کتاب درسنامه جامع مامایی انتشارات اندیشه رفیع

بخشی از کتاب درسنامه جامع مامایی انتشارات اندیشه رفیع

تشکیل و موقعیت لوله قلبی

در ابتدا، ناحیه قلب ساز در قدام غشای دهانی – حلقی و صفحه عصبی قرار دارد ولی با بسته شدن لوله عصبی و تشکیل وزیکول‌های مغزی و خمیدگی سر رویان، غشاءهای حلقی به جلو کشیده شده و قلب و حفره قلبی که ابتدا در ناحیه گردنی قرار دارند، در نهایت در توراکس قرار می‌گیرند.

همزمان با خمیدگی طولی، رویان خمیدگی عرضی یافته و نواحی تحتانی در ناحیه پیش ساز قلب به جز در تحتانی‌ترین قسمت‌ها در هم ادغام شده و به طور همزمان ناحیه هلالی (ناحیه نعل اسبی)، گسترش یافته تا مجرای خروجی قلب و بطن‌های آینده را بسازد. در این مرحله قلب لوله‌ای متسع و پیوسته متشکل از لایه اندوتلیال داخلی و لایه میوکاردی خارجی است که خون وریدی را در انتهای تحتانی دریافت کرده و در قطب فوقانی، از قوس اول آئورتی به درون آئورت پشتی می‌راند.

لوله قلبی به داخل پری‌کارد برآمده شده و با یک چین‌خوردگی مزودرمی (به نام مزوکاردیوم پشتی) به سطح خلفی حفره پریکارد متصل است. (مزوکاردیوم شکمی هیچ وقت ایجاد نمی‌شود.) بعدها مزوکاردیوم پشتی از بین رفته و سینوس عرضی پریکاردی را می‌سازد.

با ضخیم شدن میوکارد که ماتریکس خارج سلولی غنی از اسید هیالورونیک را ترشح می‌کند، میوکارد از اندوتلیوم جدا می‌شود. سلول‌های مزوتلیال ناحیه سینوس وریدی به روی قلب مهاجرت کرده تا اپی‌کارد را بسازند. لوله قلبی از سه لایه اندوکارد، میوکارد و اپی‌کارد (پریکارد احشایی) تشکیل می‌شود. لایه خارجی مسئول ایجاد شریان‌های کرونری (هم بخش اندوتلیال و هم عضلات صاف جدار آنها) است.

کتاب درسنامه جامع مامایی، با گردآوری دکتر زیبا تقی‌زاده در انتشارات اندیشه رفیع به چاپ رسیده است.