کتاب دانشنامه‌ی آیین بودا

درباره کتاب دانشنامه‌ی آیین بودا

از آغاز سال 1390 به‌طور همزمان نویسنده ع. پاشایی شروع کرد دو منبع ارجاعی در زمینه‌ی مطالعات بودایی فراهم آوردن، یکی به نام فرهنگ آیین بودا، و دیگری دانشنامه‌ی آیین بودا. حجم مدخلی، در هر دو کتاب، به اهمیت آن مدخل در مطالعات بودایی مربوط است، و نویسنده تلاش نموده که مجموع مدخل‌ها این مباحث را دربر گیرد:

1. تاریخ بودایی در فرهنگ‌های آسیایی

2‌. سنت‌ها و مکتب‌های مهم هر شاخه‌ی آیین بودا

3. اعلام اشخاص مهم تأثیرگذار

4. مفاهیم و اندیشه‌های کلیدی بودایی

5. کتاب‌ها و متن‌های مقدس بودایی

6. مکان‌های مقدس

7. معماری و هنر بودایی

در این دانشنامه 128 مدخل، بر اساس الفبای فارسی، می‌بینید. از آنجا که این کتاب‌ها به شکل ebook هم منتشر خواهند شد مشکل "نمایه" به نوعی حل می‌شود. سوای منابع که در آخر کتاب آمده، در آخر خیلی مدخل‌ها منبع آن‌ها هم ذکر شده است.

آیین بودا در طول تاریخ بلندش به همه‌ی بخش‌های آسیا رفته است، که یک نتیجه‌اش این بوده است که مفاهیم بودایی با زبان‌هایی سنسکریت، پالی، چینی، تبتی، ژاپنی، مغولی، کره‌ای، تای، ویتنامی ...، و در زبان‌های ایرانی سغدی و ختنی گفته شده است.

غرض از کتاب دانشنامه‌ی آیین بودا، منعکس کردن کثرت فرهنگی آیین بودا است. از این‌رو اصلاحاتی از همه‌ی زبان‌های مهم بودایی در آن آمده است. بیشتر این اصلاحات از سنسکریت آمده که زبان دینی مشترک بودائیان سرزمین‌های پیشگفته بوده است. از سوی دیگر، مهم‌ترین آثار آیین بودای مهایانه به زبانی معروف به سنسکریت دورگه‌‌ی بودایی، یا زبان ناسره‌ی بودایی نوشته شده‌اند، در حالی که کهن‌ترین کتاب‌های بودایی به زبان پالی نوشته شده‌اند، که زبانی است برگرفته از سنسکریت.

بخشی از کتاب دانشنامه‌ی آیین بودا

سرآغازهای دقیق اَبی‌درمه اکنون برای ما روشن نیست اما به‌طور کلی می‌توان گفت آن‌چه سرانجام اَبی درمه خوانده شد از آن تلاش‌هایی پدید آمد که می‌خواستند آموزه‌های منسوب به بودا را روشن و نظام‌مند کنند، و در این کار یک چارچوب نظری برای گوناگونی اعمال فراهم آورند که به مشتاقان درک مقاصد آن آموزه‌ها توصیه می‌شد. خود کلمه‌ی ابی‌درمه را چند جور تعبیر کرده‌اند، اما به‌طور کلی پیشاوند ‌ابی را به معنی "بالا" و برتر و "به سوی" گرفته‌اند، تا تمام ترکیب را بتوان ارجاع به برترین حقیقت فهمید یا آنکه به سوی برترین حقیقت دلالت می‌کند.

کتاب دانشنامه‌ی آیین بودا، به قلم ع. پاشایی در نشر نگاه معاصر به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب دانشنامه‌ی آیین بودا

آوانویسی نام‌ها و واژگان

گاهشماری تاریخ بودایی

مقدمه: نگاهی به شاخه‌های اصلی آیین بودا

فهرست الفبایی مدخل‌های دانشنامه

• نویسنده: ع. پاشایی
• انتشارات: نگاه معاصر