کتاب کار و تمرین علوم ششم (۶) ابتدایی گل واژه

برشی از متن کتاب

کلبه آموزش

درس اول: زنگ علوم

روش کاوشگری، برای رسیدن به پاسخ پرسش‌ها به ما کمک می‌کند.

در این روش ابتدا، مسئله‌ یا اتفاق واقعی را با طرح یک پرسش بیان می‌کنید. برای مثال: شایان و آرین برای درست کردن یک چتر نجات این پرسش را مطرح کردند: «آیا سطح جسم در دیرتر رسیدن آن به زمین تأثیر دارد؟»

ممکن است پاسخ‌هایی را برای این سؤال داشته باشید، اما از درستی آن مطمئن نیستید. پیش‌بینی‌های خود را به صورت جمله بیان می‌کنید. برای مثال فکر می‌کنم: «هر چه سطح چتر بزرگ‌تر باشد دیرتر به زمین می‌رسد» و یا «هرچه فاصله رها کردن چتر از زمین بیشتر باشد، دیرتر به زمین می‌رسد.» برای اینکه از درستی پاسخ خود مطمئن شوید، باید پاسخ خود را چندین بار آزمایش کنید. برای مثال، چترهایی را که به اندازه‌های مختلف درست کرده‌اید، ابتدا از یک ارتفاع ثابت رها کنید و نتایج آن را یادداشت کنید. سپس می‌توانید از ارتفاع‌های مختلف، چترها را رها کنید و نتایج را با هم مقایسه کنید. با تغییر دادن هر کدام از شرایط متوجه خواهید شد که کدام چتر زودتر به زمین می‌رسد.

فعالیت‌ها و نکات پیشنهادی برای دانش‌آموزان:

– در این درس با روش کاوشگری آشنا می‌شوید و یاد می‌گیرید که با کمک این روش می‌توانید به پاسخ برخی از پرسش‌های خود دست یابید.

– در هنگام مشاهدات دقیق خود، بهتر است از بیشترین حواس خود استفاده کنید. آنچه را که مشاهده می‌کنید، به طور دقیق به یاد بسپارید و یادداشت کنید. سپس در یک گفت‌وگوی گروهی، مشاهدات خود را برای سایر گروه‌ها بازگو کنید.

توصیه‌هایی برای آموزگاران، پدران و مادران محترم:

– در این درس کاوشگری به عنوان یکی از روش‌های یادگیری فعال، آموزش داده می‌شود. در واقع دانش‌آموزان با چگونه کاوش کردن آشنا می‌شوند و مهارت‌های فرآیند علوم را در خود تقویت می‌کنند.

– هنگام سفر، گردش در بوستان و جنگل و حتی در منزل، فرصت‌های خوبی برای دقت و مشاهده بیشتر فرزندان پیش می‌آید و در این زمان‌ها است که بچه‌ها می‌توانند پرسش‌هایی را مطرح کنند.

– گاهی شما می‌توانید در موقعیت‌هایی که به وجود می‌آید، با طرح پرسش‌های مناسب توجه آنها را جلب کنید یا آنها را برای طرح یک سؤال خوب هدایت کنید. برای مثال: «چرا آب داغ زودتر از آب سرد  یخ می‌زند؟» یا «چرا هنگام  هم‌زدن غذای داغ، قاشق گرم می‌شود؟» و یا سؤال‌های زیاد دیگری که با زندگی روزمره آنها در ارتباط است. در این دوره از زندگی انتظار می‌رود آنها بتوانند با امکاناتی که در اختیار دارند پاسخ این دسته از پرسش‌ها را به طور عملی به دست آورند.

موضوع کاوش: آیا ارتفاعی که توپ رها می‌شود بر روی ارتفاع بازگشت توپ تأثیر دارد؟

فرضیه (پیش‌بینی‌های شما): ……………………………………………………………..

وسایل مورد نیاز: توپ بسکتبال، متر اندازه‌گیری، چسب، سطح صاف و بدون پستی بلندی، یک دیوار یا یک سطح بزرگ عمودی.

دستورکار: یک گروه سه نفره تشکیل دهید یکی از اعضا اندازه‌ها را روی دیوار مشخص می‌کند. نفر دوم توپ را رها می‌کند و نفر سوم ارتفاع بازگشت توپ را اندازه می‌گیرد.

دیوار یا سطح عمودی محل آزمایش را طوری آماده کنید که بتوانید ارتفاع برگشت توپ را روی آن اندازه بگیرید. برای این کار با استفاده از یک متر اندازه‌گیری و نوار چسب، از پایین به بالا، هر ۲۰ سانتی‌متر را روی دیوار علامت‌گذاری کنید. این کار را تا ارتفاع  ۲ متر ادامه دهید.

توپ را طوری دستتان بگیرید که قسمت زیرین آن مطابق با ارتفاعی که در نظر گرفته‌اید، باشد.

توپ را از آن نقطه رها کنید. هر پرتاب را سه بار تکرار کنید و میانگین هر کدام را به دست آورید… .