کتاب فلسفه‌ی دوستی | نهاماس

درباره‌‌ی کتاب فلسفه‌ی دوستی

نویسنده فلسفه‌ی دوستی، الکساندر نهاماس بر موضوعی تمرکز کرده که برای عموم مردم مهم است و تا حد توان تلاش نموده ساده و قابل درک بنویسد. نویسنده سعی کرده  تصویر جامعی از خود دوستی به دست دهد.

منظور وی دوستی نزدیک است، نه آن دوستی‌هایی که در فیسبوک مثلا سریعا شکل می‌گیرد. دوستی راستین همان پیوندی است که همیشه‌ی تاریخ همچون یکی از والاترین موهبت‌های زندگی ستایش شده است. اما وقتی از دوستی ستایش می‌کنیم، اغلب یادمان می‌رود که مراودات هرروزه‌ی دوستان با هم خیلی وقت‌ها چیزی فراتر از مسائل معمولی و پیش پا افتاده نیست. همچنین آن وقت که اندوه بر باد رفتن رابطه‌ای دوستانه قلبمان را می‌فشرد، فراموشمان می‌شود و این حقیقت را انکار می‌کنیم که دوستی‌ها- حتی دوستی‌های معرکه- ممکن است گاهی به کلی مضر باشند. گاهی چشم بر این حقیقت بسته می‌شود که حتی بهترین دوستی‌ها هم گاهی با اصول اخلاقی‌مان جور در نمی‌آیند. مثلا وقتی وفادارای به دوستمان بر انجام وظایفمان در قبال دیگران رجحان می‌یابد.

در بخش اول کتاب درباره‌ی دوستی و آنچه که در گذشته‌ها از آن تعریف شده است گفته می‌شود و بازخورد آن در هنرها پرداخته می‌شود. در بخش دوم، نویسنده دوگانه بودن چهره‌ی دوستی را می‌شکافد تا نشان دهد دوستی با تمام خطرات و ناملایماتش، که در واقع روی دیگر لذت‌ها و خوبی‌های آن است، همچنان فضیلتی بالاست.

برشی از متن فلسفه‌ی دوستی

سال‌های سال پیش از آنکه ارسطو از مادر زاده شود، هومر در ایلیاد، روایت محاصره‌ی تروا به دست یونانیان، دوستی آشیل و پاتروکلوس را در سراسر یونان بر سر زبان‌ها انداخت. دلبستگی آن دو امروزه روز نیز جهت دهنده‌ی نگاهمان به دوستی است- درک ما از ذات دوستی، کارهایی که سبب استحکام یا نابودی دوستی می‌شوند و اهمیت آن در زندگی. رابطه‌ی این دو قهرمان شاید تصویر کاملی نباشد از کارهایی که دوستان برای یکدیگر می‌کنند، اما محملی برای تخیل و بالی برای اوج گرفتن آرزوهایمان است. داستان آنها در بطن فرهنگ ما رسوخ کرده و حتی بر کسانی که آن را نخوانده و نشنیده‌اند موثر بوده است: این داستان معیاری است برای اصالت پیمان دوستی. نمونه‌ی عالی آن واکنش از سر استیصال آشیل به مرگ فاجعه بار پاتروکلوس است: این اعلاترین نمونه ای است که می‌توان از یک دوست در ذهن داشت و امروز وقتی در کوچکترین وضعیت اضطراری که ناگزیر در دوستی‌های عادی پیش می‌آید قرار می‌گیریم، الگوی این دوستی الهام بخش رفتارمان می‌شود.

فهرست

"دوست من دیگر است": بنیان‌های ارسطویی
"یک جورای جدایی": پدیدار شدن دوستی مدرن
دوستی، ساختاری روحی: دوستی و هنر
"وقس علی هذا": چرا به دوستانمان عشق می‌ورزیم؟
"گوشت تلخی" : گسستی دوستی
غایت دوستی