کتاب تاریخ علم (جلد 2)، اثر آدام هارت دیویس با ترجمه ی شادی مشکوهالسادات، سارا فروغیاصل و بهناز کچوئیان در انتشارات سبزان به چاپ رسیده است.
با تمام پیشرفتهای علم که در هر بخشی از زندگی، آثار آن را عیناً میبینیم و از اینرو روزمرههایمان، با راحتی و رفاه بیشتری میگذرند، اما شاید کمتر به گذشته و تاریخ آنها اندیشیده باشیم. تاریخی که در آن از تلاش و در پی آن شکستها و پیروزیهای افرادی سخن به میان میآید که بارها و بارها فرضیات خود را محک زده تا برخیشان به نظریههای علمی مبدل شوند و برخی دیگر، سرآغازی برای مطالعات بعدی قرار گیرند. در این نوع از مطالعهی تاریخ، که در آن سیر تکاملی علوم مورد بررسی قرار میگیرد؛ از آن جهت که تنها به وسیلهی یک فرد یا افراد محدود نمیتواند به انجام برسد؛ پس بایستی ادعاهای تمام محققین درهر موضوع را که به کشف یا اختراعی انجامیده، بررسی کرده تا اثری جامع و کاربردی در بیان تاریخ علم ارائه شود. نویسنده کوشیده تا با شیوهی نگارشی خود که بهرهگیری از جداول و تصاویر فراوان در کنار مطالب است، و با ارائهی پیشینهای کوتاه از زمان قبل از اختراع و اکتشاف هر مورد، در کادری با عنوان «قبل از این»، و سپس با گنجاندن آنچه که در پی وقوع این کشف و اختراع در جوامع رخ داده و صورت گرفته در کادرهایی با عنوان «بعد از این»، محتوای کتاب را از حالت یکنواختی درآورده تا ذهن خواننده را با مطالب علمی که بنا به ضرورت، مباحثی به دور از ظرافت و لطافتاند؛ خسته نکند؛ ضمن اینکه این نوع نگارش و چینش مطالب، عاملی است در تثبیت بهتر و بیشتر مطالب در اذهان. این مجموعهی سه جلدی با پنج بخش کلی گردآوری شده که دو بخش آن با عناوین «طلوع علم» و «عصر رنسانس و روشنگری» در جلد اول ( از دوران باستان تا انقلاب صنعتی) گنجانده شده و بخش «انقلاب صنعتی» در جلد دوم (از انقلاب صنعتی تا کشف اتم) جای داده شده است. در ابتدای شروع مباحث، در چند صفحهی متوالی و در قالب جدولبندیهایی تمام اختراعات و اکتشافات علمی و نیز دانشمندانی که در آنها مؤثر بودهاند را ذکر کرده و سپس هریک را به طور مفصل و به ترتیب زمان رخداد آنها به شیوهای که ذکر شد؛ تشریح نموده است. اختراعات و اکتشافاتی همچون موتور نیوکامن، جهتیابی در اقیانوسها، جریان الکتریکی، قوانین ترمودینامیک، نظریهی داروین، قوانین وراثت، واکسیناسیون و... در این جلد بیان شده و به این ترتیب، اثری با ارزش علمی بالا در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.
نویسنده
آدام هارت دیویس، عکاس، نویسنده و مورخ انگلیسی، متولد 1943، دارای درجهی دکترا از دانشگاه یورک در رشتهی شیمی آلی فلزات میباشد. او در شبکهی معروف بیبیسی نیز به عنوان مجری به فعالیت پرداخته است. آثاری از نویسنده: واکنشهای زنجیرهای ، بینظیرترین اختراعات جهان ، تاریخ علم (سه جلد)
برشی از متن کتاب
قدرت آب توسط کاشف یونانی، تسیبیوس در سه قرن پیش از میلاد مورد استفاده قرار گرفت و ساعتهای آبی هوشمند توسط افراد مختلفی در آن زمان توصیف شدند. در این میان میتوان کاشف عرب، الجزری را نام برد که در 1500سال بعد میزیسته است. نخستین افرادی که این مسأله را به طور علمی مطالعه کردند؛ دانشمند فرانسوی، بلیز پاسکال و مهندس انگلیسی، جوزف براما، در قرن هفدهم میلادی بودند. در سطح یک مایع مثل دریا، چگال است (تنها یک لیتر آن بیش از یک کیلوگرم جرم دارد)، فشار با افزایش عمق به سرعت افزایش مییابد: در عمق 10 متری به فشار دو اتمسفر، عمق 20 متری به سه اتمسفر و... میرسد. یک نتیجه از این مطلب، این است که لولههای تنفسی نمیتوانند، بیش از حدود یک متر باشند، زیرا ماهیچههای قفسهی سینهی ما آنقدر قوی نیستند که در فشار فواصل عمیقتر از این منبسط شوند. در عمق بیش از یک متر ما مجبوریم نفس خود را حبس کنیم یا مخازن هوا یا اکسیژن فشرده حمل کنیم.
زیردریاییها باید بسیار محکم باشند تا بتوانند با فشار دریا در عمق زیاد مقابله کنند؛ در 500 متری فشار بر روی یک زیردریایی حدود 50 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است. «عمق خرد شدن» - عمقی که در آن بدنهی زیردریایی تحت فشار ممکن است؛ متلاشی شود- برای یک قایق مدل u آلمانی مربوط به جنگ جهانی دوم کم و بیش 250 متر بود. برای یک زیردریایی هستهای مدرن، این مقدار حدود 740 متر است. در گودالهای عمیق اقیانوس، فشار صدها برابر بیشتر از فشار در سطح است؛ بنابراین نیاز است که وسایل نقلیهی مخصوص، قادر به تحمل این فشار باشند. این وسایل نقلیهی مخصوص عبارتند از: وسایل نقلیهی کنترل از راه دور بدون سرنشین ( ROV) که با کابل به عمق فرستاده میشوند، وسایل نقلیهی زیردریایی خودکار بدون سرنشین که آزادانه گردش میکنند (AUV) و وسایل نقلیهی زیردریایی با سرنشین (MUV). در سال 1960 یک زیردریایی مخصوص و دو نفره به نام «تریست» اولین و آخرین زیردریایی بود که به عمیقترین نقطه در اقیانوسهای جهان رفت و بازگشت، این نقطه به نام «عمق چلنجر» تقریباً در عمق 11000 متری، در گودال ماریانا در اقیانوس آرام قرار داشت. حتی در این عمق نیز سرنشینهای زیردریایی، ماهیهای کوچک را دیدند. یک MUV دیگر که نسبت به تریست بهتر تجهیز شده بود، «آلوین» نام داشت و متعلق به نیروی دریایی ایالات متحده بود، که میتوانست یک هدایتگر و دانشمند را به عمق 4500 متری در یک غواصی هشت ساعته پایین ببرد. طی سالها، آلوین برای تحقیقات علمی بسیاری استفاده شده است. علیرغم فشار بسیار زیاد - بدون اشاره به سرما، نبود نور و مقادیر کم اکسیژن حل شده - گونههای مختلف حیوانات شامل چندین گونه از ماهیهای مرکب، مارماهی پلیکانی و ماهیهای عجیب دیگر در عمق دریاها زندگی میکنند
فهرست
مقدمه انقلاب صنعتی موتور نیوکامن از نیروی بخار تا موتور بخار زمانسنج هریسون جهتیابی در اقیانوسها طبیعت ماده حالات ماده مایعات تحت فشار کشف گازها جوزف بلک شیمی آلی چرخههای حیات نباتی گیاهان چگونه عمل میکنند اولین واکسیناسیون الکتریسیته ساکن بنجامین فراکلین اولین باتری جریان الکتریکی خاصیت الکترومغناطیسی موتور الکتریکی مایکل فارادی اندازهگیری دقیق روشهای محاسباتی و برآورد تبدیل انرژی طبیعت گرما قوانین ترمودینامیک منظومه شمسی چگونگی شکلگیری سنگها تاریخچه فسیلها یافتن آرکئوپتریکس تعیین سن زمین تشکیل مناظر طبیعی آمار و احتمالات نظریه تکامل داروین تکامل چگونه عمل میکند چارلز داروین قوانین وراثت جابهجاییهای جوی پیشبینی وضعیت آبوهوایی ساختار اتمسفر مطالعه اقیانوسها سلولهای گیاهی و جانوری هضم غذا غذا و سلامتی دستگاه عصبی مغز ماهیچهها، استخوانها و حرکت تولیدمثل انسانی جراحی ایمنتر جدول تناوبی جدول مندلیف واکنشهای شیمیایی سرعت بخشیدن به واکنشها اسیدها و بازها تولید انبوه مواد شیمیایی شیوع بیماری باکتریها و ویروسها دفاع طبیعی بدن ایمنسازی و واکسیناسیون نور غیرطبیعی تولید الکتریسیته موتور درونسوز ماهیت صوت طیف الکترومغناطیسی از تلگراف تا تلفن عکاسی توماس ادیسون ضبط صدا رادیو و امواج رادیویی تنفس و انرژیرسانی حواس پنجگانه تنظیم بدن رفتار جانوران چرخههای زیستکره فهرست اشخاص نمایه
- از انقلاب صنعتی تا کشف اتم
- نویسنده: آدام هارت دیویس
- مترجمان: شادی مشکوه السادات - سارا فروغی اصل - بهناز کچوئیان
- انتشارات: سبزان
نظرات کاربران درباره کتاب تاریخ علم - آدام هارت دیویس (جلد دوم)
دیدگاه کاربران