محصولات مرتبط
کتاب فلسفۀ حقوق ( جلد 2: منابع حقوق) اثر دکتر ناصر کاتوزیان در شرکت سهامی انتشار به چاپ رسیده است.
کتاب فلسفه ی حقوق با منابع و مبانی حقوق آغاز می شود. مقصود از مبنای حقوق، پایه و دلیلِ نیرویی است که آن قواعد در جامعه دارد و پاسخ این پرسش است که چرا باید از قانون اطاعت کرد و چه عاملی تحمیل قانون را برهمگان توجیه می کند؟ آیا به این دلیل است که اراده ی خداوند است یا بدین خاطر که مظهر عدالت و وسیله ی استقرار آن در جامعه می شود؟ آیا نیروی پنهانیِ قانون، ناشی از قدرت دولت است یا به این اعتبار که نظم حقوقی را در عمل تأمین می کند؟ جستجوی منبع حقوق، چهره ی فلسفی کم رنگ تری دارد و نسبت به معمای مربوط به مبنای حقوق باید آن را فرعی شمرد. در تعریف ماهیت حقوق باید گفت: قاعده ای است که از عقلِ سلیم به منظور همگام شدن با قوانین فطری تراوش می کند. تحلیل دیگر در بحثِ حقوق، منابع رسمیِ حقوق است که دادگاه می تواند به آن استناد کند و اراده ی او را به کار بندد. اصطلاح " منبع حقوق " گاهی به معنی " مستند " هم به کار می رود و مقصود از آن هر مدرکی است که بر آگاهی ما نسبت به حقوق کشوری خاص بیفزاید. این کتاب در هفت فصل با عناوین زیر تألیف شده است که در ادامه به شرح آن ها می پردازیم.
1. نظریه ی عمومی: تمیز منابع حقوق 2. وضع و اجرای قانون 3. حقوق اسلامی؛ متمم قانون 4. عرف 5. رویه قضایی 6. اندیشه های حقوقی؛ عقاید عالمان 7. سایر منابع پیشنهاد شده
فصل اول: جامعه شناسانی که منبع اصلی قواعد حقوقی را گروه های انسانی می دانند، منابع ظاهری و صوری حقوق را محدود نمی شمرند و برای آن ها اهمیتی بیش از یک نمودار قائل نیستند. گوروپچ ،جامعه شناس فقید فرانسوی، که بخش مهمی از کاوش های خود را به حقوق اختصاص داده از این گروه است.او منابع صوری حقوق را ابزارهای فنی نمایش "پدیده الزام آور" می داند و شمار آن ها را محدود به قانون و عرف نمی کند. منبع نخستین حقوق "پدیده های الزام آور" است و منابع ثانوی مانند "عرف" و" قانون" بیان کننده ی ضرورت های پدیده های بنیادین می باشند. سایر گرایش های اصلی منبع حقوق همراه با اهمیت قانون در نظریه ی منابع حقوق در این بخش تشریح شده اند.
فصل دوم: برای شناسایی قانون، به عنوان منبع قاعده ی حقوقی، باید مفهوم آن چه را در حقوق قانون می نامیم، از قانون در علوم طبیعی تمیز داد؛ در علوم، قانون در واقع رابطه ی تلازم یا علیت بین رویداد های طبیعی است. علم، این قوانین را کشف و توصیف می کند و قلمرو و شرایط و موانع آن را معین می سازد. وضع قانون، از زمان طرح مجلس تا اجرای آن، سه مرحله اساسی را می پیماید و پس از گذشتن این مراحل است که به صورت قاعده ی حقوقی در می آید و احترام آن بر همگان واجب می شود که این سه مرحله عبارت اند از: 1. تصویب قانون 2. امضای قانون 3. انتشار قانون. بنابراین، احاطه به شرایط وضع قانون، مستلزم این است که مراحل تصویب و امضاء و انتشار قانون جداگانه بررسی شوند و ماهیت آثارحقوقیِ هر یک از آن ها نیز معین گردند.
فصل سوم: حقوق اسلامی از دیر باز یکی از منابع مهم نظم حقوقی در ایران بوده است. حقوق اسلامی، نه تنها معیارِ وضع قانونی عادلانه است که باید نظام حقوقی کشور را اداره کند بلکه در دادگاه نیز به عنوان متمم قانون مورد استناد قرار می گیرد و در زمره ی منابع حقوق است. هدف قانون اساسی جمهوری اسلامی این است که اتحاد، حقوق و مذهب را تحقق بخشد. آنچه در قانون اساسی آمده، همزیستیِ قدرت، مذهب و همبستگی حقوق اسلامی با حقوق دولتی است نه اتحاد آن ها. همین اندازه نزدیکی نیز می تواند، هم از تلخی قدرت بکاهد و هم ایمان را در زمره ی ارزش های اجتماعی بیاورد.
فصل چهارم: مبحثِ " عرف " را به چالش می کشاند. از نظر تاریخی، عرف مقدم بر سایر منابع حقوق است. واژه ی عرف در ادب حقوقی به دو معنی به کار رفته است: 1. نویسندگان، در بحث مربوط به منابع حقوق، هنگامی که عرف را در برابر قانون می نهند، تمام قواعدی را که از رویداد های اجتماعی استخراج شده و بدون دخالت قانون گذار به صورت قاعده ی حقوقی درآمده است، عرف گفته اند. 2. پاره ای از نویسندگان اصلاح حقوق عرفی را در برابر حقوق مدون و نوشته به کار می برند و بدین وسیله می خواهند تدوین حقوق را وسیله ی تمیز قانون و عرف قرار دهند.
فصل پنجم: عنصر اصلیِ رویه ی قضایی، رأی دادگاه است. گروهی از نویسندگان در تعریف رویه ی قضایی گفته اند که دسته ای از آراء است که درباره ی مسئله ای خاص صادر شده و در همه ی آن ها از یک راه حل پیروی شده است. ولی باید دانست که رویه ی قضایی عادتی است که دادگاه ها در حل یکی از مسائل حقوق پیدا کرده اند. در ایجاد رویه ی قضایی تنها اعتبار و نفوذ آراء صادر شده اثر ندارد؛ انتقاد های استادان حقوق از این آراء نیز عامل مؤثری است. رویه ی قضایی از اعتبارعرف نیز بهره مند نیست، زیرا شرایط ایجاد عرف در ساختمان آن رعایت نمی شود. این رویه، زاده ی اندیشه های متخصصان و ساخته ی عادت آن ها است و ریشه ی ملی ندارد.
فصل ششم: حقوق، مجموع قواعد زندگی در اجتماع است و از دیر باز چگونگی ایجاد و اجرای آن مورد گفتگو بوده است. مجموع عقاید و اجتهاد هایی که در باب توجیه و بیان و تفسیر قواعد حقوق از طرف عالمان فن اظهار شده است " اندیشه های حقوقی " نامیده می شود. عقاید عالمان و اندیشمندان، بی تردید در ایجاد قواعد حقوقی اثر دارد. گذشته از راه حل های تازه ای که رویه ی قضایی، با استفاده از نظر خبرگان و به یاری آنان در مقام تفسیرِ قواعد حقوق به دست می آورد، آثار این نیروی علمی را در ایجاد قانون و عرف هم نمی توان انکار کرد.
فصل هفت: مهم ترین منابعی که علاوه بر قانون و عرف و رویه ی قضایی و عقاید عالمان، برای حقوق پیشنهاد شده عبارت اند از: 1. اعمال حقوق 2. قواعد صنفی 3. انصاف. در این بخش از کتاب به ترتیب از آن ها سخن گفته شده است که مباحث آن جنبه ی تحققی دارد و دامنه ی آن به نظام حقوقیِ خاص محدود می شود. در این فصل، معیار داوری، نظام حقوقی ایران است.
فهرست
فصل اول : نظریه ی عمومی: تمیز منابع حقوق مبحث اول: گرایش های اصلی مبحث دوم: اهمیت قانون در نظریه ی منابع حقوق مبحث سوم: شمار منابع فصل دوم: قانون؛ نظریه ی عمومی قوانین مبحث اول: طبقه بندی قوانین مبحث دوم: وضع و اجرای قانون مبحث سوم: قدرت اجبار کننده و اعتبار قانون مبحث چهارم: تفسیر قانون مبحث پنجم: قلمرو حکومت قانون مبحث ششم: نسخ قانون فصل سوم: حقوق اسلامی؛ متمم قانون مبحث اول: حقوق اسلامی و منابع حقوق وضعی مبحث دوم: منابع حقوق اسلامی فصل چهارم: عرف مبحث اول: مفهوم و ارکان عرف مبحث دوم: قدرت و نقش عرف در حقوق کنونی مبحث سوم: تعارض عرف و قانون مبحث چهارم: ارزش حقوق عرفی فصل پنجم: رویه ی قضایی مبحث اول: ایجاد رویه ی قضایی مبحث دوم: اعتبار رویه ی قضایی فصل ششم: اندیشه های حقوقی؛ عقاید عالمان مبحث اول: اعتبار و اثر این عقاید مبحث دوم: اصول حقوقی فصل هفتم: سایر منابع پبشنهاد شده مبحث اول: اعمال حقوقی مبحث دوم: حقوق صنفی مبحث سوم: انصاف
(منابع حقوق) مؤلف: دکتر ناصر کاتوزیان انتشارات: شرکت سهامی انتشار
دکتر ناصر کاتوزیان
ناصر کاتوزیان کیست؟
دکتر امیرناصر کاتوزیان حقوقدان، وکیل و استاد دانشگاه معاصر ایرانی است. ایشان یکی از بزرگمردان باسابقهی علم حقوق کشور است که سالهای زیادی از زندگی خود را صرف تعلیم و پرورش دانشجویان و صاحبنظران حقوقی کشور و ارائهی خدمات ارزشمند در این حوزه نمود و کتابهای زیادی را نیز در این حوزه به تالیف رساند. اکثر آثار ناصر کاتوزیان جزء منابع اصلی درس حقوق مدنی دانشجویان بشمار میروند. در این مطلب به معرفی کتاب ها و بیوگرافی دکتر ناصر کاتوزیان خواهیم پرداخت.
زندگینامه ناصر کاتوزیان
ناصر کاتوزیان در 2 اردیبهشت 1310 در تهران متولد شد. پدرش ابوالفضل کاتوزیان از حقوقدانان و وکلای آن زمان بود. ناصر دوران ابتدایی و متوسطه را در دبستان اقبال و دبیرستان علمیه سپری کرد. دریافت نشان درجه 2 علمی ایران در سالهای ابتدایی تحصیل مشوق ایشان برای ادامه تحصیل در رشتههای ادبیات گردید. ناصر کاتوزیان پس از اخذ دیپلم در رشتهی موردعلاقهی خود، در رشته حقوق دانشگاه تهران پذیرفته شد و در سال 1331 موفق به اخذ مدرک کارشناسی در این رشته گردید.
او تحصیلات خود را تا اخذ درجهی دکترای حقوق در سال 1339 ادامه داد. موضوع پایاننامهی او «وصیت در حقوق مدنی ایران» بود. او از دانشجویان برجسته محمود شهابی خراسانی، محقق برجسته حقوق بود و اولین دانشجوی حقوق بود که موفق به اخذ دکترای حقوق در ایران شد. پس از فارغالتحصیلی فعالیت در مشاغل مختلفی را تجربه کرد. ناصر کاتوزیان از سال 1351 بهعنوان استاد تمام به تدریس حقوق و دروس مرتبط به دانشجویان کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا دانشکدههای حقوق و علوم سیاسی پرداخت و در سال 1358 به سمت ریاست این دانشکدهها منصوب شد.
از خدمات او در این دوران میتوان به بازسازی مجله دانشگاه، تغییر برنامه دانشکده در راستای تحولات اجتماعی و نقد لایحه قصاص در ایران اشاره کرد. دکتر ناصر کاتوزیان پس از انقلاب فرهنگی و اعلام تعطیلی دانشگاهها در سالهای ابتدایی دهه 60، از سمت استادی در دانشگاه تهران استعفا داد و بر تحقیق و پژوهش و نوشتن کتاب در این حوزه تمرکز کرد. او به مدت 11 سال از استادی دانشگاه تهران برکنار شد و تا اینکه در سال 1370 مجدد به همکاری با دانشکاه دعوت شد. آثار و تحقیقهای بسیاری از او در زمینههای فلسفه حقوق، حقوق مدنی و آیین دادرسی بر جا مانده است. از او بهعنوان پدر علم حقوق ایران یاد میشود. ناصر کاتوزیان در سال 1358 جزء کاندیداهای انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی بود.
ناصر کاتوزیان سرانجام در 11 شهریور 1393 در سن 83 سالگی به دلیل مشکلات ریوی دار فانی را وداع گفت. پیکر او در قطعه نامآوران بهشت زهرا به خاک سپرده شد. حاصل زندگی مشترک او دو فرزند به نام بهرام و بهزاد کاتوزیان است.
خدمات ناصر کاتوزیان بر علم حقوق ایران
ناصر کاتوزیان یکی از پرکارترین استادان حقوق ایران بود. دکتر ناصر کاتوزیان از تالیفکنندگان و تدوینکنندگان پیشنویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اعضای کادر قضایی دادگستری بود و در محاکم حقوقی متعدد فعالیت داشت.
از سوابق درخشان او در علم حقوق علاوه بر سایر خدمات میتوان به تالیف بیش از 70 جلد کتاب و صدها مقالهی حقوقی اشاره کرد که اکثریت آنها جزء منابع درسی معتبر دانشگاههای حقوق و آزمونهای وکالت بشمار میروند و نقش مهمی در توسعه ادبیات حقوقی ایران داشتهاند. از سایر خدمات ایشان در این حوزه میتوان از ریاست دادگاههای مختلف، مشاوره دادگاه استان و معاونت اداره حقوقی کانون وکلای دادگستری نام برد.
افتخارات دکتر کاتوزیان
دکتر ناصر کاتوزیان در طول سالها فعالیت علمی در حوزه حقوق، موفق به دریافت جوایز و افتخارات متعددی گردید که از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دریافت نشان درجه 1 دانش و فرهنگ و هنر در سال 1383
- نشان درجه 1 پژوهش در سال 1382
- دو دوره دریافت لوح تقدیر کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
- استاد برگزیده دانشگاه تهران در سال 1381
- دریافت لوح تقدیر از دانشگاههای علامه طباطبایی، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه مفید
- دریافت لوح تقدیر انجمن دانشآموختگان نابینایان کشور
آثار ناصر کاتوزیان
- کتاب رویه قضائی
- کتاب شیوه تجربی تحقیق در حقوق
- کتاب مقدمه علم حقوق
- کتاب قواعد عمومی قراردادها
- کتاب عقود معین
- کتاب مسئولیت مدنی
- کتاب الزام های خارج از قرارداد
- کتاب وصیت در حقوق مدنی ایران
- کتاب حقوق خانواده
- کتاب اعمال حقوقی
- کتاب وقایع حقوقی - مسئولیت مدنی
- کتاب مسئولیت ناشی از عیب تولید
- کتاب اموال و مالکیت
- کتاب ارث
- کتاب درسهایی از شفعه، وصیت، ارث
- کتاب مبانی حقوق عمومی
- کتاب ایقاع
- کتاب نظریه عمومی تعهدات
- کتاب اثبات و دلیل اثبات
- کتاب نظم حقوق کنونی
- کتاب امر قضاوت شده در دعوای مدنی
- کتاب عدالت قضایی؛ گزیده آرا
- کتاب گامی به سوی عدالت
- کتاب حقوق انتقالی
- کتاب فلسفه حقوق
- کتاب کلیات حقوق
خرید کتاب های دکتر ناصر کاتوزیان از کتابانه
برای مشاهده و خرید کلیهی آثار و بهترین کتاب ناصر کاتوزیان یا هر یک از سایر کتابهای رشته حقوق میتوانید به فروشگاه اینترنتی کتابانه مراجعه نمایید. کتابانه امکان دسترسی سریع و آسان تمامی علاقهمندان سراسر کشور را به لیست کتاب های دکتر کاتوزیان فراهم ساخته است.
در هر کجای کشور پهناور ایران که هستید، کتابهای موردعلاقه خود را با بهترین قیمت در کتابانه سفارش دهید و در سریعترین زمان در مکان دلخواهتان تحویل بگیرید. لذت آسانترین خرید اینترنتی کتاب را با خرید کتاب از کتابانه تجربه نمایید.
ثبت دیدگاه
دیدگاه کاربران