کتاب آمار توصیفی در علوم تربیتی | سمت

درباره کتاب آمار توصیفی درعلوم تربیتی سمت

واژه آمار (Statistics) از ریشه‌ی لاتین Status گرفته شده که از این دانش در طول تاریخ برای گردآوری اطلاعات در زمینه‌های مختلف استفاده شده است. اگر چه بسیاری از افراد در ظاهر به صورت مستقیم با آمار سروکار ندارند و با مفهوم و کاربرد آن آشنا نیستند، اما جدا از تفاوتهایی نظیر سن، جنس، سطح تحصیلات و شغل در زندگی روزمره آگاهانه یا ناآگاهانه از تحلیل‌های نزدیک و گاه مشابه با تحلیل‌های آماری مانند اندازه‌گیری یا اطلاعات استفاده می‌کنند. به طور مثال سنجش عملکرد تحصیلی فرزندان قیمت اقلام خوراکی‌ها، دمای هوا، میزان آلودگی صوتی و آلودگی هوا، میزان بارندگی، میزان مصرف سوخت ماشین مقایسه‌ی مبلغ قبض برق یا هر قبض دیگر با قبض ماه‌ها و فصل‌های گذشته.

آمار یک حوزه‌ی تخصصی و علمی با تعریف و کارکردهای گسترده است. شاید گزافه نباشد اگر اهمیت آمار را در دنیای امروز هم‌ردیف با خواندن و نوشتن بدانیم. آمار در برگیرنده‌ی مجموعه‌ای از روش‌ها برای گردآوری، سامان دادن، خلاصه کردن، توصیف و در نهایت تحلیل و استنباط یا نتیجه‌گیری از داده‌هاست. داده‌های خام حاصل از اندازه‌گیری یک صفت با بهره‌گیری از روش‌های آماری تحلیل و توصیف می‌شوند. آمار ابزار پژوهش و تهیه‌ی طرح مناسب برای حل مسئله و گردآوری داده‌ها از روش‌های آماری برای تحلیل آنها و یافتن راه حل کمک می‌گیرد.

برای تسلط بر مفاهیم و روش‌های آماری باید: مفاهیم پایه و پرکاربرد علم آمار را شناسایی و عمیقا درک کرد و مباحث پایه ریاضی را در عمل به کار گرفت. در ادامه‌ی این فصل ابتدا چند مفهوم پایه و پرکاربرد معرفی و سپس مهارت‌های ضروری پایه‌ی ریاضی برای انجام دادن محاسبات آماری مطرح می‌شود.

بخشی از کتاب آمار توصیفی در علوم تربیتی

روش‌های نمونه‌گیری

برای استنباط ویژگی‌های افراد جامعه از طریق مشاهده‌ی رفتار افراد گروه نمونه باید این افرا معرف جامعه باشند. پژوهشگران از روش‌های نمونه‌گیری برای انتخاب نمونه‌ی معرف جامعه و تعمیم دقیق یافته‌های کسب شده از مطالع‌ی نمونه به جامعه استفاده می‌کنند. در این روش‌ها ابتدا جامعه‌ی مورد نظر به صورت دقیق و جامع تعریف می‌شود. چارچوب نمونه گیری یا فهرست تمام اعضای جامعه شناسایی و در جریان انتخاب به هریک از اعضای جامعه امکان مساوی برای انتخاب شدن در نمونه داده می‌شود. هر چه حجم نمونه‌ی انتخاب شده بزرگ‌تر باشد، نمونه‌ی انتخاب شده شباهت بیشتری با جامعه خواهد داشت و با اطمینان بیشتر می‌توان یافته‌های نمونه را به جامعه تعمیم داد. چهار روش نمونه گیری تصادفی عبارتند از: نمونه گیری تصادفی ساده، نمونه گیری تصادفی منظم، نمونه گیری طبقه‌ای و نمونه گیری خوشه‌ای.

در نمونه گیری تصادفی ساده؛ با مشخص شدن جامعه و تعیین چارچوب نمونه گیری یا فهرست اعضای جامعه، به هر عضو جامعه یک عدد براس شناسایی اختصاص می‌یابد. به طور مثال اگر جامعه 1000 عضو داشته باشد، به هر عضو یک عدد از 1 تا 1000 داده می‌شود. سپش با استفاده از جدول اعداد تصادفی یا بهره گیری از نرم‌افزارهای رایانه‌ای 100 عدد از بین 1000 عدد به طور تصادفی انتخاب می‌شود. افرادی که با این عددها مشخص شده‌اند اعضای گروه نمونه خواهند بود.

کتاب آمار توصیفی در علوم تربیتی اثر دکتر علیرضا کیامنش توسط انتشارات سمت به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب آمار توصیفی در علوم تربیتی

پیشگفتار

فصل اول: آشنایی با مفاهیم آمار

فصل دوم: توزیع داده‌ها

فصل سوم: نمایش تصویری داده‌ها

فصل چهارم: توصیف داده ها با استفاده از شاخص‌های مرکزی

فصل پنجم: توصیف داده‌ها با استفاده از شاخص‌های پراکندگی

قصل ششم: احتمالات توزیع‌های نرمال و نمره‌های معیار

فصل هفتم: توزیع‌های مشترک و همبستگی‌ها

• تالیف: دکتر علیرضا کیامنش
• انتشارات: سمت