کتاب فروپاشی

کتاب فروپاشی (چگونه جوامع راه فنا یا بقا را بر می گزینند) نوشته جرد دایموند با ترجمه فریدون مجلسی توسط نشر نو به چاپ رسیده است.

در فروپاشی جوامع مختلف مسائل بسیار زیادی دخیل هستند؛ در برخی از موارد مسائل زیست محیطی و آسیب های آن ها و در برخی دیگر رشد سریع جمعیت یا تصمیم های سیاسی نابخردانه عامل فروپاشی آن جامعه شده است. نویسنده در این کتاب عواملی که در این فروپاشی ها نقش دارند را بررسی می کند و با یافتن الگوی بنیادین فاجعه، نظریه ای فراگیر و جهانی ارائه می دهد و بیان می دارد که راز بقای هر جامعه ای به چه عواملی بستگی دارد. جرد دایموند که استاد دانشگاه معتبری در لس آنجلس است از دوستداران جدیِ محیط زیست به شمار می رود و در "فروپاشی" سعی کرده است با قلمی هشداردهنده خطرِ از بین رفتن زیست بوم های طبیعی را به همه مردم گوشزد کند. کتاب او بر خلاف موضوع تخصصی اش، یک کتاب دانشگاهی نیست و برای مردم عادی نوشته شده است. مردمی که مایلند بدانند چگونه می توانند از نابودی محیط زیست جلوگیری نمایند. دایموند، همه ی ماجراهای مهم و جدی این جهان را به صورت داستان وار پیش می برد تا میزان درک پذیری آن برای عموم آسان باشد. او در قالب داستان، کتابی آگاهی ‌دهنده در زمینه ‌های تاریخی، جغرافیایی، اجتماعی، سیاسی، مردم ‌شناسی و  زیست ‌محیطی تدارک دیده است که می توان در حین سرگرم شدن، آموزه های بسیاری نیز از آن دریافت نمود.

فهرست

یادداشت مترجم پیش گفتار: داستان دو کشتزار دو کشتزار فروپاشی ها، در گذشته و حال بهشت های گمشده چارچوب پنج اصلی کسب و کارها و محیط زیست روش تطبیقی طرح و برنامه کتاب بخش اول: مونتانای امروزی فصل اول: زیر آسمان بزرگ مونتانا داستان استن فالکو مونتانا و من چرا از مونتانا آغاز کنیم؟ تاریخ اقتصادی مونتانا استخراج معادن جنگل ها خاک آب گونه‌ های بومی و غیربومی دیدگاه های متفاوت رفتار در برابر مقررات داستان ریک لایبل داستان چیپ پیگمن داستان تیم هالس داستان جان کوک مونتانا، الگوی جهان بخش دوم: جوامع پیشین فصل دوم: گرگ و میش در ایستر اسرار معدن سنگ جغرافیا و تاریخ ایستر مردم و غذا روسای قبیله طوایف و عوام سکوها و جایگاه ها سنگ تراشی، حمل و نقل، برپاسازی جنگل ناپدید شده نتایج برای جامعه اروپاییان و توضیحات چرا ایستر آسیب پذیر بود؟ ایستر به مثابه یک نماد فصل سوم: آخرین مردمان زنده: جزایر پیترکرن و هندرسون پیتکرن پیش از شورش بونتی سه جزیره ناهمانند داد و ستد پایان فیلم شورش فصل چهارم: باستانی ها: آناسازی و همسایگانشان کشاورزان صحرا حلقه های درخت راهبردهای کشاورزی مسائل چاکو و موش های جنگلی همگرایی منطقه ای اصول چاکو و پایان پیام چاکو فصل پنجم: تمدن مایا فرو می پاشد راز های شهرهای گمشده محیط زیست مایا کشاورزی مایا تاریخ مایا کوپان پچیدگی‌ های فروپاشی ها، جنگ ها و خشکسالی ها فروپاشی در سرزمین های پست جنوبی پیام مایاها فصل ششم: پیش درآمد وایکینگی و چندنوایی فوگ تجربه‌ هایی در آتلانتیک انفجار وایکینگی خودشتابی کشاورزی وایکینگ آهن روسای وایکینگ مذهب وایکینگ جزایر اورکنی، شتلند، فارو محیطی ایسلندی تاریخ ایسلند ایسلند در متن وینلند فصل هفتم: شکوفایی نورس های گرینلند پست دیدبانی اروپا جنگل زدایی آسیب به خاک و گیاه خاک نیاکان اینوئیت معیشت اینوئیت ها روابط اینوئیت ها نورس ها پایان موجبات نهایی پایان فصل هشتم: پایان نورس های گرینلند مقدمه پایان جنگل زدایی آسیب به خاک و گیاه و خاک نیاکان اینوئیت معیشت اینوئیت ها روابط اینوئیت ها نورس ها پایان موجبات نهایی پایان فصل نهم: مسیرهای متضاد برای موفقیت از پایین به بالا، از بالا به پایین ارتفاعات گینه نو تیکوپیا مسائل توکوگاوا راه حل های توکوگاوا چرا ژاپن موفق شد موفقیت های دیگر بخش سوم: جوامع امروزی فصل دهم: مالتوس در آفریقا: نسل کشی در روآندا تنگنا وقایع در رواندا فراتر از نفرت قومی تدارک در کاناما انفجار در کاناما چرا چنین اتفاقی رخ داد فصل یازدهم: یک جزیره، دو نوع مردم، دو تاریخ: جمهوری دومینیکن و هائیتی تفاوت ها تاریخ ها موجبات تفاوت تاثیرگذاری های زیست محیطی دومینیکن بالاگور محیط زیست امروزی دومینیکن آینده فصل دوزادهم: چین، غول جنبنده اهمیت های چین پیشینه ها هوا، آب وخاک دستگاه، گونه‌ ها، طرح های عظیم نتایج ارتباطات آینده فصل سیزدهم: استخراج معدن در استرالیا اهمیت های استرالیا خاک ها آب فواصل تاریخ اولیه ارزش های وارداتی بازرگانی مهاجرت تخریب زمین سایر مسائل زیست محیطی نشانه های امید و تغییرات بخش چهارم: درس های عملی فصل چهاردهم: چرا برخی دانشمندان تصمیم های فاجعه بار می گیرند؟ نقشه راه برای موفقیت قصور در پیش بینی قصور از درک بدرفتاری عقلانی ارزش های فاجعه آمیز سایر قصورهای نامعقول راه حل های ناکام نشانه های امید فصل پانزدهم: کسب و کارهای بزرگ و محیط زیست: شرایط متفاوت، نتایج متفاوت استخراج منابع دو میدان نفتی انگیزه های شرکت های نفتی انگیزه‌ های شرکت معدنی عملیات استخراج سنگ سخت تفاوت های میان شرکت های معدنی صنعت مسکن شورای مباشرت جنگل صنعت غذای دریایی کسب و کار و افکار عمومی فصل شانزدهم: جهان به عنوان زمینی بازیافتی: این امر امروز برای ما چه معنایی دارد؟ مقدمه جدی ترین مسائل اگر ما آن ها را حل نکنیم زندگی در لس آنجلس اعتراضات بامزه گذشته و حال دلایل امیدواری نام نامه  

برشی از متن کتاب

در دهه 1980 آن وضعیت خوشایند به دلیل تناوب فزاینده آتش سوزی های بزرگ جنگلی رو به دگرگونی نهاد. آتش ‌سوزی ‌هایی پیش آمد که جز به کمک بارندگی همراه با کاهش اتفاقی سرعت باد، اساساً قابل خاموش کردن نبود. مردم به تدریج دریافتند که تدابیر آتش ‌نشانی دولت فدرال ایالات متحده تا حد زیادی موجب دامن زدن به آتش سوزی های بزرگ می شود و حال آنکه آتش سوزی های طبیعی پیشین در نتیجه صاعقه در حفاظت از ساختار جنگل طی سال ها نقش مهمی بازی کرده بود. این نقش طبیعی بسته به ارتفاع، گونه های درختان و تنوع جنگل تفاوت می‌کند. به عنوان مثال در جنگل کاج پاندروس منطقه کم ارتفاع بیترویت سوابق تاریخی، به علاوه شمارش حلقه های سالانه درختان و خراش ها و زخم هایی که از آتش سوزی های قابل شناسایی تاریخی بر تنه درختان برجای مانده بود، نشان می ‌داد که یک جنگل کاج پاندروس در شرایط طبیعی تقریبا هر ده سال یکبار دچار آتش ‌سوزی افروخته از صاعقه می شود ( یعنی پیش از آنکه سیاست آتش ‌نشانی در حدود 1910 آغاز و پس از 1945 تاثیر گذار شود) درختان پاندروس بالغ که کاج هایی عظیم ‌الجثه هستند پوستی به ضخامت بیش از 5 سانتی متر دارند و در برابر آتش نسبتاً مقاوم اند و آتش نهال های صنوبر یا سرو داگلاس حساس در برابر آتش را که پس از آتش‌سوزی قبلی در بستر جنگل رشد کردند می‌سوزانند و از بین می‌برد.  آن نهال ها پس از فقط یک دهه رشد تا زمان آتش‌ سوزی بعدی کوتاه تر از آن بودند که آتش از جانب آنها به تاج کاج ها برسد، بنابراین آتش در سطح زمین و بستر محدود می ‌ماند. در نتیجه بسیاری از جنگل های کاج پاندروس ظاهری بوستان مانند دارند - با انباشت های قابل اشتعال اندک، درختان بزرگ با فواصل کاملاً جدا از یکدیگر و بستری نسبتاً پاک. البته در حالی که درخت اندازان توجه خود را بر کاج های ارزشمند بزرگ و سالخورده پاندروس متمرکز کرده بودند، آتش نشانان طی چند دهه فرصت دادند که بستر جنگل انباشته از نهال های سرو داگلاس شود که به نوبه خود هنگامی که به رشد کامل می ‌رسیدند، می ‌توانستند ارزشمند قلمداد شوند. تراکم درختان از 30 درخت در هر جریب به 200 درخت در هر جریب افزایش یافت، انباشت اشتعال زای جنگل با ضریب 6 رو به فزونی نهاد و کنگره بارها از تخصیص بودجه برای کم کردن جمعیت نهال ها خودداری کرد. یک عامل انسانی دیگر یعنی چرای گوسفندان در جنگل های ملی نیز می تواند نقش مهمی بازی کرده باشد و سرانجام هنگامی که در جنگلی انباشته از نهال های سرو حریقی در می گیرد خواه بر اثر صاعقه باشد یا بی احتیاطی انسان ها یا به واسطه آتش افروزی عمدی، تراکم سروهای بلند قادر است تبدیل به نردبانی ‌شود که به آتش اجازه جهش به سمت تاج درختان را بدهد. حاصل چنین چیزی گاه جهنمی غیر قابل مهار است که در آن شعله ها تا 120 متر بر هوا بر می خیزند، از فراز شکاف های گسترده ای از تاجی به تاج دیگر می جهند، حرارت را به 1200 درجه سانتیگراد می ‌رسانند، ذخیره دانه های درختان را در خاک می کشند و ممکن است سیل و رانش گل و فرسایش شدید را در پی داشته باشند.      

(چگونه جوامع راه فنا یا بقا را برمی گزینند) (برنده جایزه پولیتزر) نویسنده: جرد دایموند مترجم: فریدون مجلسی انتشارات: نشر نو