بخشی از کتاب ناگفته های بورس ایران
اسناد خزانهی اسلامی
موضوع خزانهی اسلامی برای اولین بار در اواخر سال 1389 مطرح شد. این اسناد در واقع به صورت اوراقی بدون کوپن طراحی شده بودند که قرار بود دولت با انتشار آن، بدهیهای انباشتهی خود به نظام بانکی یا پیمانکاران را پرداخت کند؛ همچنین قرار بود وزارت اقتصاد پرداخت مبلغ این اوراق در سررسید را تضمین کند. در آن زمان کمیتهای متشکل از نمایندگان سازمان بورس، وزارت اقتصاد و بانک مرکزی طراحی اسناد خزانهی اسلامی را در دستور کار قرار دادند و حتی آییننامهی پیشنهادی برای انتشار این اوراق هم تهیه شد.
اولین جلسهی کمیتهی فقهی سازمان بورس در این خصوص در بهمن سال 1389 برگزار شد و این جلسات تا اواخر شهریور 1390 ادامه داشت.دلیل جلسات متعدد کمیتهی فقهی پیرامون خزانهی اسلامی هم پیچیدگی زیاد این اوراق بود؛ چون از طرفی این اولین اوراق بدون کوپن در بازار سرمایه ایران محسوب میشد و از طرف دیگر شبیه اوراق خزانه (T.B) بینالمللی بود و از نظر شرعی با شبهاتی مواجه بود.
همچنین بحثهای حسابداری و حقوقی مربوط به ضمانت وزارت اقتصاد هم از جمله مباحث چالش برانگیز اسناد خزانهی اسلامی بود؛ اما با وجود همهی این پیچیدگیها، موضوع اسناد خزانهی اسلامی به طور دقیق بررسی شد و ساختار فنی و اجرایی آن از نظر فقهی و قانونی به طور کامل فراهم شد؛ هرچند انتشار اسناد خزانهی اسلامی در بازار سرمایه تا سال 1394 طول کشید؛ اما بخش عمدهی ساختار فنی و حقوقی انتشار این اوراق در آن زمان انجام شد. دلیل اصلی تاخیر در انتشار اسناد خزانهی اسلامی هم لزوم تدوین برخی آییننامهها در دولت و ملاحظات بودجهای مربوط به آن بود که باعث شد انتشار این اوراق بیش از سه سال به طول بیانجامد.
کتاب ناگفتههای بورس ایران به قلم علی صالحآبادی توسط انتشارات دنیای اقتصاد به چاپ رسیده است.
فهرست
سخن آغازین سرآغاز از بورس منطقهای کرج، تا سازمان کارگزاران بورس تصویب قانون بازار اوراق بهادار، نقطه عطف بازار سرمایه تأسیس سازمان بورس و اوراق بهادار بازار، از التهاب تا آرامش فصل اول: شکلدهی ساختار بازار؛ گامهای نخست در اجرای قانون 1- نخستین گام، تأسیس سازمان بورس 2- تصویب مقررات کلیدی 3- تشکیل کمیته موضوع ماده 57 قانون 4 - تعیین تکلیف سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران، بورس فلزات و بورس کشاورزی 5- تاسیس شرکت بورس اوراق بهادار تهران 6- تأسیس شرکت بورس کالای ایران 7- تأسیس شرکت فرابورس ایران 8- تأسیس کمیته فقهی، محور انطباق توسعه بورس با مبانی شرعی 9- تأسیس شرکت سپردهگذاری مرکزی 10- تأسیس کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار 11- تأسیس کانون نهادهای سرمایهگذاری ایران 12- تأسیس کانون شرکتهای سرمایهگذاری استانی سهام عدالت فصل دوم: قوانین و مقررات؛ بستر توسعه بازار 1- قانون بازار اوراق بهادار؛ از تدوین تا تصویب 2- قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید 3- سایر قوانین و مقررات فصل سوم: توسعه نهادهای مالی جدید؛ یکی پس از دیگری 1- توسعه صنعت کارگزاری 2- صندوقهای سرمایهگذاری 3- شرکتهای تامین سرمایه 4- شرکتهای مشاور سرمایهگذاری 5- شرکتهای سبدگردان 6- شرکتهای پردازش اطلاعات مالی 7- مشاوران عرضه و پذیرش 8- مؤسسات رتبهبندی اعتباری فصل چهارم: ابزارهای مالی نوین، دریچهای به فرصتهای جدید سرمایهگذاری 1- قرارداد آتی سکه طلا 2- قرارداد آتی سهام 3- اوراق اجاره 4- اوراق مرابحه 5- اوراق قرض الحسنه 6- اوراق استصناع 7- اوراق اختیار معامله 8- اوراق مشارکت رهنی 9- اوراق گواهی حج 10- اوراق منفعت 11- اسناد خزانه اسلامی فصل پنجم: مدیریت بازارها؛ بورسی که هیچگاه سیاسی نشد 1- شروع فعالیت و اجرای سیاستهای اصل 44 قانون اساسی 2- ورود شرکتهای اصل 44 3- بحران مالی و اقتصادی در دنیا و انعکاس آن در بورس ایران 4- رونق بازار در دوران پسا بحران 5- شاخصزدگی، آری یا نه 6- بازارگردانی 7- قانون هدفمندکردن یارانهها و تاثیر آن بر بازار 8- نقش سازمان در هدفمندکردن یارانهها 9- طراحی ابزار اختیار فروش تبعی (بیمه سهام) 10- انتخابات و بورس 11- بورس، شاخص و سیاستهای حمایت از بازار 12- تاملی بر نحوه اجرای اصل 44 قانون اساسی 13- شفافیت 14- مدیریت بورس کالا فصل ششم: فناوری اطلاعات، شاه کلید توسعه بازار 1- سامانه معاملات 2- شرکت مدیریت فناوری بورس تهران 3- ایجاد شورا و سند راهبردی 4- برخی سامانههای داخلی 5- سامانه مرکز تماس 6- سامانه کدال 7- سامانه معاملات برخط 8- پایگاههای اینترنتی فصل هفتم: نظارت، مباحث حقوقی و ضمانتهای اجرایی در بازار سرمایه 1- دستهبندی موضوعات حقوقی 2- ساختار سازمان با کارویژه نظارت 3- نظارت الکترونیک 4- ساختار نظارتی قبل از تصویب قانون بازار اوراق بهادار 5- سازمان بورس و اوراق بهادار و تغییر نحوه نظارت 6- همکاری با قوه قضاییه 7- سیاست کیفری سازمان 8- صیانت از حقوق سهامداران 9- دشواریهای گذر از اقتصاد دولتی به خصوصی 10- ممنوعیت معاملات فارکس فصل هشتم: چشمانداز بینالمللی بورس؛از اهداف تا محدودیتها 1- مقدمه 2- تصویب آییننامه سرمایهگذاری خارجی در بورسها و بازارهای خارج از بورس 3- عضویت در IOSCO، برنامهای که محقق نشد 4- تعلیق عضویت بورس اوراق بهادار تهران در فدراسیون جهانی بورسها (WFE) 5- تفاهمنامههای دوجانبه بینالمللی فصل نهم: اطلاعرسانی، فرهنگسازی و آموزش؛ بورس چگونه بورس مردمی شد؟ 1- مقدمه 2- شرکت اطلاعرسانی و خدمات بورس 3- نمایشگاه بین المللی بورس، بانک و بیمه 4- آزمون گواهینامههای حرفهای بازار سرمایه 5- برنامههای آموزشی ویژه کودکان 6- تالار مجازی بورس ایران (www. irvex. ir) 7- آگهیهای فرهنگسازی 8- انتشارات بورس 9- فصلنامه علمی - پژوهشی بورس اوراق بهادار 10- کمیته راهبری آموزش، گامی در جهت خصوصیسازی آموزش 11- حضور بورس در جامعه آموزشی کشور 12- سازمان بورس، رئیس کارگروه کومسک فصل دهم: مدیریت تعاملات درون و برون سازمانی فصل یازدهم گذر از چالشها 1- ماجرای تحقیق و تفحص 2- ماجرای اختلاس 3 هزار میلیاردی سخن پایانی نگاهی اجمالی به روند رشد برخی نماگرهای بازار سرمایه، طی سالهای 1384 تا 1393 پیوست تصویری
- خاطرات رئیس پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار
- نویسنده: علی صالحآبادی
- انتشارات: دنیای اقتصاد
نظرات کاربران درباره کتاب ناگفته های بورس ایران | علی صالح آبادی
دیدگاه کاربران