


غلامحسین یوسفی یکی از نویسندگان، پژوهشگران و استادان برجستهی ادبیات فارسی است که گامهای بلندی در مسیر اعتلای زبان و ادبیات فارسی برداشته است. از فعالیتهای مهم این استاد صاحبنام میتوان به تصحیح انواع کتاب متون کهن فارسی و کتاب شعر کهن فارسی نظیر گلستان و بوستان سعدی اشاره کرد. در ادامه به بررسی آثار و بیوگرافی غلامحسین یوسفی خواهیم پرداخت.
غلامحسین یوسفی در 2 بهمن 1306 شمسی در مشهد متولد شد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مشهد سپری کرد و در سال 1325 برای ادامهی تحصیل در رشتهی زبان و ادبیات فارسی راهی تهران شد. تحصیلات دانشگاهی را زیر نظر اساتیدی چون بدیعالزمان فروزانفر و ملکالشعرای بهار به اتمام رساند و در سال 1330 در رشتهی زبان و ادبیات فارسی دکترا گرفت. همزمان با دوره دکترا، در دورهی کارشناسی حقوق قضایی دانشکده حقوق دانشگاه تهران نیز تحصیل کرد.
غلامحسین یوسفی از سال 1329 به تدریس در دبیرستانهای مشهد اشتغال یافت و با تاسیس دانشگاه فردوسی مشهد در سال1334، برای تدریس تاریخ ادبیات به این دانشگاه پیوست. او علاوه بر تدریس در دانشگاه، مدیریت تربیت معلم خراسان را نیز بر عهده داشت.
یوسفی تا سال 1358 در دانشگاه مشهد تدریس کرد و مدتی نیز مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی این دانشگاه بود. او در سالهای خدمتش تلاشهای زیادی برای توسعهی آموزش و تحقیق در بخش ادبیات فارسی دانشگاه مشهد نمود و در تاسیس بخشهای فوق لیسانس و دکترا ادبیات فارسی این دانشگاه نقش بسزایی داشت.
غلامحسین یوسفی در کنار تدریس، به تحقیق و پژوهش در حوزهی ادبیات فارسی نیز میپرداخت. در این راه به کشورهای مختلفی چون فرانسه، انگلستان، آمریکا سفر کرد و با ایرانشناسان معروف آن زمان آشنا شد. آشنایی با زبانهای انگلیسی و فرانسوی موجب آشنایی او با نظریههای ادبی و نقد ادبی رایج غرب بود. تصحیح متون کهن از حوزههای موردعلاقهی غلامحسین یوسفی بود که در این حوزه آثار ماندگاری از خود به جا گذاشته است.
دکتر یوسفی در دوران زندگی پربار خود بیش از 30 کتاب تصحیحی، تالیفی و ترجمهای و بیش از 160 مقاله علمی به زبانهای فارسی و انگلیسی به یادگار گذاشته که بسیاری از آنها در مجلات داخلی و خارجی منتشر شده است.
از جوایز و افتخارات مهم ایشان میتوان به جایزهی کتاب برگزیده سال 1341 برای کتاب فرخی سیستانی، تصحیح منتخب سال 1345 برای تصحیح کتاب قابوسنامه و جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در سال 1367 برای ترجمه شیوههای نقد ادبی اثر دیوید دیچز، اشاره کرد.
این محقق برجسته پس از سالها تلاش در عرصهی زبان و ادبیات فارسی، سرانجام در 14 آذر 1369، درسن 63 سالگی بر اثر بیماری سرطان در گذشت. پیکر ایشان در حرم امام رضا به خاک سپرده شده است.
شرحها و تصحیحهای گوناگونی بر روی آثار سعدی صورت گرفته است اما تصحیحهای غلامحسین یوسفی بدونشک در صدر این تصحیحها قرار دارند. غلامحسین یوسفی از کودکی با آثار سعدی آشنا بود. علاقه ،کشش و نگاه ژرف او به آثار سعدی او را در زمرهی سعدیپژوهان به نام ایران قرار داد. تصحیح بوستان در سال 1359، تصحیح گلستان در سال 1368 و تصحیح غزلهای سعدی در سال 1385 از آثار او در حوزهی سعدیپژوهی است. متاسفانه عمر ایشان کفاف کامل کردن تصحیح غزلهای سعدی را نداد و این اثر به همت دکتر اتابکی تکمیل شد.
غلامحسین یوسفی به تصحیح متون بسیار اهمیت میداد و تصحیح علمی آثار کهن را لازمهی شناساندن فرهنگ اصیل ایرانی به دیگران تلقی مینمود. او این کار را با بکارگیری دقیقترین شیوههای علمی و استفاده از کهنترین و معتبرترین نسخ خطی انجام میداد. غلامحسین یوسفی در تصحیح متون بسیار دقیق و حساس بود. او با تمامی نسخ خطی مهم ادبیات فارسی آشنایی داشت و بر روی بسیاری از آنها کار کرده بود. تصحیح آثاری چون قابوس نامه، صوفی نامه، لطائف الحکمه، بوستان و گلستان سعدی نمونهای از آثار تصحیحی او هستند.
نقد ادبی به شیوهای منحصر به فرد، از دیگر فعالیتهای در خور تحسین غلامحسین یوسفی است. او به اهمیت و ضرورت نقد و تصحیح متون برای شناخت و ارزیابی آثار، پرورش استعدادها و راهنمایی اهل قلم واقف بود و نقد ادبی را به مسیری تازه و درخشان وارد نمود. دکتر یوسفی منتقدی عملگرا بود و موازین و اصول نقد ادبی را عملا به کار میگرفت. ترجمه کتاب شیوههای نقد ادبی اثر دیوید دیچز و تالیف آثاری چون چشمه روشن و برگ هایی در آغوش باد از جمله آثار یوسفی برای آشنایی اهل قلم با شیوههای نقد ادبی بود. قدرت تحلیل، ارزیابی صحیح آثار ادبی و نکتهیابی، نشان از تبحر و دانش وسیع او در این عرصه دارد.
تصحیح بوستان و گلستان سعدی غلامحسین یوسفی از دقیقترین و معتبرترین تصحیحات این دو کتاب ارزشمند فارسی هستند که به ترتیب در سالهای 1359 و 1363 منتشر شدند. این کتابها با تکیه بر شیوههای دقیق علمی و براساس معتبرترین نسخ خطی موجود این کتابها صورت گرفته است. تصحیح بوستان و گلستان سعدی دکتر غلامحسین یوسفی دارای سه بخش است: بخش اول شامل مقدمهای راجع به اثر و جهان سعدی و متن تصحیح شده کتاب های بوستان و گلستان در ادامهی آن است. بخش دوم شامل توضیحات کاربردی متن و بخش سوم شامل تشریح نسخ بدل است. ارائهی واژهها و عبارتهای دشوار پس از متن اصلی یکی از مهمترین ویژگیهای این کتابها است که خواننده را از داشتن فرهنگ لغت بینیاز میکند. برای خرید کتاب های بوستان وگلستان سعدی با تصحیح یوسفی میتوانید از لینک های زیر استفاده نمایید:
برای مشاهده و خرید کتابهای غلامحسین یوسفی میتوانید به فروشگاه اینترنتی کتابانه مراجعه نمایید. کتابانه امکان دسترسی سریع و آسان به مجموعه کاملی از بهترین آثار غلامحسین یوسفی را برای علاقهمندان آثار این استاد صاحبنام ایرانی در سراسر کشور فراهم ساخته است. در هر کجای کشور که هستید، کتابهای موردعلاقه خود را با بهترین قیمت در کتابانه سفارش دهید و در سریعترین زمان ممکن در مکان دلخواه تحویل بگیرید.