کتاب لیلی گلستان (تاریخ شفاهی ادبیات معاصر ایران)

کتاب تاریخ شفاهی ادبیات معاصر ایران به کوشش لیلی گلستان، در سال 1392 توسط نشر ثالث به چاپ رسیده است.

این مجموعه در قالب مصاحبه، درباره افکار و زندگی خصوصی خانم لیلی گلستان نگاشته شده است. کتابی کم حجم، ساده و روان که  سرگذشت زندگی ایشان را به گونه ای زیبا و لذت بخش به تصویر کشیده است. گفتگو کننده و دبیر مجموعه تنها به مصاحبه با خانم گلستان اکتفا نکرده و ترجمه هایی از وی را نیز در محتوای کتاب گنجانده اند. به جرأت می توان گفت که سرتاسر کتاب را جملاتی ارزش در برگرفته است. در این کتاب لیلی گلستان کم تر به تعریف خود و بیشتر به تعریف کسانی می پردازد که با آنها زندگی کرده و تأثیر گرفته است. به تعریف افراد بزرگ و نامدار ایرانی چون : سیمین دانشور، جلال آل احمد، اخوان ثالث، سهراب سپهری، احمد شاملو، صادق هدایت و فیلم سازان مشهور جهان چون: فرانسوا تروفو، تارکوفسکی، برناردو برتولوچی و بسیاری از افراد دیگر که با آنها در ارتباط بوده است، می پردازد. وی از اندیشه و تجربه ها، فعالیت های داخل کشور و سفرهای خارجی و آثار تاریخی، هنری جهان سخن می گوید. کتاب از بُعد روانشناسی، جامعه شناسی، سیاسی، فرهنگی، هنری و مترجمی بسیار مفید و مؤثر می باشد. با مطالعه این کتاب مخاطب جایگاه، فرهنگ و تمدن خود را شناخته و داشته های ارزشمند ادبی و فرهنگی را ارج می نهد. چهره های سرشناس و محبوب ایرانی را بهتر شناخته و روش صحیح مطالعه، چگونگی رفتار با کودکان، گفتار، لذت از زندگی و ایستادگی در برابر ناملایمات زندگی را می آموزد.

برشی از متن کتاب

چند سال پاریس بودید؟ چهار سال. حدود یک سال که در نزد راهبه ها به گریه گذشت و بعد سه سال پیاپی. در این میان، پدرم که فیلمش در فستیوال فیلم های مستند و نیز جایزه طلایی را برده بود، ما را فرستاد به فستیوال فیلم های سینمایی. من و مادرم را. جزیره «لیدو» در ونیز. ما هر شب هنر پیشه ها را می دیدیم. برت لنکستر، جنیفر جونز، اودری هپبورن، مل فرر و از همه امضا می گرفتم! در یکی از شب ها فیلمی نشان دادند که کارگردانش معروف نبود. من عاشق فیلم شدم و به هنگام خروج از سینما از کارگردانش امضا گرفتم. عکاس فستیوال هم از ما عکس گرفت. دو تا عکس – یکی دارد دفتر من را امضا – می کند و عکس دیگر دارد به من می خندد. دو عکس تاریخی با آندره یی تارکوفسکی. سی سال بعد فهمیدم که او تارکوفسکی معروف بود!. عکس ها را دارم... بعد که به تهران برگشتم، شدم طراح پارچه کارخانجات پارچه بافی مقدم که تازه کارش را شروع کرده بود. با ماهی هزار تومان. پدرم گفت دارند لوس ات می کنند. با این همه پول می خواهی چه کار کنی؟ ... اما بعد احساس کردم که اتاق کار من شده یک مکان توریستی! هر چه خارجی برای بازدید کارخانه می آمد، اول او را می آوردند به اتاق من که یعنی ما طراح فرنگ رفته داریم (خنده). اما طرح هایم را چاپ نمی کردند، چون یک چمدان تکه پارچه از ایتالیا آوردند و آن ها را کپی می کردند! شاید هم طرح هایم بد بود، نمی دانم (خنده). چون دیدم دارم به یک ابنیه ی توریست پسند! تبدیل می شوم، از آن جا بیرون آمدم! اما دوره ی پرباری بود. هفته ای یک بار می رفتم نظرآباد هشتگرد که کارخانه در آن جا واقع بود. دستگاه های بافندگی را می دیدم و کار با آن ها را یاد گرفتم. بیرون آمدن من مصادف شد با ساختن تلویزیون ملی ایران توسط رضا قطبی. به عنوان طراح لباس برای نمایشنامه های تلویزیونی استخدام شدم. جزو اولین کسانی بودم که استخدام تلویزیون شدم.

نویسنده

لیلی گلستان در سال 1323 در تهران به دنیا آمد. وی مقاله نویس، مترجم و مؤلف ایرانی است که وقتی کلاس نهم دبیرستان بود تهران را به قصد تحصیل در مدرسه شبانه روزی فرانسه ترک کرد. ایشان به مدت سه سال در پاریس مشغول تحصیل شد. اگر چه دوری از خانواده و دوستان بر وی سخت گذشت اما نتیجه اقامتش در اروپا منجر به دسترسی به رویدادهای سینمایی (جشنواره ونیز) و افتخار آشنایی با سینماگران معروف تارکوفسکی، تروفو و گدار را پیدا کرد. لیلی گلستان پس از بازگشت به ایران در کارخانه پارچه بافی به عنوان طراح پارچه فعالیت کرد. وی حرفه خود را در تلویزیون ملی ایران ادامه داد. سپس خانم گلستان مدیریت برنامه کودک و نوجوان را برعهده گرفت. وی پس از هفت سال فعالیت تلویزیون را ترک کرد. لیلی گلستان در ادامه به عنوان مترجم در روزنامه ها  و مجلات فعالیت کرد. از آثار وی می توان به 1. قصه عجیب اسپرماتو، 2. دو نمایشنامه از چین قدیم، 3. سهراب سپهری، شاعر – نقاش، 4. کتابی دو جلدی درباره علی حاتمی و آثارش اشاره کرد.

فهرست

• سخنی از دبیر مجموعه
• به یاد برادرم کاوه و با تشکر از مادرم و پدرم
• کارنامه ی لیلی گلستان
• نمایه
• اشخاص
• مکان ها
• کتاب، نشریه، فیلم
• نهادها، سازمان ها، وقایع، گروه ها

گفتگوکننده: امید فیروزبخش دبیر مجموعه: محمدهاشم اکبریانی انتشارات: ثالث