کتاب هوسرل در متن آثارش

درباره‌ی کتاب هوسرل در متن آثارش اثر عبدالکریم رشیدیان

کتاب هوسرل در متن آثارش، ما را با اندیشه و تفکر فیلسوف آلمانی "ادموند هوسرل" (که از زمره بزرگترین اندیشمندان و فیلسوفان قرن بیستم بود)، آشنا می‌کند. به زعم او، روش‌های علوم طبیعت برای همه‌ی امور انسانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ناتورالیسم هر امری را طبیعی می‌سازد و انسان را در شرایط عینی خود قرار می‌دهد.

به عقیده هوسرل، گر چه داشتن تصور کلی یا دید کلی ممکن است خطاهای گذشته را برای ما زنده کند، اما برخلاف همه اینها ممکن است تعبیر به هنجاری از آن به دست بیاید. هوسرل درابتدای مقاله ای راجع به معنا و شهود، با مثالی آن را بیان می کند. فرض می کنیم که کاغذی مقابلمان قرار دارد، یعنی یک چیزِ عینی! اما وقتی به آن اشاره می کنیم، صرفا نمی بینیم، بلکه این عمل بر پایه ی ادراک بنا می شود. ادراک در واقع ارتباط بین معنا با عین مربوطه، یعنی کاغذِ مقابل چشممان است.

بخشی از کتاب هوسرل در متن آثارش

به عقیده هوسرل نباید میان ((پیش فرض ها)) و ((مبانی)) روان شناختی معرفت به یک قانون، با پیش فرض ها، مبادی و مقدمات منطقی آن قانون خلط کرد؛ بنابراین نباید وابستگی روان شناختی (یعنی وابستگی به یک منشا روان شناختی) را با اثبات و توجیه منطقی اشتباه کرد، زیرا دومی با بصیرت از نسبت عینی مستقل از ذهن مقدم و تالی مطابقت دارد اما اولی با پیوندهای ذهنی معیت و توالی مرتبط است.

"هوسرل از همان پژوهش های منطقی میان ایده به معنای کانتی (ماهیات دقیقه) و ایده به معنای افلاطونی آن، که آن را با واژه آیدوس (eidos) مشخص می کند تفاوت می گذارد. آیدوس ها ماهیات اوبژه های منفردی هستند که ما را احاطه کرده اند و در همان وجه انضمامی شان نگریسته می شوند. یعنی از دقت یا تعینات کامل مفاهیم هندسی بی بهره اند و نوعی عدم دقت و عدم صراحتِ ذاتی آنهاست. عدم دقتی که از ضعف دانشمند ناشی نمی شود.

کتاب هوسرل در متن آثارش، به قلم عبدالکریم رشیدیان توسط نشر نی به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب هوسرل در متن آثارش

گفتار مولف

زندگی و آثار

استادان هوسرل، وایراشتراس و برنتانو

اقامت در هاله وایده ی منطق محض

اقامت درگوتینگن (1901-1916) و شکل گیری پدیده شناسی استعلایی

اقامت در فرایبورگ (1916-1938)

بحران

هوسرل و روان شناسی توصیفی برنتانو

اصالت طبیعت

(اصالت روان شناسی) و مخالفان ان

نتایج تجربه گرایانه دیدگاه اصالت روان شناسی

نتیجه اول

نتیجه دوم

نقد تجربه گرایی

پیشداوری های دیدگاه اصالت روان شناسی

پیشداوری اول

پیشداوری دوم

پیشداوری سوم

بعضی نقدها

آرمان منطق محض

سهم ریاضیات و فلسفه در منطق محض

گسترش مفهوم منطق

منطق صوری و منطق استعلایی

معنا

معنا و بیان

معنا به مثابه (اوبژه)

نقد نظریه های (انتزاع)

گرامر محض

معنا و شهود

رویکرد طبیعی و رویکرد فلسفی

جهان (رویکرد طبیعی)

ویژگی ها

رویکرد طبیعی و علم

شروط تجربه

(تز طبیعی)

رویکرد فلسفی

فلسفه بی پیش فرض

دکارت و فلسفه

شک دکارتی

اپوخه

تعلیق داوری

بعضی سوءفهم ها از اپوخه

کاستی های روش دکارت

تقلیل پدیده شناختی

سمت گیری های تقلیل

- تقلیل ایدتیک

ایده افلاطونی وایده ی کانتی (ماهیات دقیقه)

روش(تغییر خیالی)

- تقلیل پدیده شناختی به معنای اخص (اگوی محض)

بعضی مصادیق تقلیل

دشواری های تقلیل

اگو

نفی اگو در پدیده شناسی اولیه ی هوسرل

پذیرش اگو به مثابه مرکزی اجتناب ناپذیر

رابطه ی اگو و زیسته هایش

خود- ادارکی اگو

من استعلایی

قصدیت

تحلیل قصدی

قصدیت به مثابه ساختار جامع آگاهی

قصدیت و تعبیر

اعمال ساده و مرکب

هیولای حسی و مورفه (صورت) قصدی

مسائل (فونکسیونل) (تقویم)

نوئسیس و نوئما

نوئما، معنا، اوبژه

گسترش های معنای نونئما

گسترش اول

گسترش دوم

گسترش سوم

ساختار واحدهای نوئیکی – نوئماتیکی

خصلت های پیوسته به معنا: نوئمای کامل

نحوه های بازنمایی

نحوه های اعتقاد

حالت خنثی وامکان پدیده شناسی

قصدیت های بنیاد شده

سنتز

تحلیل نوئتیکی- نوئماتیکی و بیان

نوئما و اوبژه

معنای (واقعیت)

پدیده شناسی

عقل و بداهت

بداهت و حقیقت

گستره پدیده شناسی عقل

تقویم

خود- تقویمی اگو، اگوی دیگر، و بین الاذهان

تقویم حوزه ی تعلق اگو

تقویم بدن

تقویم اگوی دیگر

بین الاذهان

مراتب تقویم عینیت ها

متقوم شدن طبیعت مادی

تذکر(1): رویکرد نظری (تئوریک)

تذکر(2): سنتز مقولات و سنتز حسیات

مفهوم طبیعت

طبیعت مادی و بدن

محسوسات در نسبت شان با بدن

طبیعت و تجربه ی بین الاذهانی

متقوم شدن طبیعت حیوانی

نفس و بدن

تقویم واقعیت روانی از طریق بدن

بدن به عنوان ارگان اراده و جایگاه حرکت اختیاری

بدن به عنوان گره گاه روابط علی و روابط شرطی

اهمیت همدلی با دیگری برای تقویم واقعیت خود من به عنوان (انسان)

متقوم شدن جهان روحی

تقابل جهان طبیعی و جهان شخصی

شخص در پیوند میان اشخاص

انگیزش به مثابه قانون بنیادی جهان روحی

اگوی روحی و جهان پیرامونی اش

تمایز علیت طبیعی و انگیزش

ارتباط سوژه ها با یکدیگر

بدن و روح به عنوان وحدت جامع: اعیان (روحی شده)

تمایز اگوی شخصی از اگوی محض

دیگران و آزادی شخص

تقدم وجود شناختی جهان روحی بر جهان طبیعی گرایانه

علوم طبیعی و علوم انسانی

پدیده شناسی و انتولوژی

روش روشن سازی پدیده شناختی

آگاهی و زمان

آگاهی از زمان درونی

نقد نظریه برنتانو

لحظه ی ممتد

نظریه ی هوسرل درباره ی زمان

زمان و سوبژکتیویته ی مطلق

سطح سوم

سطح دوم

سطح اول

تاریخ و جهان زندگی (زیست جهان)

رویکرد نظری

بحران علم اروپایی

گالیله و ریاضی کردن طبیعت

جهان زندگی

ضمیمه ها

ضمیمه (1)

صدای ساکت پدیده شناسی و آوامحوری فلسفه ی غربی

ضمیمه (2)

(درباره ی مفهوم غایت و غایت شناسی)

ضمیمه (4)

ضمیمه (5)

تجربه ماقبل حملی

واژه نامه (فارسی – انگلیسی- فرانسه- آلمانی)

واژه نامه (آلمانی- فرانسه- انگلیسی-  فارسی)

کتاب شناسی

نمایه

• نویسنده: عبدالکریم رشیدیان
• انتشارات: نی