کتاب رئالیسم سعودی - احمد کعب

کتاب رئالیسم سعودی به قلم احمد کعب در نشر جوینده به چاپ رسیده است.

تحلیل رفتارهای سیاسی کشورهای جهان، به ویژه کشورهای همسایه، همواره یکی از مهم ترین و حساس ترین موضوعات مطالعات و پژوهش های هر دولتی است تا با استناد بر نتایج تحقیقات خود، آگاهانه بتواند نسبت به تصمیمات و عملکرد آن ها، واکنش نشان داده و به این واسطه، امنیت کشور خود را تضمین کند. به طور معمول، هر دولتی جهت حفظ سرزمین و حکومت خویش و مبارزه با حملات احتمالی از جانب قدرت های حاضر در جهان، به دنبال کسب، پرورش و تقویت قدرت های نظامی خود می باشد؛ از سویی دیگر به دست آوردن این قدرت ها، نگرانی های بزرگی را برای سایر حکومت ها پدید می آورد زیرا که هیچ دولتی شناخت دقیقی از نیات یک دیگر نداشته و به طور طبیعی، از آغاز جنگ و حمله به کشورش هراس دارد. در نتیجه، همان طور که بیان گردید، تحلیل سیاست ها به ویژه سیاست های بین المللی کشورهای همسایه امری لازم و حیاتی است. در همین راستا، مولف با تکیه بر دانش و تحقیقات گسترده ی خویش، به تبیین رفتار سیاسی عربستان سعودی در کل دوران دولت سعودی سوم می پردازد. وی در ابتدا، رفتار سیاسی دولت مذکور را با به کارگیری از تحلیل های نظری و روشمند شرح داده و سپس بر اساس مفاهیم سیستماتیک، سیاست بین المللی آن را نیز به طور مفصل و گیرا توضیح می دهد.

برشی از متن کتاب

مبانی سیاست بین الملل برای بیش از یک دهه پس از جنگ جهانی دوم این بحث در میان محققان جریان داشت که آیا روابط بین الملل را می توان یک نظم علمی واجد روش شناسی و محتوای خاص خود دانست یا آن که [این حوزه از دانش] خصلتی دائره المعارف گونه دارد که آن را به رشته های مختلف علمی متعلق می سازد. استنلی هوفمان معتقد بود که «بحث و تلاش برای تعیین دامنه ی یک دانش اجتماعی، نسبتا بی مورد است» زیرا در روابط اجتماعی هیچ جوهره ی تغییر ناپذیری وجود ندارد. از دید وی تمامی تعاریف به ویژه درمورد رشته ای که ویژگی اش سیال بودن همیشگی آن است، الزاما حاوی ابهامات و دشواری هایی هستند. رشته های علوم اجتماعی در مقایسه با علوم فیزیکی، از دقت کم تر و پرگویی بیش تری برخوردارند، لذا ذهن انسان قادر نیست یک رشته ی بیش از حد گسترده یا شلوغ را درک کند. چنین رشته ای ممکن است از دید سایر متخصصان سایر رشته های دانشگاهی، توسعه طلب یا دست کم دچار بلند پروازی فکری به نظر آید. یک نظریه پرداز حزم اندیش [سیاست] بین الملل با به کارگیری نظریه ی علمی، از افراط و تفریط گنجاندن جزییات بی اهمیت یا حذف پدیده های مهم پرهیز خواهد کرد (دوئرتی و فالتز گراف، 1384: 41-44 و Hoffmann, 1960: 4-6) دانش پژوهان سیاست بین الملل سعی دارند علل و ماهیت جنگ، بحران، اتحاد و یا اوج گیری تشنج را درک کنند، بی آن که مجبور به توصیف یکایک جنگ ها، بحران ها، اتحادها، یا اوج گیری تشنجات در تاریخ باشند. آن نتیجه کلی معتبر است که بتواند در توصیف همه ی وقایع دسته ی مشخصی به کار ورد. البته هر تبیینی کلی از این پدیده ها باید بر پایه ی ملاحظه ی دقیق تاریخی قرار گیرد. اما دانشمندان علوم اجتماعی باز هم اساسا به دسته و نوع پدیده ها بیش از جزئیات ویژه ی هر مورد، علاقه مند می باشند. دانشمندان علوم اجتماعی به صدر اعظم آلمان در سال 1914 یا ...

فهرست

پیش گفتار مبانی سیاست بین المللی

1. نظریه پردازی
2. تعریف اصطلاحات

سیاست بین الملل یا روابط بین الملل؟ سیاست بین الملل یا سیاست خارجی؟ سیاست بین الملل یا سیاست جهانی؟ رویکردی نظری به سیاست بین الملل

1. چرا دولت ها به دنبال قدرت هستند؟
2. چفه مقدار قدرت برای کشورها لازو و یا کافی است؟
3. نقش قدرت های میانه در سیایت بین الملل

3-1 شاخص های اندازه گیری قدرت های میانه

4. تحلیل نظام مند و سطح منطقه ای

4-1 نظم منطقه ای عربستان سعودی و سیاست بین الملل

1. مروری بر تاریخ پادشاهی سعودی

دولت سعودی اول دولت سعودی دوم دولت سعودی سوم سطح شبه جزیره ی عربی سطح نظام منطقه ای سطح نظام بین المللی عروبت، اسلام و سیاست پراگماتیسم سعودی ها ژئوپولتیک تنگه ی هرمز باب المندب کانال سوئز نفت دولت رانتی تحت فشار نقش نفت در سیاست های عربستان سعودی عربستان سعودی در نظم زیر منطقه ای شبه جزیره ی عربی

1. سعودی و هژمونی بر شبه جزیره

گونه های مدرن توسعه طلبی سعودی ها نظم شبه جزیره و تلاش بر عزل آن از همسایگان سعودی ها وئ حضور قدرت های بزرگ در شبه جزیره

2. عربستان سعودی و شورای همکاری خلیج فارس

روابط عربستان سعودی با عمان (توازن حضور – انزوا) روابط عربستان سعودی با قطر (برادر بزرگ تو را زیر نظر دارد)

3. روابط عربستان سعودی با یمن

انقلاب 2011 یمن، طوفان قاطعیت و بازگشت امید عربستان سعودی در نظام منطقه ای خاورمیانه

1. عربستان سعودی و نظم زیر منطقه های خلیج فارس

روابط عربستان سعودی با ذایران تا قبل از سقوط شاه بعد از انقلاب تا 1990 (هم زیستی تهدید آمیز) از 1990 تا 2005 (هم زیستی مسالمت آمیز) از 2005 تا به امروز (بحران بی اعتمادی)

2. عربستان سعودی و نظم زیر منطقه ای عراق و شام

سقوط بغداد و آغاز جنگ های نیابتی تغییر موازنه ی منطقه ای از دموکراسی تا جنگ های مذهبی سوریه و لبنان فلسطین و دیپلماسی صلح عربستان سعودی و نظم زیر منطقه ای دریای سرخ رقابت های بین المللی در دریای سرخ منازعات نظامی و امنیتی عربی – اسرائیلی در دریای سرخ روابط عربستان سعودی با مصر جنگ سرد عربی تغییر مرکز ثقل عربی از قاهره به ریاض مصالحه در دوران مبارک روابط عربستان سعودی با مصر در سایه ی نظم نوین جهانی از سقوط مبارک تا روی کار آمدن سیسی عربستان سعودی در نظام بین الملل افزایش توازن نظامی دستیابی به قدرت هسته ای خروج از پوشش انحصاری امریکا تشکیل ائتلاف برای مقابله با ایران چشم انداز 2030 جمع بندی کتابنامه

(مطالعه ای در سیاست بین الملل) نویسنده: احمد کعب انتشارات: جوینده