کتاب مثنوی معنوی - مولانا جلال الدین محمد بلخی

کتاب مثنوی معنوی اثر مولانا جلال الدین محمد بلخی در انتشارات دوستان به چاپ رسیده است.

در میان متون و آثار کهن ادب فارسی دو اثر ارجمند هست که ساختار و صورت آن ها (قطع نظر از محتوا که جای خود دارد) تحت تاثیر ساختار و صورت قرآن کریم است، که شاخه  شاخه و شعبه  شعبه و داستان در داستان است و حرف در میان حرف می آورد و سیر خطی یک مضمون یا معنی را تا به غایت دنبال نمی گیرد. این دو اثر عبارتند از مثنوی و دیوان حافظ. مثنوی عظیم مولانا جلال الدین در واقع حاصل تمام معارف و تجارب صوفیه اسلامی است و در ارج و اهمیت عرفانی و ارشادی و اخلاقی مثنوی هرچه بگوییم کم است. یکی از بزرگترین شارحان مثنوی می نویسد : (( مقصود کلی و مقصد اصلی از تالیف کتاب مثنوی که جامع غوامض اسرار معنوی است، ارشاد جمیع طوایف عباد، و تنبیه بر احوال مبدا و معاش و معاد است.)) نسخه قونیه نسخه ای است که در موزه قونیه در جنب مزار مولانا محفوظ است و گویا به تصادف با خراب کردن دیواری  در جنب مرقد مولانا همراه با چند نسخه خطی کهن دیگر پیدا شده و اصالت و اعتبار آن که اظهر من الشمس است بر همه ی خبرگان مسلم شده و به عنوان کهن ترین و اصیل ترین نسخه ی مثنوی، پذیرفته شده است. این نسخه اصیل ارجمند را در دهه اخیر در انکارا و تهران به چاپ عکسی( فاکسیمیله) چاپ کرده اند و بدینسان هدیه ای فوق العاده ارزشمند به عالم مولوی شناسی و مثنوی پژوهی سراسر جهان اهدا کرده اند. تا پیش از کشف و تصحیح و طبع نسخه ی اساس طبع حاضر( یعنی نسخه قونیه که ریتر آن را نسخه ای با عظمت خوانده است) تصحیح و طبع شادروان نیکلسون، براساس چندین نسخه ی کهن، و از نیمه ی دفتر سوم همچنین براساس نسخه ی قونیه، علمی ترین و معتبرترین تصحیح مثنوی معنوی به شمار می آمد، و همچنان به عنوان یک تصحیح علمی_انتقادی معتبر ارج و اعتبارش محفوظ هست و خواهد ماند. شادروان نیکلسون که عمری سی _ چهل ساله بر سر کار  وبار نسخه شناسی مثنوی و تصحیح و ترجمه ی کامل آن گذارده است، وقتی که متن مثنوی را بر اساس چندین نسخه ی نسبتا کهن تصحیح کرده بود و چاپ آن را دفتر به دفتر آغاز کرده بود، و تا بیت 2835 جلد سوم پیش رفته بود، به محض اطلاع از وجود نسخه ی قونیه در صدد تهیه ی عکسی از آن برآمد و سپس که ان را دریافت کرد، آن را نسخه ی اساس و بلکه نسخه ی منحصر به فرد در تصحیح و طبع بقیه دفترها قرار داد. کتاب مثنوی معنوی به تصحیح نیکلسون توسط نشر دوستان به چاپ رسیده است.

• (مقابله با تصحیح و طبع نیکلسون تصحیح، مقدمه و کشف الابیات از قوام الدین خُرّمشاهی)
• (براساس نسخه قونیه مکتوب به سال 677ق)
• نویسنده: مولانا جلال الدّین محمد بلخی
• انتشارات: دوستان