کتاب پرسمان تاریخ دهم (10) گاج

کتاب پرسمان تاریخ دهم گاج، اثر مهدی شیخ‌پور برای رشته علوم انسانی به چاپ رسیده است.

کتاب حاضر با هدف آماده کردن دانش‌آموزان پایه دهم رشته علوم انسانی جهت موفقیت در امتحانات تهیه و تدوین شده است. از این‌رو محتوایی بر اساس کتاب درسی دارد تا بتواند بعد از تدریس دبیر مربوطه و مطالعه کتاب درسی توسط دانش‌آموز، به عنوان منبعی کمک درسی مورد استفاده قرار بگیرد. برای هر یک از دروس موجود در کتاب درسی، درس‌نامه‌هایی در نظر گرفته شده تا ضمن مرور مباحث، باعث ماندگارتر شدن مطالب در ذهن مخاطب شوند. خلاصه بودن، مطالب دسته‌بندی شده و ارائه مهم‌ترین نکات درسی، از ویژگی درس‌نامه‌های کتاب محسوب می‌شوند. در انتهای هر یک از درس‌نامه‌ها، به تمام پرسش‌های موجود در درس مربوطه، به طور کامل و کافی پاسخ داده شده است. این امر برای کسانی که به هر دلیلی به پاسخ جامع و مطمئن سؤالات دسترسی ندارند، منبع مناسبی می‌باشد. برای هر درس، مجموعه‌ای از سؤالات امتحانی در نظر گرفته شده؛ چراکه پرسش و پاسخ باعث مرور مباحث و مفاهیم درس شده و این مهم منجر به  تثبیت امر یادگیری می‌گردد. تنوع پرسش‌های این بخش اعم از سؤالات صحیح یا غلط، جای خالی، به هم وصل کردنی، تستی، تشریحی و... باعث می‌شود تا دانسته‌های دانش‌آموز به شکل‌های گوناگون به چالش کشیده شوند که در تکمیل روند آموزشی مفید و مؤثر خواهد بود. پاسخ هر بخش از سؤالات در کنار آنها آورده شده تا دسترسی به جواب‌های صحیح برای افراد آسان باشد. در طراحی سؤالات تستی هر درس، سعی شده تا هدف‌دار بودن و آموزشی بودن سؤالات نیز مدّ نظر باشند. در انتهای کتاب آزمون‌های "جامع"ی وجود دارد که متناسب با بودجه بندی دروس برای پایان ترم‌های اول و دوم آورده شده‌اند. یک آزمون برای نوبت اول و دو آزمون جهت نوبت دوم به چشم می‌خورد. پاسخ‌نامه تشریحی این آزمون‌ها نیز جهت بررسی درستی یا نادرستی جواب‌های دانش‌آموز در دسترس قرار گرفته است. از این طریق می‌توان ابهام و ایرادهای موجود را مشخص نمود و برای امتحانات مدرسه به آمادگی بالاتری رسید.

برشی از متن کتاب

درس اول: تاریخ و تاریخ‌نگاری تاریخ چیست؟ معانی مختلف واژه تاریخ - مجموعه حوادث و رویدادهایی که یک فرد یا جامعه از سر گذرانده است. مثال: تاریخ ایران یعنی مجموعه حوادثی که بر سر مردم ایران در زمان گذشته آمده است. - علم و روش‌های علمی که به وسیله آن رویدادهای گذشته براساس شواهد و مدارک، مطالعه و تحلیل می‌شوند. مثال: در نوشته‌ها و زبان مردم می‌شنویم: تاریخ روابط اقتصادی ایران و هند در دوران اشکانیان. - تعیین روز و ماه و سال. مثال: تقویم سالانه   ویژگی‌های رویدادهای تاریخی - دور از دسترس هستند و قابل مشاهده نیستند و نمی‌توان آنها را مستقیم درک کرد، بلکه باید با استفاده از شواهد و مدارک آنها را شناخت. - تکرارناپذیر و غیر قابل تجربه هستند. - مجزا و مستقل نیستند و با یکدیگر رابطه علت و معلولی دارند.   نقش انسان در تاریخ - نقش محوری و اساسی دارد. - رویدادها و تحولات تاریخی در نتیجه کنش (عملکرد و اقدامات) متقابل انسان‌ها با یکدیگر و با طبیعت پدید آمده‌اند. - نهادها، جوامع، کشورها و در یک کلام تمدن نیز پیامد کنش‌های فردی و جمعی انسان‌هاست.   علم تاریخ - به مطالعه جنبه‌های مختلف زندگی انسان‌ها و جوامع در گذشته می‌پردازد. - علل و نتایج افکار و اعمال پیشینیان را بررسی و تحلیل می‌کند.   هدف علم تاریخ - شناخت و آگاهی نسبت به زندگی اجتماعی در گذشته است. - این شناخت شامل تمام جنبه‌های فکری، مذهبی، سیاسی، نظامی، اقتصادی، علمی، حقوقی و هنری می‌شود.   تاریخ‌نگاری و روش پژوهش در تاریخ پیشینه تاریخ نگاری - تاریخ پیشینه بسیار کهنی دارد. - با اختراع خط در حدود پنج هزار سال پیش توجه انسان به ثبت و نگارش رویدادهای عصر خود جلب شد. - قدیمی‌ترین متن تاریخی کشف‌شده، تکه‌ای از سنگ نوشته‌ای به خط کهن مصری با بیش از چهارهزار سال قدمت است که نام تعدادی از فراعنه و برخی حوادث آن دوران در آن ذکر شده است. - از دوران باستان ایران خصوصاً دوره هخامنشیان و ساسانیان سنگ نوشته‌هایی باقی مانده که دلالت بر توجه ایرانیان به ثبت وقایع تاریخی دارد. - سال نامه‌های دولتی در ایران باستان حاوی اخبار و رویدادهای مهم بوده است. - تدوین و نگارش خدای‌نامه (خدای‌نامک) در زمان ساسانیان نمونه‌ای از دل‌بستگی ایرانیان به ضبط حوادث تاریخی است.   هرودت - تاریخ‌نگاری را در قرن پنجم قبل از میلاد در یونان باستان به مفهوم کامل خود رساند. - پدر تاریخ لقب گرفت. - کتاب تاریخ او کهن‌ترین و کامل‌ترین اثر تاریخی به‌جا مانده از عصر باستان است. - بخش عمده این کتاب به شرح جنگ‌های یونان و ایران اختصاص دارد.   تداوم تاریخ‌نگاری - نویسندگان یونانی و رومی پس از هرودت فن تاریخ‌نویسی را تکامل بخشیدند. - رواج ادبیات و فلسفه تأثیر مهمی بر شکوفایی علم تاریخ در یونان باستان داشته است. - در دوران اسلامی تاریخ‌نگاری در میان مسلمانان رواج زیادی داشت؛ مانند طبری و بیهقی - در آن دوران مورخان اغلب به تنظیم، ثبت و نگارش وقایع می‌پرداختند و توجه چندانی به بررسی علل، آثار و نتایج رویدادهای تاریخی نداشتند. - عمده تمرکز مورخان قدیم، بیان حوادث سیاسی و نظامی و شرح حال فرمان‌روایان بود و به موضوعات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی اهمیتی نمی‌دادند. - برخی وقایع‌نویسان به عنوان منشی در خدمت شاهان بودند و آنان را در مسافرت‌ها و جنگ‌ها همراهی می‌کردند. - برخی مورخان درباری به اسناد و مدارک دولتی دسترسی داشتند که برای ثبت و نگارش رویدادها کاربرد داشت.        

فهرست

فصل 1: تاریخ‌شناسی؛ کاوش در گذشته درس اول: تاریخ و تاریخ‌نگاری درس دوم: تاریخ؛ زمان و مکان درس سوم: باستان‌شناسی؛ در جست‌وجوی میراث فرهنگی   فصل 2: جهان در عصر باستان، میراث بشری درس چهارم: پیدایش تمدن، بین‌النهرین و مصر درس پنجم: هند و چین درس ششم: یونان و روم   فصل 3: ایران در عصر باستان، سرآغاز هویت ایرانی درس هفتم: مطالعه و کاوش در گذشته‌های دور درس هشتم: سپیده‌دم تمدن ایرانی درس نهم: ورود آریایی‌ها تا پایان هخامنشیان درس دهم: اشکانیان و ساسانیان درس یازدهم: آیین کشورداری درس دوازدهم: جامعه و خانواده درس سیزدهم: اقتصاد و معیشت درس چهاردهم: دین و اعتقادات درس پانزدهم: زبان و آموزش درس شانزدهم: هنر و معماری   آزمون (1): امتحان نوبت اول (میان‌سال) آزمون (2): امتحان نوبت دوم (پایان سال) آزمون (3): امتحان نوبت دوم (پایان سال)

• رشته انسانی
• درسنامه های کاربردی+سئوالات امتحانی+پاسخ های تشریحی
• مؤلف: مهدی شیخ پور
• انتشارات: گاج