیاده انسانی"، دومین اثر تألیفی نیچه می‌باشد که با سبک نگارشی بسیار متفاوت، مجموعه‌ی 638 گزین گویه، شامل جملات و بندهایی کوتاه و مستقل، را دربر می‌گیرد. در این کتاب نشر مرکز، هر یک از این گزین گویه‌ها، تجلی‌گر تفکرات و تاملات ارزشمند این دانشمند فلسفی است؛ تاملاتی در باب انسان و انسان بودن، که نیچه آن‌ها را با استفاده از بیانی ساده و روان تشریح کرده و در ورای این توصیفات، نکات جالب توجهی را درباره‌ی ابعاد مختلف زندگی، از جمله چگونگی ارتباط با محیط و اطرافیان، هنر نویسندگی و... ارایه می‌کند.

مترجم علاوه بر ارائه ی ترجمه ی متن این اثر، سال شماری از زندگی نیچه و هم چنین دو مقدمه نوشته ی "ریچارد شاخت" و "آرتور سی. دانتو" را نیز ضمیمه کتاب کرده است که هر یک به نقد و تحلیل زندگی و آثار نیچه می پردازند.

"فریدریش ویلهلم نیچه"، فیلسوف، شاعر، منتقد فرهنگی، جامعه‌شناس، آهنگ‌ساز و فیلولوژیست کلاسیک بزرگ آلمانی، یکی از مشهورترین چهره‌های ادبی و علمی می‌باشد که آثار گران‌بها و متعددی را از خود بر جای گذاشته است؛ آثاری سرشار از آموزه‌های علمی که تاثیرات شگرفی را بر فلسفه‌ی غرب ایجاد کرد و همچنان نیز، با وجود گذشت سال ها از زمان تدوین شان، از جایگاه ویژه ای نزد عموم مردم برخوردار هستند.

محققان و پژوهش گران متعددی، زندگی و نوع بینش و تفکرات نیچه، را دست مایه ی مطالعات و آثار خود قرار داده و اطلاعات قابل تاملی را از او به مخاطب ارائه می کنند.

بخشی از کتاب انسانی، زیاده انسانی

199

ناتمام بودن به مثابه ی انگیزه ای هنری. ناتمام بودن غالبا موثرتر از کامل بودن است، به خصوص در مورد مدایح: هدف آن ها دقیقا مستلزم عدم تمامیتی دل پذیر است به عنوان عنصری غیر عقلانی که توهم دریایی متلاطم را در ذهن مستمعان تصویر می کند با ساحلی ناپیدا، چونان که گوی مه همه جا را فرا گرفته است. این ساحل ناپیدا همان محدوده های کشی است که ستوده می شود. هنگامی که شخص به فضائل شناخته شده ی انسان اشاره می کند و این کار را با دقت و تفصیل انجام می دهد، هماره این تردید وجود دارد که این موارد تنها فضائلی هستند که او دارد. ستاینده ی کامل خویشتن را به طور کامل بر فراز شخص ممدوح قرار می دهد و به بررسی او می پردازد. برای همین است که کامل بودن تاثیری کاهنده دارد.

200

هشدار به نویسندگان و آموزگاران. آن که زمانی چیزی نوشته است، و در خود آرزوی نوشتن را احساس می کند، تقریبا از همه ی آن چه انجام می دهد چیزی کسب می کند و فقط آن چه را از طریق نوشتن می توان انتقال داد تجربه می کند. او دیگر نه به خود بلکه به نویسنده و مخاطبان او می اندیشد: او خواستار بینش است، ولی نه برای استفاده ی شخصی خود. آن که آموزگار نیز هست معمولا قادر نیست که کاری به نفع خویش انجام دهد، او همیشه به منفعت شاگردان خویش می اندیشد، و از هر شناختی لذت می برد تنها از آن روی که می تواند به تعلیم آن بپردازد. او خود را نهایتا شاهراه دانش و به طور کلی وسیله و ابزار قلمداد می کند به نحوی که توجهی به خویشتن ندارد.

201

ضرورت [وجود] نویسندگان بد. [وجود] نویسندگان بد همیشه ضروری است، زیرا آنان پاسخ گوی ذائقه ی گروه های سنی نابالغ و رشدنیافته اند: اینان نیز چون افراد بالغ احتیاجاتی دارند. اگر زندگانی انسان طولانی تر بود، شمار افراد بالغ بیش تر و یا معادل شمار افراد نابالغ بود؛ اما واقعیت آن است که بیش تر افراد در جوانی می میرند، به عبارت دیگر، همیشه شمار افراد رشد نیافته که ذائقه ی بدی دارند افزون تر است. به علاوه، ایشان خواستار آنند که احتیاجات شان را با هیجانات پر شور جوانی ارضاء نمایند. آنان خواهان مولفان بد اند و ایشان را می یابند.

202

نزدیک نزدیک و دور دور. خواننده و مولف اغلب نمی توانند یک دیگر را بفهمند زیرا مولف با موضوع خویش آشنایی دارد و تقریبا برای او کسالت بار است، به طوری که او از سر تمثیل ها و پندارهایی که صدها نمونه از آن ها را می داند می گذرد؛ اما، خواننده با موضوع ناآشنا است و اگر مثال ها و تصاویر از او مضایقه شود به خوبی آن را در نمی یابد.

203

عدم زمینه سازی هنر. تمرین در سبک [ادبی] لاتین، ارزشمندترین اقدام دبیرستان ها بود: زیرا این اقدام یک فعالیت هنری به شمار می رفت. در حالی که هدف سایر اقدامات این نهاد آموزشی صرفا معرفتی بود. تقدم دادن به انشاء آلمانی وحشی گری است، زیرا الگویی از سبک آلمانی در اختیار نداریم که برخاسته از فصاحتی همگانی باشد...

کتاب انسانی، زیاده انسانی اثر فریدریش ویلهلم نیچه با ترجمه‌ی ابوتراب سهراب و محمد محقق نیشابوری توسط نشر مرکز به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب انسانی، زیاده انسانی

دیباچه (مقدمه ی ریچارد شاخت)

آغاز نیچه شدن (مقدمه ی آرتور سی. دانتو)

سال شمار زندگی نیچه

انسانی، زیادی انسانی

پیش گفتار

1. درباره ی آغاز و انجام امور

2. درباره ی تاریخ احساسات اخلاقی

3. حیات دینی

4. درباره ی نفوس هنرمندان و نویسندگان

5. نشانه های فرهنگ برتر و فروتر

6. انسان در جامعه

7. زن و کودک

8. نگاهی به دولت

9. انسان در تنهایی خویش

پس گفتار: در میان دوستان

• نویسنده: فریدریش ویلهلم نیچه
• مترجمان: ابوتراب سهراب و محمد محقق نیشابوری
• انتشارات: مرکز