کتاب اسطوره های ایرانی - سرخوش کرتیس

کتاب اسطوره های ایرانی نوشته ی وستا سرخوش کرتیس با ترجمه ی عباس مخبر توسط نشر مرکز به چاپ رسیده است.

کشور عزیزمان ایران، سرشار از آثار و میراثی فرهنگی و ارزشمند هم چون داستان های اسطوره ای و ماندگار می باشد که قرن ها، سینه به سینه توسط گذشتگان نقل گردیده و محفوظ مانده است و یا توسط شاعران و نویسندگان به نثر و نظم تبدیل شده اند. از گذشته های دور، روایت و نقل این داستان ها، از جمله سرگرمی ها و فعالیت های لذت بخشی بود که مورد استقبال عموم مردم ایران زمین قرار می گرفت. هم اکنون نیز، بسیاری از این قصه ها، به زبان های مختلف، ترجمه و در دسترس مخاطبان سراسر جهان قرار گرفته است. در همین راستا، "وستا سرخوش کرتیس"، نویسنده ی این کتاب، نیز با بهره گیری و استفاده از منابع فارسی زبان، به گزینش شخصی و ارائه ی تعدادی از داستان های دل انگیز اسطوره ای ایرانی پرداخته و آن را در اختیار مخاطب قرار می دهد. کلیه ی این قصه های زیبا و به یاد ماندنی از کتاب های ارزشمندی هم چون، "اوستا"، "بندهش"، "شاهنامه" و ... انتخاب شده و با به کارگیری از بیانی ساده و روان و اجتناب از هر گونه زیاده گویی و ابهام، ضمیمه ی کتاب گشته و مخاطب را با خود همراه و همسفر افسانه هایی اسطوره ای و ماندگار می کند.

 

فهرست

پیش گفتار مترجم مقدمه خدایان و آفرینش دنیای ایران باستان دیوان، موجودات افسانه ای و پهلوانان کتاب شاهان شاهنامه ی فردوسی موجودات اسطوره ای در شاهنامه داستان های زردشت، کوروش و اسکندر استمرار یک سنت باستانی قصه های پریان و تعزیه نتیجه نمایه

برشی از متن کتاب

خدایان و آفرینش دنیای ایران باستان در متون مذهبی زردشتی شامل اوستا، و منابع بعدی از قبیل بندهش و دینکرد، درباره ی ایرانیان، خدایان آن ها، و جهانی که آفریده اند، اطلاعات فراوانی را می توان به دست آورد. بندهش (آفرینش) شامل ترجمه ی پهلوی (فارسی میانه) بخش هایی از اوستا – که دیگر وجود ندارد – و تفسیرهای آن (زند) است. دینکرد خلاصه ای از اوستا به زبان پهلوی است. در اوستا، خدایان، قهرمانان، و موجودات افسانه ای غالبا در بخشی مرسوم به یشت ها آمده اند. در یشت ها اسطوره هایی که منشا ماقبل زردشتی دارند، و نوعی ایدئولوژی کفرکیشی را منعکس می کنند، در قالب سرودهایی درباره ی خدایان گوناگون توصیف شده اند. به عنوان مثال یشت 5 (یا آبان یشت) به ایزدبانو، اردوی سور آناهیتا، اختصاص داده شده است؛ یشت 14 که بهرام یشت نیز نامیده می شود، به توصیف خدایی به نام ورثر غنه، و یشت 10 یا مهر یشت به توصیف خدایی به نام میترا پرداخته است. یشت 19 یا زامیاد یشت، توصیفی از جست جو برای فره ایزدی است. مجموعه ی دعاها که نیایش نامیده می شود، و شامل باورهای اولیه ی زردشتی است نیز آموزنده است. از جمله ی این دعاها می توان آتش نیایش، یا دعا برای آتش را نام برد. وندیداد، به آفرینش اهوره مزدا، سرور دانا، و ویرانی به بار آمده به دست دشمن او، انگره مینیو، که بعدها اهریمن نامیده شد، می پردازد. خدایان اهوره مزدا و انگره مینیو اهوره مزدا، سرور دانا، خدای غایی، خیر مطلق، خرد و معرفت، آفریننده ی خورشید، ستارگان، روشنایی و تاریکی، انسان ها و حیوانات، و تمامی فعالیت های فکری و جسمی است. او مخالف همه ی بدی ها و رنج ها است. در مقابل او، انگره مینیو (اهریمن) قرار دارد که روح شر است، و همواره سعی می کند دنیا و حقیقت را ویران کند و به انسان ها و حیوانات آسیب بزند. زندگی در این جهان بازتابی از مبارزه ی کیهانی اهوره مزدا و انگره مینیو است. به موجب تعالیم زردشت، اهوره مزدا، تجسم خیر مطلق است، و کلیه ی انسان ها باید خیر و شر دست به انتخاب بزنند. انگره مینیو، دیو کهن، در شمال که مامن همه ی دیوان است در تاریکی زندگی می کند، و می تواند خود را به هیات یک چلپاسه (مارمولک)، یک مار یا یک جوان درآورد. وی با این تمهید به جنگ همه ی نیکی ها می رود و سعی می کند همه ی آن ها و حتی خود زردشت را اغوا کند، و آن ها را به جهان تاریکی، فریب و دروغ خود بکشاند. انگره مینیو در مبارزه ی مستمر خود با نیکی، از جمله آفریده های اهوره مزدا، از یاری دیوان دیگر نیز بهره می گیرد. از میان مهم ترین این دیوان می توان از ایشمه، دیو خشم و غضب، اژی دها که [ضحاک]، هیولایی دارای سه سر، شش چشم و سه پوزه که بدنش پر از چلپاسه و عقرب است نام برد. بر اساس متون زردشتی، انگره مینیو در پایان جهان شکست خواهد خورد. اردوی سوراناهیتا اردوی سوراناهیتا ایزدبانوی همه ی ایزدبانو همه ی آب های روی زمین و سرچشمه ی اقیانوس کیهانی است. او بر گردونه ای سوار است که چهار اسب آن را می کشند: باد، باران، ابر و تگرگ. وی سرچشمه ی زندگی، پاک کننده ی تخمه ی همه نرها ...

(مجموعه ی اسطوره های ملل) نویسنده: وستا سرخوش کرتیس مترجم: عباس مخبر انتشارات: مرکز