کتاب کودتا – کرومیت روزولت

کتاب کودتا تألیف کرومیت روزولت با ترجمه محسن عسکری جهقی توسط نشر ثالث به چاپ رسیده است.

این کتاب بیانگر خاطرات کرمیت روزولت درباره وقایع کودتای ۲۸ مرداد و براندازی دولت مصدق، توسط دو قدرت برتر زمان، یعنی آمریکا و انگلستان است. نام این عملیات را آمریکایی‌ها “آژاکس” گذاشته بودند، که در واقع اسم رمزی بود که سی آی ای روی آن نهاده بود. مهم ترین هدف و انگیزه این طرح انتقام بریتانیایی ها از شکست ملی ‌شدن صنعت نفت ایران بود. همچنین آمریکایی‌ها می ترسیدند که با این کار (ملی شدن صنعت نفت ایران) پای روسیه به ایران باز شود. چون نتوانسته بودند مصدق را از این کار منصرف کنند و او را مردی جسور و باهوش می‌دیدند. آنها همچنین از عواقب کارهای بعدی مصدق هراس داشتند. به همین دلیل تصمیم گرفتند که دولت را منحل کنند. این کتاب تمام جزئیات عملی کردن این عملیات را به طور مفصل، از زبان روزولت شرح داده است. این طرح به حدی دقیق بود که به گفته خود روزولت، مو لای درز آن نمی رفت. از کسانی که مدافع این طرح در داخل ایران بودند، محمّد رضا پهلوی و نیروی مسلح ایران بود، که حمایت ۱۰۰ درصدی خود را از این طرح اعلام نمود. روزولت به مدت سه هفته در ایران به صورت پنهانی این طرح را رهبری کرده و طبق گفته او، مبلغ یک میلیون دلار آمریکایی برای هزینه این طرح به او داده شده بود اما او فقط ۷۵ هزار دلار هزینه کرده بود تا بتواند اغتشاش را در خیابان ها عملی کند. اغتشاشی که حاصل آن ۳۰۰ کشته بر جای گذاشت و دولت مصدق را ساقط کرد.