کتاب فلسفه روانشناسی و نقد آن | بونژه

درباره‌ی کتاب فلسفه روانشناسی و نقد آن

روان شناسی و فلسفه به شکلی جدی با هم در تعامل هستند؛ اگرچه این امر معمولاً بسیار کند و مخفیانه و به ندرت در جهت منافع یک دیگر صورت می گیرد. در واقع می شود گفت که روان شناسی بخشی از فلسفه است.

کتاب "فلسفه روان شناسی و نقد آن" از مجموعه کتاب‌های دانشگاهی روانشناسی است که روابط و مرز میان دو مقوله ی مهمِ روان شناسی و فلسفه را مشخص می‌کند. هدف اصلی این کتاب ارائه ی یک رویکرد زیستی در فلسفه روان شناسی و تبیین مسائل امروز روان شناختی بر اثر آن می باشد، که با زبانی روان و بدون تکلف رویکردهای زیستی و اجتماعی فلسفه روان شناسی را برای اساتید، دانشجویان و پژوهشگران علم روان شناسی شرح می دهد. کتاب مذکور متشکل از 6 بخش (13 فصل) می باشد که عبارتند از: 1‐ مقدمات 2‐ رویکرد و روش 3‐ روان شناسی منهای مغز 4‐ زیست روان شناسی 5‐ رویکردی اجتماعی 6‐ نتیجه

بخش اول (فصول 1 و 2) فلسفه های روان و روان شناسی، رابطه بین علم و فلسفه، ابهام و اجمال فلسفه روان، موضوع روان شناسی، از هم پاشیدگی روان شناسی و راه ترمیم آن و ... را شرح می دهد. بخش دوم (فصول 3 و 4)، به تعریف و شرح جزء نگری، کل نگری و نظام نگری، روان شناسی علمی، مشاهده، اندازه گیری و آزمایش و استنباط روش شناسی، درون نگری و قلمرو آن، ترس از آشکار شدن اذهان و ... می پردازد.

بخش سوم (فصول 5 و 6) مباحث روان شناسی کلاسیک و گشتالت، پدیده گرایی، محیط گرایی، عملیات گرایی، سازه های فرضی، مفاهیم ظاهر و باطن و ... را بیان می دارد. بخش چهارم (فصول 7 تا 9)، مخاطب را با مغز و قشر خاکستری آن، رشد و تکامل، ایمان و دگماتیسم، یادگیری و ادراک، مفهوم سازی، شناخت و ..‌. آشنا می کند.

بخش پنجم (فصول 10 تا 12)، طبقات اجتماعی، جامعه پذیری، همگن شدن فرهنگ ها، وجوه تمایز درمسئله هوشیاری، آزمون های آزمایشگاهی، روان شناسی بالینی و روان پزشکی، روان شناسی تربیتی و صنعتی و سازمانی، سلامت عرفی و ... را ارائه می دهد. و نهایتاً بخش ششم (فصل 13) به یک نتیجه گیری کلی و چشم اندازی برای آینده می رسد.

بخشی از کتاب فلسفه روانشناسی

بخش دوم: رویکرد و روش
فصل سوم: رویکردهایی به رفتار و روان
تا آغاز قرن حاضر، کارکردهای روانی بیش تر اسرار آمیز تلقی می شد؛ به گونه ای که یک نوع دلالی و تجارت دینی ‐ فلسفی در خصوص اسرار ذهنی با این شعار وجود داشت که 《نمی‌ دانیم و هیچ وقت نخواهیم دانست》 که روان چیست. امروزه نیز پژواک های این نگرش تاریک اندیش را می ‌توان شنید.

اما دانشمندان از این رازها و معجزات بیزارند و در پی مسائل و قوانین هستند؛ بنا بر همین اصل بود که هم زمان با حرکت روان شناسی به سوی علمی شدن، راز روان کم کم به مجموعه ای از مسائل کما بیش روشن تبدیل شد. برخی از این مسائل نیز دست کم در برآورد اولیه حل شده اند؛ از جمله مسائل مربوط به مهار حرکتی، شرطی سازی کلاسیک و عامل، درمان هراس ها و اعتیاد دارویی. مسایل بسیار مهم تری را نیز می‌ توان برشمرد که یک بار و برای همیشه حل شده اند؛ برای مثال می‌ توان به مسائل مربوط به ماهیت روان، حافظه بشری و امکان پدیدارهای خارق العاده مانند پیش آگاهی اشاره کرد.

با وجود این، نمی توان انکار کرد که بیش تر مسائل روان شناختی هنوز یا حل نشده اند و یا تنها در تخمین اولیه حل شده اند. مثلا ما فقط یک سلسله نظرات سطحی نسبت به ساز و کارهای بینایی، تفکر و آگاهی داریم. در علوم دیگر مطالبی درباره اصول اولیه نوشته شده است و برای نمونه، هیچ کس انتظار بروز رخنه ای در مثلثات یا در علم امواج نوری ندارد، اما در روان شناسی امر بدین منوال نیست؛ در این جا تقریبا هر چیزی برای انجام شدن ممکن است. روان شناسی، هنوز سرزمینی استکا مرزهای متحرکش قابل رویت است و تا مدت ها نیز همین گونه خواهد ماند؛ به طوری که حتی مبتدیان و افراد بسیار غیر حرفه ای، می توانند به آن کمک کنند.

آن چه را که از حدود صد سال پیش تا کنون روی داده است، باید به بعضی از روان شناسانی نسبت داد که رویکرد درستی در پیش گرفته و سنت عقیم را رد کرده اند. این سنت، همان سنت روان شناسی فلسفی است که جدا از زیست شناسی و بیگانه با تجربه و ریاضیات است و در امکان به دست اوردن الگوهای عمومی رفتار و فعالیت های روانی تردید دارد. همچنین مطمئن است که روان، امری غیر مادی است و هرگز نمی توان آن را به صورت علمی بررسی کرد. پس در این فصل، به بررسی رویکردی می پردازیم که پیشرفت روان شناسی را ممکن گردانیده و آن را با برخی بدیل هایش مقایسه می کنیم‌.

خرید کتاب فلسفه روانشناسی

کتاب فلسفه روانشناسی و نقد آن اثر ماریو بونژه و روبن آردیلا با ترجمه‌ی دکتر محمدجواد زارعان و همکاران، از انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به چاپ رسیده است.

فهرست

بخش اول: مقدمات
 فصل اول: هدف فلسفه روان شناسی چیست؟
فصل دوم: موضوع روان شناسی چیست؟

بخش دوم: رویکرد و روش
فصل سوم: رویکردهایی به رفتار و روان
فصل چهارم: روش شناسی

بخش سوم: روان شناسی منهای مغز
فصل پنجم: ذهن گرایی
فصل ششم: رفتارگرایی

بخش چهارم: زیست روان شناسی
فصل هفتم: عصب زیست شناسی
فصل هشتم: کارکردهای پایه
فصل نهم: کارکردهای برتر

بخش پنجم: رویکردی اجتماعی
فصل دهم: بافت اجتماعی رفتار
فصل یازدهم: هشیاری
فصل دوازدهم: فن آوری و روان

بخش ششم: نتیجه
فصل سیزدهم: گفتار پایانی